لک دندان یا تغییر رنگ دندان به وضعیتی اطلاق می شود که لکه هایی زرد یا قهوه ای یا لکه هایی پر رنگ تر از مینا بر روی دندان مشاهده می شود. این وضعیت ممکن است بر اثر تغییر رنگ لایه رویی دندان یا همان مینای دندان باشد. یا به دلیل وجود مشکلی اساسی تر و عمقی تر در لایه های زیرین باشد.
تشخیص علت لک دندان
تنها با مراجعه به یک متخصص یا دندانپزشک می توان علت لک دندان را مشخص کرد. متخصص و یا دندانپزشک با معاینه فیزیکی دندان علت را تشخیص می دهد. برای این تشخیص به طور معمول نیازی به دستگاه یا وسیله خاصی نیست.
چند عامل اصلی بروز لک دندان
در ادامه به 9 عامل اصلی بروز لک دندان اشاره می نماییم:
- عامل بیرونی Extrinsic وضعیتی که لایه بیرونی دندان تغییر رنگ می دهد و لک قهوه ای یا زرد بر روی مینای دندان ایجاد می شود. این وضعیت بر اثر نوشیدن قهوه، چای، الکل، نوشابه و دیگر نوشیدنی ها و خوراکی های کافئین دار و رنگی ایجاد می شود. همچنین کشیدن سیگار لکه هایی با عامل بیرونی بر روی دندان ها ایجاد می کند.
- عامل درونی Intrinsic زمانی که ساختار درونی دندان (dentin) زرد می شود و تغییر رنگ می دهد. این تغییر نیز به نوبه خود علل مختلفی دارد:
- مواجه بیش از انداره با فلوراید.
- مادر شما در طول حاملگی از آنتی بیوتیک تتراسایکلین استفاده کرده باشد.
- شما در سنین پایین تر از 8 سال از آنتی بیوتیک تتراسایکلین استفاده کرده باشید.
- وجود یک تروما در کودکی یا وارد شدن ضربه ای که منجر به توقف یا کاهش رشد کامل دندان های اصلی یا دائم شده باشد.
- وجود یک تروما در دندان های دائم یا خونریزی داخلی دندان ممکن است منجر به تغییر رنگ دندان شود.
- ابتلا به یک بیماری بسیار نادر به نام Dentinogenesis Imperfecta. که منجر به زرد شدن خاکستری و یا حتی بنفش شدن دندان می شود.
- سن بیمار: این عامل ترکیبی است از عوامل خارجی و درونی. ساختار داخلی دندان به مرور زمان تغییر رنگ داده و متمایل به زرد خواهد شد. همچینین مصرف مواد غذایی معمول و سیگار و نوشیدنی های کافئینه به مرور زمان دندان ها را لک خواهند کرد. و در نهایت ضربه ها و استرس هایی که طی زمان به دندان ها وارد می شود منجر به لک دندان در سنین بالاتر می شود.
درمان لک دندان
برخی از لک ها با خمیر دندان های مخصوص سفید کردن دندان برطرف می شوند. مثلا اگر لکی جزئی بر اثر نوشیدن قهوه بر روی دندان شما ایجاد شده می توانید به محض این که متوجه موضوع شدید از خمیر دندان های سفید کننده دندان برای درمان این نوع لک کمک بگیرید. اما اکثر افراد زمانی متوجه لک دندان ها می شوند که این لک ها دائمی شده باشند. در این مرحله جرم گیری دندان توصیه می شود و اگر مشکل رفع نشد بلیچینگ دندان نیز توصیه می شود. استفاده از روکش و پر کردن دندان در مواقعی که لک دندان شدید باشد و با هیچ کدام از روش های بالا رفع نشود توصیه خواهد شد.
