جرم گیری دندان

عوامل مختلفی ممکن است موجب پوسیده شدن دندان ها شود که یکی از مهم ترین آن ها جرم است. جهت جلوگیری از این ‌دست اتفاقات از راهکارهای مختلف از جمله جرم گیری دندان استفاده می شود. بزاق، میکروب های موجود در دهان و مصرف مواد غذایی مختلف از عوامل تشکیل جرم دندان می باشند. جرم به صورت لکه های زرد رنگ روی دندان ها تشکیل می شود. این جرم‌ ها با نام پلاک میکروبی نیز شناخته شده‌اند.

درصورتی ‌که دندان ها برای مدت طولانی شسته نشوند، این پلاک ها سفت شده و حتی بعد از مسواک زدن نیز از بین نخواهند رفت. در این شرایط دندان ها نیاز به جرم گیری دارند.

بهتر است بدانید جرم گیری هیچ گونه دردی ندارد و رسوب هایی که روی دندان جمع شده اند با استفاده از این روش به طور کامل از بین می روند. وجود جرم روی دندان می تواند منجر به بوی بد دهان شود و در صورتی که اقدامی برای از بین بردن آن ها صورت نگیرد، پوسیدگی های دندان و بیماری های لثه ای را به دنبال خواهد داشت.

سؤالات مختلفی درباره جرم ‌گیری مطرح می‌شود که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت تا ابهامات ذهن شما را برطرف کنیم؛ از این‌ رو تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

نحوه جرم گیری دندان

برای جرم گیری دندان درابتدا دندانپزشک باید معاینه فیزیکی انجام دهد. او دراین روش با کمک یک آینه کوچک، دندان، لثه و اطراف آن‌ ها را مورد بررسی قرار می ‌دهد. با این کار می ‌تواند به تشخیص مشکلات دندان و لثه شما بپردازد. سپس نوبت به حذف جرم و پلاک می ‌رسد. تمیز کردن جرم‌ ها با کمک ابزاری تحت عنوان جرم ‌گیر یا اسکیلر انجام می‌ شود. البته در این مرحله یک سری صدای گوش ‌خراش خواهید شنید که کاملاً طبیعی است.

در مرحله بعد نوبت به تمیز کردن دندان‌ ها یا بروساژ با کمک خمیر جرم گیری می ‌رسد. برای این کار از براش های چرخشی برقی پرقدرت استفاده می ‌شود که می‌ تواند به ‌صورت کاملاً عمیق دندان ‌های شما را تمیز کند. اگر از مرحله قبل نیز جرمی باقی مانده باشد، با براش چرخشی برساژ کامل تمیز خواهد شد. سپس متخصص نسبت به تمیز کردن فواصل بین دندان ‌های شما با استفاده از نخ دندان تخصصی اقدام می ‌کند.

حالا نوبت به شستشوی دهان می‌رسد تا از این طریق تمام جرم ‌ها و آلودگی ‌های موجود در دهان تمیز شوند. برای شستشوی دهان می ‌توان از دهانشویه ی حاوی فلوراید استفاده کرد. فلوراید یک عامل محافظتی است که می تواند مقاومت دندان را در برابر پوسیدگی افزایش دهد.

فواید جرم گیری دندان

جرم گیری دندان توسط دندانپزشک از اقدامات لازم برای هر فردی است. موارد زیر تعدادی از فواید جرم گیری دندان است:

•  جلوگیری از التهاب و خونریزی لثه
• کاهش بوی بد دهان
• جلوگیری از گسترش پوسیدگی دندان
•  جلوگیری از گسترش عفونت در لثه ‌ها و سفید شدن دندان‌ ها

خطر جرم گیری دندان

بهتر است بدانید جرم گیری دندان خطرناک نیست آن چه باید به عنوان خطر در نظر گرفته شود، جرم دندان است. زیرا وجود جرم منجر به ایجاد پوسیدگی های جدی روی دندان ها می شود و این امر به مرور زمان می تواند باعث از بین رفتن کامل دندان شود.

