بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها یکی از خدمات عمومی دندانپزشکی است. براساس تعریف مراجع معتبر دندانپزشکی روش جرم گیری سفید کردن دندان منجر به بازگشت رنگ دندان ها به حالت طبیعی و بلیچینگ منجر به روشن تر شدن دندان ها از حالت طبیعی می شود. سفید کردن دندان شامل مراحلی از جمله:
- مسواک زدن با خمیر دندان های سفید کننده
- سفید کردن دندان با لیزر
- استفاده از نوار سفید کننده
- استفاده از ژل سفید کننده
در حال حاضر استفاده از خدمات سفید کردن دندان ها متقاضیان زیادی دارد. با بالا رفتن سن ترک های ریزی روی مینای دندان ایجاد می شود. این ترک ها محل تجمع باکتری ها می شوند و به مرور دندان ها تغییر رنگ می دهند. روش های سفید کردن دندان این آلودگی ها و باکتری ها را پاک کرده و دندان ها دوباره سفید می شوند.
سفید کردن دندان با بلیچینگ چه تفاوتی دارد
زمانی که دندان ها را از حالت طبیعی سفیدتر می کنیم به آن “بلیچینگ” می گوییم. اما سفید کردن عادی دندان ها که منجر به بازگشت رنگ دندان ها به رنگ اولیه می شود را سفید کردن دندان ها می گوییم. بنابراین استفاده از یک خمیر دندان سفید کننده نیز می تواند به این پروسه کمک کند. اما برای انجام بلیچینگ نیاز به مواد مخصوص بلیچینگ است و با یک سفید کننده عادی نمی توان این پروسه را انجام داد.
علل تغییر رنگ و کدر شدن دندان
بسته به این که تغییر رنگ دندان و کدر شدن دندان داخلی باشد یا خارجی عوامل گوناگونی دخیل می باشند. علل کردن شدن داخلی و یا خارجی دندان به شرح زیر است:
کدر شدن خارجی دندان شامل تغییر رنگ و آسیب به مینای دندان است. این وضعیت بر اثر عواملی مثل مصرف خوراکی ها و نوشیدنی های نامناسب ایجاد می شود. الکل، تنباکو، نوشیدنی های رنگی و گازدار منجر به تغییر رنگ سطح دندان شده و سطح خارجی دندان کدر می شود. اگر این مشکل سریعا درمان شود و عملیات سفید کردن دندان انجام شود دیگر نیازی به بلیچینگ نمی باشد. همچنین عدم درمان به موقع تغییر رنگ سطح خارجی دندان منجر به آسیب به سطح داخلی دندان می شود.
کدر شدن داخلی و تغییر سطح رنگ دندان ممکن است بر اثر عوامل ذاتی و یا اکتسابی ایجاد شود. برخی افراد با بالا رفتن سن دچار تغییر رنگ داخلی دندان به طور اجتناب ناپذیری می شوند. اما اکثر افراد بر اثر عوامل اکتسابی مثل مصرف برخی داروها و یا ضربه و پوسیدگی دچار تغییر رنگ داخلی دندان می شوند. مصرف تتراسایکلین در دوره هایی از زندگی و مصرف بیش از اندازه فلوراید نیز منجر به بروز تغییر رنگ داخلی دندان می شود. به طور معمول این نوع تغییر رنگ با روش های سفید کردن و بلیچینگ قابل درمان نیست. بنابراین استفاده از روش های ترمیمی دندان مثل ونیر و کامپوزیت پیشنهاد می شود.
سفید کردن فوری دندان با نور
سفید کردن فوری دندان با نور یا سفید کردن دندان با لیزر در واقع با تابش نور قوی انجام می شود. این روش در مطب ها و کلینیک های دندانپزشکی کاربرد دارد و روشی خانگی نیست. در این روش از نور ال ای دی و یا قوس پلاسما استفاده می شود. در بین نورهایی که برای سفید کردن دندان استفاده می شود نور هالوژن برتری دارد. نور هالوژن نتایج مطلوبی را برای سفید کردن دندان به جای می گذارد. نوری برای این منظور مناسب است که مولکول های پراکسید را به خوبی تحریک کند و به پالپ دندان آسیبی نرساند.
در این روش از یک چراغ آبی رنگ استفاده می شود که دارای طول موج های مختلف و قابل تنظیم است. هر یک از این طول موج ها برای واکنش های پراکسید هیدروژن تنظیم می شوند. این مراحل طی 6 تا 15 دقیقه و با درجات 25 تا 38 درصد انجام می شود. جالب توجه است که اشعه ماورا بنفش و گرما از این نوع نور و لیزر حذف شده است. هر جلسه سفید کردن دندان در نزد دندانپزشک بین 30 دقبقه تا یک ساعت به طول می انجامد.
