بیماران مبتلا به مال اکلوژن کلاس III، درصد به نسبت پایینی از بیماران مراجعه کننده به مطب های ارتودنسی را تشکیل می دهند؛ با این حال درمان موثر و کارای آنها از دشوارترین درمانهای ارتودنسی است. تا دهه ی 1970 چنین تصور می شد که مال اکلوژن های اسکلتی کلاس III تنها ناشی از مندیبل بزرگ و/یا پروتروزیو هستند. اما امروزه می دانیم که این مال اکلوژن از چند طریق ایجاد می شود: (1) مندیبل پروگناتیک همراه با ماگزیلایی در موقعیت طبیعی، (2) ماگزیلای رتروگناتیک همراه با مندیبلی نرمال، (3) ترکیبی از رتروگناتیسم ماگزیلا و پروگناتیسم مندیبل، (4) روابط اسکلتی نرمال ماگزیلا و مندیبل همراه با اورجت معکوسی به دلیل دیسکرپانسی رابطه ی مرکزی-اکلوژن مرکزی (CR-CO)، که به عنوان رابطه ی کلاس III “کاذب” نیز شناخته می شود.
طبق مطالعات Ellis و McNamara ، و Guyer و همکارانش، 40 تا 60 درصد از بیماران مبتلا به مال اکلوژن کلاس III، دچار نقص یا رتروژن ماگزیلا هستند که نشان می دهد نقائص موجود در ماگزیلا، در اغلب مال اکلوژنهای کلاس III اسکلتی نقش دارند. بنابرین، مناسب ترین انتخاب درمانی برای بیماران کلاس III در حال رشد، باید شامل پروترکشن ماگزیلا باشد. بیش از 40 سال است که درمان با پروترکشن فیس ماسک، محبوبترین شیوه ی به جلو آوردن ماگزیلا بوده است، و نتایج درمان با این دستگاه نیز به خوبی ثبت شده اند. این فصل، اثرات درمانی پروترکشن فیس ماسک و زمان بندی کاربرد آن به نحوی توضیح می دهد که بیشترین کارایی را داشته باشد.
زمان درمان بیماران دچار مال اکلوژن کلاس III
زمان درمان بیماران کلاس III، همواره موضوع مورد مباحثه ای در میان ارتودنتیست ها بوده است. آیا باید درمان را به طور زودهنگام و دوران کودکی بیمار آغاز نمود یا باید منتظر اتمام رشد و سپس ادامه ی درمان با جراحی ارتوگناتیک باشیم؟ برخی نویسندگان از مزایای درمان زودهنگام حمایت کرده و به معایب طولانی شدن زمان درمان با انتظار برای بلوغ اسکلتی کودک قبل از جراحی فک، اشاره نموده اند. سایر نویسندگان از جراحی زودهنگام فک حمایت می کنند؛ چرا که نگران هایی در مورد جبران های دندانی و/یا عدم تعیین زمان صحیح توقف رشد مندیبل حین درمانهای ارتوپدیک، وجود دارد.
طبق ادعای Proffit ، درمان باید در صورت امکان هر چه زودتر پس از تشخیص مال اکلوژن کلاس III، آغاز شود. وی به سن 8 سال، به عنوان زمان ایده آل آغاز درمان، اشاره نمود. Baccetti و همکارانش5 ، نمونه ای از 46 بیمار در دوره ی دندانی مختلط را با نمونه ی کنترلی مقایسه نمود که شامل 32 بیمار مبتلا به مال اکلوژن کلاس III درمان نشده بود. نمونه های درمان شده و درمان نشده، به منظور شناسایی زمان بهینه ی درمان، به دو گروه اوایل و اواخر دوره ی دندانی مختلط تقسیم شدند. گروه جوانتر، پس از درمان، حرکت قدامی بسیار بیشتری در ساختارهای فک بالا داشت و جهت رشد کندیلی این گروه نیز به میزان قابل توجهی بیشتر از گروه دیگر، رو به بالا و قدام بود.
