تنفس کردن در حالت طبیعی به گونه ای اتفاق می افتد که دهان فرد بسته باشد و این فرآیند از طریق بینی انجام شود. هنگامی که تنفس از راه طبیعی و بینی اتفاق نیفتد، می تواند مشکلات گوناگونی را به وجود آورد. افرادی که دارای تنفس دهانی می باشند، بالتبع دچار ناهنجاری های فکی و دندانی نیز هستند. در واقع تنفس دهانی سبب تنگی فک بالا و بروز مشکلاتی در نظم دندان ها و رشد فکین خواهد شد. در چنین شرایطی ارتباط ارتودنسی و تنفس دهانی حائز اهمیت است چرا که درمان ارتودنسی سبب رفع مشکلات ناشی از آن خواهد شد.
مراجعه به متخصص ارتودنسی و رفع مشکل تنفس دهانی
افرادی که تنفس دهانی دارند به طور معمول همیشه به مقداری جزئی، دهانشان باز است. به دلیل به وجود آمدن ناهنجاری های محیط دهان، بیمارانی که از تنفس دهانی رنج می برند بهتر است به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنند تا در صورت وجود هر گونه مشکل در محیط دهان و دندان ها، ارتودنتیست بتواند از طریق درمان ارتودنسی به رفع این عارضه بپردازند. هر چند که مشکل اصلی که تنفس دهانی است توسط متخصص گوش و حلق و بینی درمان می شود. اما عوارض ناشی از تنفس دهانی که بر روی ساختار و سلامت فکین و دندان ها تاثیر می گذارد توسط متخصص باتجربه ارتودنسی درمان می شود.
هنگامی که فرد با ناهنجاری های محیط دهان به یک متخصص ارتودنسی مراجعه می کند، یکی از سوالات مهمی که از او پرسیده می شود در مورد تنفس دهانی است. این سوال نشان دهنده عمق ارتباط ارتودنسی و تنفس دهانی است.
مشکلات ناشی از تنفس دهانی
اغلب کودکانی که تنفس دهانی آن ها در زمان مناسب درمان نمی شود، در سنین بزرگسالی دچار مشکلات فکی می شوند. ناهنجاری های فک و دندان، تغییر در رشد دندان ها، تغییر شکل صورت و… همگی از اثرات منفی می باشند که تنفس دهانی می تواند به مرور زمان آن ها را ایجاد کند.
در حالیکه عادت های بد می توانند موقعیت دندان ها و الگوی طبیعی رشد اسکلت صورت را دچار تغییر کنند، از سوی دیگر انسداد راه هوایی و تنفس دهانی هم سبب تغییر الگوی رشد طبیعی شده و می تواند مال اکلوژن را به وجود آورد. ارتباط ارتودنسی و تنفس دهانی به رفع این اختلالات کمک می کند.
بنابراين لازم است ابتدا از فاکتور های ایجاد کننده این ناهنجاری ها جلوگيري کرد تا پیشرفته و یا بدتر نشوند. چنین شرایطی اگر در حال پيشرفت باشد، با درمان زود هنگام ارتودنسي اصلاح مي شوند تا بتوانند رشد اسكلتي صورت و فک ها را بهبود بخشند.
چگونگی ارتباط ارتودنسی و تنفس دهانی
متخصص ارتودنسی برای اینکه بهترین اثر را بر روی تنفس بگذارد، می تواند از راهکار های مختلف ارتودنسی با توجه به ناهنجاری های موجود استفاده کند. برای اینکه تنفس دهانی اصلاح شود، دستگاه های مختلف ارتودنسی می توانند سریعا وارد عمل شوند. دستگاه های ارتودنسی، برای اینکه فک ها را عریض کنند، نقش مهمی در این درمان دارند.
تنگ و باریک بودن فک بالای بیماران موجب می شود که توانایی آن ها در تنفس صحیح و از طریق بینی کاهش پیدا کند. از طریق گسترش دادن فک بالا امکان تنفس از راه بینی برای بیمار بسیار آسان تر می شود. یک متخصص ارتودنسی از دستگاه هایی به نام اکسپنشن Expansion در عریض کردن فک استفاده می کند.
عریض شدن فک به طور مستقیم بر روی باز شدن سینوس های بیمار اثرگذار است. هنگامی که سینوس ها باز می شوند، بیمار می تواند از طریق بینی تنفس کند. بسیاری از متخصصین ارتودنسی معتقدند که بیماران پس از ارتودنسی بهتر است توسط متخصص گوش و حلق و بینی نیز معاینه شوند تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نمایند.
توجه به ارتودنسی و تنفس دهانی
خوشبختانه درمان ارتودنسی این شرایط را فراهم می کند که بیماران بتوانند ناهنجاری های فکی و دندانی را به طور اصولی و دائمی مداوا کنند. اصلاح جایگاه نامناسب فک و دندان ها عارضه های تنفس دهانی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. البته نکته قابل توجه اینجاست که تنفس دهانی می تواند سبب افزایش طول درمان ارتودنسی شود.
البته نباید نگران بود چرا که متخصص ارتودنسی هنگام معاینه بیمار تمام مشکلات احتمالی و دشواری های درمان را برای او توضیح می دهد. ممکن است ردیف شدن دندان ها و قرار گیری فکین در بیمارانی که تنفس دهانی دارند از حد معمول کمی بیشتر باشد. به همین دلیل متخصص ارتودنسی به بیمار پیشنهاد می کند که همزمان با درمان های ارتودنسی به یک متخصص گوش حلق و بینی هم مراجعه کند تا از عود مجدد مال الکلوژن جلوگیری کند. در نهایت به این نتیجه می رسیم که قبل از بروز عوارض تنفس دهانی و نیاز به ارتودنسی این مشکل را حل کنید. زیرا تنفس دهانی در دراز مدت منجر به نیاز بیمار به ارتودنسی و هزینه ارتودنسی و طول درمان طولانی می شود.