چه زمانی برای لک دندان به پزشک مراجعه کنید
در صورتی که با روش های خانگی موفق به بر طرف کردن لک دندان ها نشدید به پزشک مراجعه کنید. دندانپزشک پس از معاینه دندان می تواند تشخیص دهد که این لک جدی است و یا خیر. اگر وجود لک جدی تشخیص نداده شد می توانید برای زیبایی بیشتر دندان ها از پزشک خود کمک بگیرید و یا آن را به حال خود رها کنید و تنها برای چکاپ سالیانه به پزشک مراجعه کنید.
اگر لک دندان شما جدی باشد پزشک برای جلوگیری از پوسیدگی دندان اقدامات لازم را جهت درمان لک دندان شما انجام خواهد داد. توجه کنید هر گونه تغییر رنگ در دندان کودکان باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود و برای سفید کردن دندان های کودکان از روش های خانگی استفاده نشود.
اگر لک دندان شما بعد از روت کانال ایجاد شده باشد جرم گیری و بلیچینگ در درمان لک دندان موثر نخواهد بود و ممکن است پزشک روش روکش کردن دندان را به شما پیشنهاد کند.
روش های پیشگیری از لک دندان
برای این که دوباره دندان شما لک نشود و از لک شدن مجدد آنها جلوگیری کنید به موارد زیر توجه کنید:
- بعد از نوشیدن چای و قهوه و نوشیدنی های لک کننده دندان دهان خود را با آب یا دهان شویه مناسب بشورید.
- روزانه به طور مرتب و بعد از مصرف غذاهای اصلی مسواک بزنید.
- از خمیر دندان های حاوی فلوراید بیش از اندازه مصرف نکنید.
- از وارد شدن ضربه به دندان ها جلوگیری کنید. دندان ها را به هم فشار ندهید.
سلام
یه نقطه تقریبا سیاه رنگی روی دندونم هست که وقتی جلوی نور مستقیم قرار می‌گیره ، محو میشه
دندانپزشکم هم گفت که مشکلی نیست و دو دندانپزشک دیگه هم تو عکس مشکلی ندیدن
پس این نقطه سیاه چیه؟
باسلام. اگر لک دندان شما جدی باشد دندانپزشک برای جلوگیری از پوسیدگی دندان اقدامات لازم را جهت درمان لک دندان شما انجام خواهد داد. با معاینه کلینیکی تشخیص درمان مناسب داده می شود.
سلام آقای دکتر خسته نباشید
من الان ماه چهارمه که ارتودنسی انجام دادم بهداشت دهان هم کامل رعایت میکنم و بعد از هر بار غذا خوردن سریع مسواک میزنم اما یه لکه های کوچولوی زردی روی دندونام پیدا شده
میشه راهنمایی کنید که باید چیکار کنم تا برطرف بشه من خیلی حساسم شدم روی این مسئله 😔
با سلام. باید در حین درمان ارتودنسی حتما بهداشت دهان و دندان رعایت شود. مرتب و منظم بعد از هر وعده غذایی مسواک و نخ دندان استفاده شود. از دهانشویه فاقد کلروهگزیدین استفاده کنید. حالا با جرم گیری دندان، لک از بین می رود.
سلام آقای دکتر . من از زمانی که دندون هامو ارتودنسی کردم گاهی اوقات روزی ۵ بار مسواک می زنم . بلافاصله بعد از هر چیزی که می خورم مخصوصا اگه شیرین باشه سریع مسواک می زنم . اما اخیرا روی بعضی از دندون هام لک های ریز قهوه ای افتاده . ممکن علتش استفاده ی زیاد از خمیر دندان حاوی فلوراید باشه ؟ توصیه ی شما چیه ؟ این لک ها از بین می رن ؟ به شدت نگران لک شدن بقیه ی دندون هامم
با سلام. مواردی که باعث لک دندان می شود را باید رعایت نمایید. مثلا بعد از نوشیدن چای یا قهوه دندان ها را با آب بشویید. همچنین نکات دیگر که در وب سایت درج شده است. ضمنا شما در حین درمان ارتودنسی نباید از دهانشویه های حاوی کلروهگزیدین استفاده نمایید.