Kapust و همکارانش، بیمارانی را به سه گروه سنی متفاوت تقسیم نموده و معاینه کردند. طبق یافته های آنها، درمان زودهنگامتر منجر به نتایج مطلوبتری می گردد؛ با این وجود، کودکان بزرگتر نیز نتایج درمانی قابل توجهی داشتند که نشان دهنده ی این است که می توان تغییرات ارتوپدیک را در گروه سنی 10 تا 14 سال نیز به دست آورد.
در سال 2000، Saadia و Torres پاسخ ساژیتال بیماران کلاس III به درمان گسترش عرضی فک و متعاقب آن درمان با دستگاه فیس ماسک را در فازهای دوره ی دندانی شیری، اوایل و اواخر دوره ی دندانی مختلط ، مورد ارزیابی قرار دادند. طبق یافته های آنها تغییرات قابل توجه تری در بیماران دوره ی دندانی شیری و مختلط (حتی با ساعات کمتری از استفاده ی روزانه از دستگاه) به دست آمده بود.
در سال 2004، Ochoa و Nanda،2008 الگوی رشدی ماگزیلا و مندیبل را از سن 6 تا 20 سالگی مورد ارزیابی قرار دادند و دیدند حداکثر رشد ماگزیلا بین سنین 6 تا 8 سال به وقوع می پیوندد. مجموعه ی ماگزیلاری پس از 8 سال نیز با سرعت کاهش یافته ای تا سن 14 سال به رشد خود ادامه می دهد. علاوه بر این، پس از سن 12 سال، کاهش قابل ملاحظه ای در رشد ماگزیلای این دختران مشاهده شد؛ در حالیکه در برخی از پسرها تا سن 20 سالگی نیز میزان کمی از رشد ماگزیلا وجود داشت.
در همان سال، Franchi و همکاران 50 بیمار را که در اواخر دوره ی دندانی شیری/ اوایل با اواخر دوره ی دندانی مختلط بودند، با یک فاز اولیه از گسترش عرضی سریع ماگزیلا (RPE) و درمان با فیس ماسک، و فاز دوم متعاقب آن، که شامل درمان با سیستم preadjusted edgewise بود، درمان نمودند. طبق گزارش آنها، ، درمان ارتوپدیک مال اکلوژن کلاس III، در فازهای اولیه ی تکاملی، در مقایسه با گروه کنترل بیماران کلاس III درمان نشده، اثر بیشتری نسبت به مراحل بعدی تکامل داشت. با این وجود، بیمارانی که در اواخر دوره ی دندانی مختلط، تحت درمان RPE و فیس ماسک قرار گرفته بودند نیز میزانی از بهبودی را (هر چند کمتر از گروه دیگر) نشان دادند.
Baik 47 کودک کره ای را برحسب سن، به سه گروه تقسیم نموده و مورد ارزیابی قرار داد. وی هیچ تفاوت آماری معنی داری را بین این گروه ها مشاهده ننمود.
متعاقباً، Sung و Baik اثرات پروترکشن ماگزیلا را در بیمارانی ارزیابی کردند که برحسب سن خود از 7 تا 12 سال، به 6 گروه سنی تقسیم شده بودند. طبق مشاهدات آنها نیز میزان تغییرات اسکلتی بین این گروه ها از نظر آماری معنی دار نبود.
Merwin و همکاران، 30 بیمار را به 2 گروه سنی از سنین 5 تا 8 سال و 9 تا 12 سال تقسیم نموده و تغییرات سفالومتریک مشابهی را در دو گروه گزارش کردند که بیانگر آن است که پاسخ اسکلتی مورد انتظار در بیماران، صرف نظر از اینکه آنها در اوایل دوره ی دندانی مختلط باشند یا اواخر آن، مشابه است.
با در نظر گرفتن تمام نتایج بالا، به نظر می رسد استفاده از ماگزیلاری پروترکشن، پیش از سن 12 سال، مطلوب باشد. با این وجود، نتایج درمان زمانی موثرترند که درمان پروترکشن ماگزیلا در مراحل تکاملی اولیه ی دندانی آغاز شود (نه در مراحل دیرتر).
لینک دانلود شیوه های جدید درمانی مال اکلوژن کلاس III فصل 17 انتشارات آرتین طب