اگر چه برخی افراد باور دارند که جرم گیری می تواند بافت دندان را از بین ببرد، اما این امر واقعیت ندارد. جرم گیری تنها راه درمان جرم دندان است و اگر در زمان مناسب اقدامی صورت نگیرد ممکن است منجر به هزینه های گزافی شود. زیرا با گذر زمان پوسیدگی های دندان جدی می شود و باعث بیماری های لثه می گردد. در نتیجه بیمار نیازمند درمان های بیشتری است. به همین دلیل سعی کنید در اسرع وقت اقدامات مربوطه را در نظر بگیرید .

برخی افراد اظهار می کنند که پس از جرم گیری دندان، هنگام نوشیدن نوشیدنی های سرد و گرم، دندان هایشان تیر می کشد. این مشکل در همه ی افراد دیده نمی شود. همچنین ممکن است ریشه در برخی بیماری های دهانی داشته باشد. بنابراین اگر بعد از جرم گیری دندان، دچار درد و یا هرگونه عارضه دیگری شدید آن را به جرم گیری دندان نسبت ندهید و برای بررسی مشکلات دندانی خود اقدامات جدی تری انجام دهید.

معمولا جرم گیری دندان سالی یکبار انجام می شود. مگر در موارد ی که دندانپزشک به بیمار خود سفارش کند که در سال دو بار این کار را انجام دهد. تکرار بیش از این تعداد دفعات توصیه نمی ‌شود و می‌تواند مضر باشد.

آیا جرم گیری دندان درد دارد؟

جرم گیری دندان هیچ گونه دردی ندارد. زیرا دستگاه التراسوند به صورت چرخشی و به آرامی به جرم ها ضربه وارد می کند و بیمار هیچ گونه دردی را احساس نمی کند. برخی از افراد گمان می کنند که جرم گیری سبب لق شدن دندان می شود ولی این تصور کاملاً اشتباه است. زیرا لق شدن دندان از قبل رخ داده است و جای خالی لق شدن دندان را جرم گرفته است و پس از خارج شدن جرم، لق شدن دندان بیشتر احساس می شود.

به طور کلی اگر احساس می کنید جرم هایی روی دندان شما ایجاد شده است بلافاصله قبل از ضخیم شدن لایه های آن اقدامات مربوط به جرم گیری دندان را پیش بگیرید.

جرم گیری دندان بعد از درمان ارتودنسی

بعد از برداشتن براکت های ارتودنسی ثابت، ممکن است دندان ها کمی تغییر رنگ داده باشند. به همین دلیل، برای رسیدن به نتیجه بهتر و مطلوب تر، متخصص ارتودنسی، جرم گیری دندان و یا سفید کردن و بلیچینگ دندان را توصیه می کند. زیرا علاوه بر زیباتر شدن لبخند دندان های ارتودنسی شده، از بروز پوسیدگی دندان ها نیز جلوگیری می شود.

نقش جرمگیری دندان ها در سلامت لثه ها

جرم گیری دندان در حفظ سلامت لثه ها نقش مستقیمی ایفا می کند. دندان ها و لثه ها دائماً در معرض برخورد با بزاق املاح دار دهان، خوراکی ها و نوشیدنی ها می باشند که باعث تشکیل ماده چسبنده پلاک یا همان جرم دندان می گردد. وجود جرم دندان موجب تکثیر باکتری ها در ناحیه دندان و لثه و در نتیجه تحلیل رفتن لثه و پوسیدگی دندان ها می گردد.

بافت لثه ­های سالم، محکم به دندان ها چسبیده است. زمانی که حجم پلاک های چسبنده به دندان افزایش می یابند، به مرور لثه را از بین می برند و خود جایگزین بافت لثه می شوند. همین امر منجر به سست شدن پایه دندان ­ها می­شود.

روند تحلیل لثه و جایگزینی آن با جرم و پلاک های دندانی، به مرور زمان بروز می کند و اکثر بیماران متوجه تخریب و تحلیل لثه های خود نمی ­شوند. به همین دلیل برخی از بیماران بعد از جرم ­گیری دندان تصور می ­کنند که انجام عملیات جرم­ گیری منجر به از بین رفتن بافت لثه آن ­ها شده است. در واقع لثه­ ای که قبلاً بر اثر افزایش جرم دندان عقب نشینی کرده بود، بعد از جرم ­گیری به یک باره نمایان می ­شود. شما می­ توانید با جرم گیری به موقع دندان­ ها از تحلیل و عقب نشینی لثه ­ها جلوگیری کنید.

