روکش یا به عبارت دیگر پروتز دندان ثابت، که به زبان انگلیسی dental crown نامیده میشود، یک کلاهک فلزی یا سرامیکی و یا ترکیبی از هر دوی آنهاست که بر روی دندانهای با تخریب گسترده گذاشته میشود، تا علاوه بر حفاظت از آنها در برابر شکستن، کارآیی و زیبایی دندان را نیز به ان بازمی گرداند.
علت استفاده از روکش دندان
روکش دندان روشی ایده ال برای ترمیم دندانی است که شکسته شده است، یا پوسیدگی در دندان آن را ضعیف کرده یا قسمت زیادی از آن پر شده است. علل گوناگونی برای استفاده از روکش دندان وجود دارد که در زیر به بعضی از انها به اختصار اشاره شده است:
1- ممکن است دندان شما تغییر رنگ داده باشد و بخواهید ظاهر آن را بهبود ببخشید.
2- ممکن است ریشه دندان را پر کرده باشید و برای محافظت از قسمت باقی مانده دندان به روکش نیاز دارید.
3- روکش باعث می شود که پل دندان یا دندان مصنوعی محکم سرجای خود قرار گیرد.
انواع روکش دندان کدام است؟
روکشهای تمام فلزی ( all metal).
همانطور که از نام آن بر می آید تمام بخش پوشش دهنده دندان از فلز ساخته شده که بسته به نوع فلزات موجود در آلیاژ آن میتواند فلز سفید یا زرد باشد.
روکش سرامیکی دندان (all ceramic).
همانطور که از نام آن بر می آید، روکشهای تمام سرامیک به طور کامل از نوعی چینی مانند پرسلن ساخته شده است.
در شکل ذیل انواع روکش دندان را ملاحظه میکنید :
مزایا روکش تمام فلز
بهترین روکش دندان است. چرا که تراش دندان بسیار کمتر است، باعث سایش دندانهای مقابل نمیشود، ماندگاری بسیار بالایی دارد چون کاملا فیت دندان می شود.
معایب روکش تمام فلز
تنها عیب آن ظاهر نازیبای آن است.
جنس روکشهای تمام فلز
هیچ وقت یک فلز به صورت خالص نمیتواند جهت روکش استفاده شود، همیشه آلیاژهای فلزی هستند که برای روکشهای دندانی مورد استفاده قرار می گیرند.
شامل
آلیاژهای قیمتی (precious):
آنچه که در انواع روکش دندان به عنوان گلد استاندارد محسوب میشود همین نوع روکش است. ۶۰℅ این آلیاژها شامل فلزات قیمتی (طلا، پلاتینیوم، وگاهی پالادیوم) است که بالغ بر ۴۰℅ آن طلاست. این همان چیزیست که در اصطلاح عموم جامعه «دندان طلا» نامیده میشود.
آلیاژهای نیمه قیمتی (semi precious):
که بیش از ۲۵℅ از فلزات قیمتی تشکیل شده است.
آلیاژهای معمولی (non precious):
کمتر از ۲۵℅ فلزات قیمتی را شامل میشود و بقیه آن شامل نیکل،کروم و غیره.
مزایا روکش های سرامیکی
این روکشها در مقایسه با روکشهای pfm که روتین مطبهای دندانپزشکی است بسیار طبیعی تر به نظر میرسد چرا که فلزی در زیر آن به کار نرفته است.
لبه فلزی ناشی از روکشهای pfm معمول وجود ندارد.
اگر کسی به آلیاژهای موجود در فلز آلرژی داشته باشد، میتواند این روکشها را مد نظر داشته باشد.
معایب روکش های سرامیکی
ساختار این انواع روکش بسیار ضعیف است. بنابراین فقط در دندانهای قدامی که زیبایی مد نظر است مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع روکشهای سرامیکی (تمام سرامیک)
پرسلن جاکت کراون: که بیش از صد سال پیش با عنوان روکش تمام سرامیک ابداع شد و بسیار ضعیف است و به همین دلیل امروزه زیاد مورد استفاده نیست.
پرسلنهای مدرن: که ادعا دارند با همان زیبایی جاکت کراون استحکام بالاتری دارند.
روکش زیرکونیا: که به تفصیل درباره آن توضیح خواهم داد.
روکش های ترکیبی PFM ترکیبی از سرامیک و فلز.
آنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده میشود همین نوع روکش است.در واقع بخش فلزی دور تا دور دندان را پوشش میدهد و به عنوان بخش هسته ای استحکام روکش را سبب میشود و پرسلن یا چینی روی آن ،زیبایی روکش را منجر میشود. در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام.
روکشهای زیرکونیا ( zirconium crowns)
و اما روکش دندان زیرکونیا ( روکش زیرکونیوم )، یکی از انواع روکشهای تمام سرامیک است که به کمک فریمهای زیرکونیومی تقویت شده است. از لحاظ ساختاری مشابه pfm است با این تفاوت که به جای استفاده از فلز در مرکز روکش از زیرکونیوم استفاده میشود که رنگ آن سفید است ولی استحکام آن به اندازه و یا حتی بیشتر از آلیاژهای فلزی است.