ماندگاری و دوام سفید کردن و بلیچینگ دندان
برای افزایش دوام نتایج حاصل از روش درمانی سفید کردن دندان، دندان پزشک احتمالاً پیشنهادات زیر را به شما ارائه خواهد کرد:
- استفاده از روش های حفظ سفیدی دندان که بلافاصله پس از این روش یا در فواصل زمانی مشخص همچون سالی یک بار انجام می شود.
- اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی هایی که رنگ دندان ها را تیره می کند. انجام این کار باید حداقل برای مدت یک هفته پس از سفید کردن دندان انجام شود.
- در هر زمان ممکن، استفاده از نی برای مصرف نوشیدنی هایی که رنگ دندان ها را تیره می کند.
- حفظ سلامت دهان و دندان در سطح مناسب با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن پس از غذا خوردن و قبل از خواب
آیا بلیچینگ دندان ها را حساس خواهد نمود و یا حساسیت آن ها را بیش تر خواهد کرد؟
بله ولی نه به صورت دائم! در بعضی موارد، دندان ها حین استفاده از مواد خوراکی یا نوشیدنی سرد و گرم اندکی حساس شده که البته به صورت موقت و کاملاً گذرا می باشد و بعد از آن دندان ها دوباره به حالت نرمال باز خواهند گشت.
درمان دندان های حساس بعد از سفيد كردن دندان ها
گاهی اوقات بعد از درمان های سفيد كننده، دندان ها حساس می شوند. اگر اين اتفاق برای شما پيش آمد، راهكارهايی برای كم كردن درد وجود دارد.
از خمير دندان مخصوص دندان های حساس استفاده كنيد: خمير دندان های حساس با مواد اوليه ای ساخته شده اند مثل پتاسيم نيترات كه درد مربوط به حساسيت را كم می كند.
آدامس : دانشمندان متوجه شده اند كه بزاق بيشتری هنگام جويدن آدامس توليد می شود و عمل جويدن باعث پرت شدن حواس افراد از درد می شود.
سفيد كردن را برای مدتی رها کنید: به دندان های خود استراحت دهيد و از محصولات سفيد كننده استفاده نكنيد.
استقاده از مواد بی حس کننده: می توانید بعد از هر بار استفاده از مواد بلیچینگ 10 الی 30 دقیقه از بی حسی استفاده کنید.
تغییر رژیم غذایی: به مدت چند روز متوالی از خوردن و آشامیدن غذاهای بسیار داغ یا بسیار سرد خودداری کنید.
مسواکتان را تغییر دهید: استفاده از یک مسواک نرم برای درمان حساسیت دندان و لثه کمک کننده است.
آیا می توان دندان های حساس را سفید کرد؟
در واقع این دندانپزشک شما است که در این باره تصمیم قطعی را خواهد گرفت. ایشان پس از بررسی وضعیت فیزیولوژیک دندان های متقاضی تشخیص می دهد که آیا می تواند دندان های حساس خود را بلیچ کند یا خیر. معمولا برای این دسته از افراد از مواد ضعیف تر با فواصل طولانی تر استفاده می شود. ممکن است شما به موادی که حاوی پراکسید است حساسیت بالایی داشته باشید در این صورت پزشک شما روش های دیگری به جز استفاده از مواد بلیچینگ را برای سفید کردن دندان شما پیشنهاد خواهد کرد.
آیا پروسه درمانی سفید کردن دندان خطرناک است؟
خیر بلیچینگ یک شیوه خطرناک و آسیب رسان برای دندان ها و لثه شما نمی باشد. ما تاکنون موارد بسیاری از بلیچینگ را انجام داده ایم و تا به حال نمونه ای از آسیب به دندان ها مشاهده نکرده ایم. این شیوه نزدیک 20 سال است که وارد حیطه علم دندانپزشکی گردیده و تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر آسیب یا حتی ریسک آسیب آن به دندان و لثه گزارش نشده است.
هزینه سفید کردن دندان
هزینه سفید کردن دندان بسته به این که با چه روشی و با چه مواردی انجام شود متفاوت خواهد بود. همچنین محل و منطقه ای که عمل سفید کردن دندان در آنجا انجام می شود در تعیین این هزینه اثرگذار خواهد بود.
برای صرفه جویی در هزینه سفید کردن دندان موارد ذکر شده برای دوام بیشتر بلیچینگ را رعایت کنید. با توجه به این که اکثر افراد روزانه مقادیری قهوه و چای می نوشند لک شدن و زرد شدن دندان ها امری اجتناب ناپذیر است. بنابراین حداقل سالی یک بار نیاز به صرف هزینه برای سفید کردن دندان خواهید داشت.