مراقبت ‌های پس از جرم گیری دندان

پس از انجام بروساژ دندان، باید از راهکارهای مراقبتی بهره ببرید تا در آینده مشکلی به وجود نیاید. در ابتدا باید بگوییم ممکن است تا چند روز بعد از جرم ‌گیری در ناحیه دندان‌ ها یا لثه‌ ها احساس درد شدید تا خفیف داشته باشید. همچنین لثه‌ ها حالت متورم پیدا خواهند کرد و شاهد خونریزی ‌های مکرر خواهید بود. جهت جلوگیری از عفونت، دندانپزشک به ‌احتمال زیاد برای شما قرص یا دهانشویه تجویز می‌کند.

همچنین دندانپزشک شما ممکن است داروی داکسی سایکلین را به شما پیشنهاد دهد. جهت ارزیابی روند بهبودی، هرچند وقت یک بار باید با دندانپزشک خود مراجعه نمایید. اگر دردهای شما عمیق ‌تر شده باشند، در آن صورت دندانپزشک فرآیندهای دیگری را روی دندان ‌های شما آغاز خواهد کرد. به‌ طورکلی در خانه باید به ‌خوبی از دندان‌ های خود مراقبت کنید تا از این طریق نسبت به عود کردن بیماری ‌های مربوط به لثه جلوگیری کنید. به این نکات بعد از جرم گیری دندان حتماً توجه کنید:

• هر روز دندان ‌هایتان را دو مرتبه با مسواک نرم تمیز کنید.
• بین دندان‌ هایتان را روزانه تمیز کنید. برای این کار می‌ توانید از نخ دندان استفاده کنید.
• داشتن رژیم غذایی متعادل نیز بسیار ضروری است.
• به ‌هیچ‌ عنوان سیگار و دخانیات را مصرف نکنید.

چند وقت یک بار دندان را جرم ‌گیری کنیم؟

یکی از سؤالات رایجی که برای افراد پیش می‌آید این است که هرچند وقت یک بار باید برای جرم ‌گیری یا بروساژ دندان‌ ها اقدام کنیم؟ پاسخ به این سؤال بستگی به این دارد که شما تا چه حد به بهداشت دهان و دندان‌ های خود اهمیت می‌دهید. گاهی اوقات افراد تنها یک بار جرم‌ گیری انجام می‌دهند و از این طریق تمام پلاک‌ های میکروبی دندان‌ هایشان را تمیز می ‌کنند و بعد از آن مراقبت‌ های لازم را به عمل می‌ آورند؛ اما به ‌طورکلی هر فردی نیاز دارد سالانه یک بار نسبت به جرم گیری دندان اقدام کند.

این کار باعث خواهد شد هر جرمی که با کمک مسواک قابل پاک شدن نیست، از بین برود و در نهایت دندان ‌های سالمی داشته باشید. در دندانپزشکی می ‌توانند از ابزارهای بهتری به ‌منظور ازبین ‌بردن جرم دندان‌ های شما استفاده کنند. در کل می‌ توانیم این ‌طور بیان کنیم که هر چقدر شما مراقبت ‌های بیشتری از دندان‌ هایتان به عمل بیاورید، به همان اندازه نیز جرم ‌ها و پلاک ‌های میکروبی راحت تر پاک خواهند شد. همچنین بر اساس برخی از توصیه‌ ها گفته می‌شود هر 6 ماه یک بار نسبت به این فرایند اقدام کنید؛ اما می‌ توانید با مراجعه به یک دندانپزشک متوجه شوید که آیا این کار ضروری است یا خیر.