مزایا
- فیتنس عالی
- استحکام بالا در هر نقطه از دهان
- زیبایی دندانهای طبیعی را احیا میکند
- سیاهی لبه لثه که در روکشهای pfm بسیار شایع است در آن دیده نمیشود
- در افرادی که آلرژی فلزی دارند قابل استفاده است
معایب
- روکش زیرکونیا به نسبت گرانتر است
- اگر گلیز نشده باشد منجر به سایش دندان مقابل میشود
بهترین نوع روکش دندان کدام است ؟
بهترین نوع روکشها، روکشهای تمام فلزی با فلزات قیمتی و به عبارتی روکشهای تمام طلا میباشند که زیبایی را تامین نمیکنند. بعد از آنها روکش دندان زیرکونیا در سطح بسیار بالایی از کیفیت میباشد.
قیمت روکش دندان
هزینه روکش کردن دندان بسته به جنس آن و دستمزد دندانپزشک و هزینه لابراتوار میتواند متفاوت باشد.
منظور از جنس روکش دندان بیشتر نوع آن است که غالبا فلزی، سرامیکی، پرسلن باند شده به فلز و یا زیرکونیوم (یا همان روکش دندان زیرکونیم) میباشد. معمولا ارزانترین روکشها، همین روکشهای پرسلن باند شده به فلز هستند که البته قیمت روکش دندان در آنها هم به آلیاژ زیر آن بستگی دارد. اما با آلیاژ مرسوم در لابراتوارهای دندانی، به صرفه ترین هزینه روکش دندان را دارند.
عوارض روکش دندان
مهمترین عارضه روکش کردن دندانها این است که ممکن است در صورت عدم رعایت بهداشت،باعث پوسیدگی دندان تراش خورده شود.
عمرمفید روکش دندان
در حالت آرمانی میبایست دندان های هر فرد تا پایان عمر همراه شخص باشد اما به دلایل گوناگون مانند شکسته شدن دندان ، پوسیدگی دندان و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان افراد دندان های سالم خود را از دست میدهند.
در مورد روکش (پروتز ثابت دندانی ) نیز دقیقا همین مطلب صدق میکند. مسلما اگر بعد از گذاشتن روکش بهداشت دهانی به خوبی رعایت شود، و همینطور مراجعه منظم به دندان پزشک در برنامه قرار گیرد. طبیعتا عمر روکش شما بیشتر میشود. گاهی امکان دارد دندانپزشک شما را به تعویض روکش توصیه کند.
آیا ممکن است روکش دندان نیاز به تعویض داشته باشد ؟
بله.در واقع روکش دندان (dental crowns) در مواقعی استفاده میشود که استحکام دندان با یک پر کردگی ساده تامین نمیشود.
روکش با پوشش کامل تاج دندان، در واقع از تاج دندان در مقابل شکستن تحت فشارهای ناشی از جویدن و غیره محافظت میکند. به این ترتیب نه تنها روکش دندان حفاظت بالایی را برای دندان فراهم می کند بلکه عملکرد دندان را نیز بهبود بخشیده و زیبایی قابل قبولی را به بیمار هدیه میکند.
دلایل مختلفی برای تعویض روکش دندان وجود دارد مانند :
- پوسیدگیهای ثانویه در زیر روکش
- تحلیل لثه یا سایش های طوق دندان که منجر به نمایی نازیبا در دهان میشوند
- تغییر رنگ تدریجی دندانهای اطراف در طول سالها که منجر به مشخص شدن نمای روکش میشود.
- شکستن چینی روی روکش.
در عین حال بعضی مواقع سمان مورد استفاده برای چسباندن روکش (چسب روکش) به مرور شسته شده و روکش شل میشود که میتوان دوباره آن را چسباند.
آیا روکش دندان مفید است؟
روکش، از روش‌های بازسازی دندان است که نوعی ترمیم غیرمستقیم دندان به حساب می‌آید، اما تصمیم‌گیری برای انتخاب این روش ترمیمی به عواملی مانند ساختمان دندان باقیمانده، عادت‌های بیمار و شرایط دندان بستگی دارد.
در دندان هایی که مقدار زیادی از آن به دلیل پوسیدگی از بین رفته است یا توسط دندانپزشک هنگام برداشتن پوسیدگی نیاز به برداشتن آن شده است، یا دندان هایی که دیواره آن شکسته است، یا به دلیل عصب کشی دندان یا نازک شدن جداره، احتمال شکستن آن می رود، یا هر مورد دیگری که دندانپزشک تشخیص دهد، می توان با روکش دندان، آن را بازسازی کرد.
تلفن: 
تلفن همراه: 
آدرس: تهران، خیابان ولی عصر، بالاتر از چهار راه پارک وی، خیابان پسیان، پلاک ۱۴، طبقه ۵، واحد ۵۵
دیدگاه خود را بیان کنید