روش های جلوگيری ازتغيير رنگ دندان ها بعد از سفيد كردن
بعد از تكميل درمان سفيد كردن دندان ها، چند مرحله وجود دارد كه شما می توانيد برای نگه داشتن سفيدی لبخندتان انجام دهيد.
از غذاها و نوشيدنی های لک زا دوری كنيد: قهوه، چای، نوشيدنی های ورزشی، آبنبات های سفت، توت ها و سس گوجه فرنگی همه غذاهايی هستند كه می تواند باعث تغيير رنگ و حساسیت دندان شوند.
از نی استفاده كنيد: هنگام نوشيدن مایعات از يک نی برای دور كردن رنگ های خوراكی و حساسیت زا از دندان ها استفاده كنيد.
از سيگار كشيدن پرهيز كنيد: استعمال دخانيات می تواند باعث تغيير رنگ و حساسیت دندان ها شود. حذف دخانيات می تواند به درخشش و سلامت دندان هايتان كمک كند.
استفاده از رژ لب ضد آب: به خانم ها توصیه می شود از رژ لبی استفاده کنند که ضد آب باشد و روی دندان های آنها اثری به جا نگذارد یا به مدت چند روز پس از سفید کردن دندان ها از رژ لب استفاده نکنند.
خمیر دندان سفید کننده: نوع خمیر دندان خود را تغییر دهید و با این تغییر اثر بلیچینگ انجام شده را دو چندان کنید و مدت طولانی تری از سفیدی دندان هایتان لذت ببرید.
سوالات متداول سفید کردن دندان ها و بلیچینگ
1-بلیچینگ برای چه مشکلات دندانی مناسب است؟
دندان هایی که به علت خوردن غذاهای رنگی زرد شدند بیشترین جوابدهی را به بلیچینگ دارند.
2-آیا امکان انجام بلیچینگ برای کودکان و نوجوانان وجود دارد؟
اصولا برای دندان های شیری بلیچینگ تجویز نمی شود اما برای دندان هایی که دچار بدرنگی ناشی از تروما و آسیب شده اند می توان بلیچینگ به وسیله ی کاربامید پروکساید را تجویز کرد.
3-ماندگاری بلیچینگ بر روی دندان چقدر است؟
عوامل زیادی در ماندگاری روشن شدن دندان در اثر بلیچینگ تاثیر دارند حداقل ماندگاری بلیچینگ درحالت عادی 1 الی 3 سال است، گاهی تا 10 سال هم دوام داشته است. نوشيدن زياد قهوه و چاي پررنگ، سيگارکشیدن، استفاده زياد از نوشابه‌ها و عدم توجه به بهداشت دهان و دندان، مدت زمان دوام بلیچینگ را کاهش میدهد.
4-آیا تغییر رنگی که ناشی از سیگار و نیکوتین باشد با بلیچینگ رفع و درمان می شود؟
از بین بردن لکه ها و تغییر رنگ های ناشی ازسیگار و نیکوتین آسان نیست. این لکه ها ابتدا سطحی هستند و در صورت عدم درمان به دندان نفوذ کرده و تبدیل به تغییر رنگ داخلی می شوند. با استفاده ی شبانه از کاربامیدپراکساید 10% به مدت 1 الی 3 ماه لکه های ناشی از نیکوتین می تواند رفع شود.
5-چگونه بلیچینگ باعث می شود دندان روشن شود؟
هیدروژن پراکسید و کاربامید پراکسید به درون مینا و عاج نفوذ می کند که صرفا یک تغییر دهنده ی رنگ سطحی نیست بلکه تغییر رنگ داخلی در دندان ایجاد می کند. این درمان بدون اثر بر سختی دندان طی یک فرآیند اکسیداسیون رنگ دندان را روشن می کند.
6-مهم ترین عوارض ناشی از بلیچینگ چیست؟
یکی از شایع ترین مشکلات حساس شدن دندان های فرد به خوراکیهای سرد و گرم است(حساسیت های دندانی). مورد بعدی، بر آورده نشدن خواسته بیمارانی که خواهان دندان هایی بسیار روشن هستند.
7-بعد از بلیچینگ چه مراقبت هایی باید انجام شود؟
بعد از بلیچینگ دندان، مصرف سیگار و مواد رنگی خوراکی مانند چای و قهوه را به حداقل برسانید و اگر مصرف کردید حتماً بلافاصله دهانتان را شستشو دهید.
8-اقدامات قبل از بلیچینگ چیست؟
قبل از اقدام به بلیچینگ باید دندان های پوسیده را ترمیم کنید. باید بدانید که بلیچینگ بر روی پر کردگی‌ها، روکش‌ها و لمینیت ها تاثیری ندارد. قبل از اقدام به بلیچینگ، در صورت وجود جرم، انجام دادن جرم گیری به نتیجه گیری بهتر کمک میکند.