اگر دندان را جرم ‌گیری نکنیم چه می‌ شود؟

جرم در واقع نوعی باکتری است، ازاین‌ رو اگر از دهان و روی دندان ‌ها تمیز نشوند، به ‌مرور باعث پوسیدگی خواهند شد. اگر زیر لثه جرم تشکیل شده باشد، باعث التهاب لثه ها خواهند شد. زمانی که مسواک می‌ زنید، لثه‌ ها خونریزی خواهند کرد. جرم ‌ها به‌ مرور زمان بیشتر می‌شوند و در نهایت فعالیت باکتری ‌هایی که زیر لثه وجود دارند نیز بیشتر خواهد شد. این اتفاق باعث می شود سیستم ایمنی بدن وارد عمل شود و برای دفاع یک سری مواد شیمیایی ترشح کند که علاوه بر باکتری، استخوان ‌هایی که دورتا دور دندان را احاطه کرده ‌اند را نیز از بین می برد؛ پس حتماً باید هر چند وقت یک بار نسبت به برطرف ‌کردن جرم‌ های دندان اقدام کنید.

قبل و بعد جرم گیری دندان

بسیاری از افراد در برابر جرم گیری دندان از خود مقاومت نشان می ‌دهند؛ درحالی ‌که کافی است نتایج آن را بدانند تا برانجام آن مشتاق باشند. قبل از جرم ‌گیری ممکن است دندان ‌های شما درمعرض پوسیدگی قرار گرفته باشند؛ درحالی‌ که بعد از انجام آن، از پوسیده شدن دندان ‌ها جلوگیری به عمل خواهد آمد.

همچنین بعد از انجام این فرایند درصد ابتلا به بیماری لثه به کمترین حد خود می‌رسد. بوی بد دهان رفع خواهد شد و می ‌توانید شاهد سفید تر شدن دندان‌ هایتان باشید. در نهایت سلامت کلی بدن شما نیز تأمین خواهد شد؛ پس از انجام آن غافل نشوید.

جرم گیری دندان کودکان

زمانی که پزشک جرم گیری دندان کودکان را شروع می‌کند، متوجه می‌شود آیا به‌ خوبی بهداشت دهان را رعایت می‌کند یا نه. زمانی که نخستین دندان ‌های شیری در دهان کودک تشکیل می‌ شوند، باید نسبت به جرم‌ گیری اقدام کرد. مراحلی که برای جرم‌ گیری یا بروساژ دندان کودکان باید پشت سر گذاشته شوند، همانند بزرگسالان است و تفاوت خاصی به چشم نمی ‌خورد. گاهی اوقات متخصصان برای اینکه اطمینان کافی از سلامت دهان و دندان کودک شما پیدا کنند، عکس ‌برداری را پیشنهاد می ‌دهند.

جرم گیری دندان خانگی

امروزه بسیاری از افراد به دنبال روش ‌هایی هستند تا با کمک آن‌ ها بتوانند جرم گیری دندان را در خانه انجام دهند. برای این کار نیز راهکارهای متعددی به چشم می‌ خورند که از جمله آن‌ ها می ‌توانیم به گزینه‌ های زیر اشاره داشته باشیم:

• استفاده از بعضی میوه ها و سبزیجات در جرم گیری خانگی دندان ها مؤثر هستند. به عنوان مثال جویدن هویج و کرفس خام، تآثیر زیادی در تقویت لثه و تمیز شدن دندان ها دارد.
• مسواک زدن کامل و مناسب دندان ها. استفاده صحیح از مسواک مناسب (نه سفت و نه نرم)، تاثیر بسزایی در از بین بردن جرم دندان ها دارد. توجه کنید که زمان کافی برای مسواک زدن دقیق تمام دندان ها اختصاص دهید و این کار را حداقل دوبار در روز تکرار کنید.
• مصرف خمیردندان حاوی فلوراید. خمیردندان حاوی فلوراید، با جلوگیری از ایجاد حفره و جرم روی دندان موجب تقویت مینای دندان می گردد.
•  استفاده درست و منظم از نخ دندان باعث می شود پلاک های دندان ها از بین رفته و همچنین به پیشگیری پوسیدگی دندان کمک می کند.
• استفاده از غرغره با دهانشویه مناسب لازم است.
•  از سیگار و مشروبات الکلی اجتناب کنید.

سوالات متداول جرم گیری دندان

1- جرم‌ گیری دندان چند وقت یکبار باید انجام گردد؟

بعضی افراد با یک بار جرم‌ گیری و رعایت بهداشت دهان و دندان امکان دارد تا مدت ‌ها نیازی به جرم‌ گیری دوباره نداشته باشند. اما بعضی از افراد بدلیل دارا بودن بزاق خاص دندان هایشان مستعد تشکیل جرم و بیماری های لثه ای می باشند. به این افراد جرم گیری در فواصل زمانی کوتاه برای هر 6 ماه یکبار توصیه می شود.

2- آیا استفاده از خمیردندان‌ ضد جرم ایرادی دارد؟

جرم دندان با مسواک و خمیردندان پاک نمی شود. خمیردندان‌ های ضد جرم فقط رنگ و لکه‌ های رسوب کرده روی دندان را تمیز می ‌کنند و استفاده دائم از آنها توصیه نمی‌ شود. این خمیردندان‌ ها، به دلیل ساییدگی دندان ها باعث ایجاد حساسیت و ایجاد خراش ‌های بسیار ظریف بر سطح دندان ‌ها شده و زمینه را برای تجمع و چسبندگی بیشتر پلاک میکروبی فراهم می‌آورند.

3- آیا جرم گیری باعث از بین رفتن مینای دندان و آسیب به دندان می شود؟

یکی دیگر از باورهای غلط این است که جرم‌ گیری باعث از بین رفتن مینای دندان‌ ها می‌شود. جرم گیری هیچ‌ گونه آسیب فیزیکی به مینای دندان ها نمی ‌رساند. فقط حساسیت به سرما و گرما ممکن است پس از جرم ‌گیری ایجاد شود و اغلب افراد به اشتباه تصور می کنند مینا دندان تراش خورده است.

4- آیا جرم گیری دندان، همراه با درد است و نیاز به بی حسی دارد؟

جرم گیری برای افرادی که لثه ی سالمی دارند چه با دستگاه التراسونیک و چه با وسایل دستی همراه با درد ناچیزی است. اما اگر فرد بیماری لثه ای داشته باشد معمولاً جرم گیری با خونریزی لثه همراه است و شخص احساس درد و ناراحتی دارد. غالباً این میزان درد طبیعی است و نیازی به بی حسی نیست.

5- آیا با جرم گیری، دندان ها سفید می شوند؟

در جرم گیری دندان، رسوبات روی سطح دندان ها برداشته می شود و اصلاً رنگ دندان تغییر نمی کند. فقط می تواند به سفید شدن دندان ها کمک کند. برای روشن و سفید شدن دندان باید همزمان از درمان بلیچینگ هم استفاده نمود.

6- آیا می توان دندان کامپوزیت، لمینیت یا دندان ایمپلنت شده را جرم گیری کرد؟

بله، جرم گیری برای دندان های روکش های کامپوزیتی، لمینیت و ایمپلنت دندانی انجام می شود. ولی این دندان ها چون نسبت به دندان های اصلی حساس تر هستند جرم گیری آنها نیاز به دقت و مهارت زیادی دارد تا آسیبی به آنها وارد نشود. بنابراین به یک دندانپزشک خوب و برجسته مراجعه نمایید. ضمناً هزینه جرم گیری این دندان ها بالاتر از دندان های واقعی شما هستند.

7- آیا جرم گیری دندان با لیزر امکان پذیر است؟

بله، بهترین روش برای جرم گیری دندان، جرم گیری با لیزر می باشد. در این روش جرم گیری سریع تر است. همچنین استفاده از این روش در روند بهبود التهاب و ورم لثه ها بسیار موثر است.

8- آیا نمک طعام یا جوش شیرین باعث سفید شدن دندان ها می شوند؟

در قدیم براین باور بودند که نمک طعام و جوش شیرین باعث سفید شدن دندان ها می گردد. ولی امروزه مشخص شده که این موضوع هیچ پایه و اساس علمی ندارد و تنها رعایت بهداشت دهان و دندان، عدم استفاده از سیگار استفاده‌ ی مرتب و منظم از مسواک و نخ دندان برای داشتن دندان‌ های سفید لازم است.