درمان عدم قرینگی فک پایین یا mandibular deviation treatment به دو روش عمده امکانپذیر است. یک روش درمان بدون جراحی و با استفاده از دستگاه های متحرک و ثابت ارتودنسی است. روش دوم درمان با ارتودنسی و جراحی است که به روش ارتوسرجری یا ارتوگناتیک شناخته می شود. در زمان مواجهه با این ناهنجاری فکی توصیه می شود به یک متخصص ارتودنسی که ترجیحا دارای فلوشیب جراحی فک و صورت است مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی بعد از بررسی وضعیت فکین و دندان ها و با در نظر گرفتن سن، جنس و عکس های سفالومتری بیمار طرح درمان عدم قرینگی فک پایین را مشخص خواهد کرد.
علل بروز عدم قرینگی فک پایین
با شناخت علل بروز این ناهنجاری متخصص ارتودنسی می تواند درمان موفقیت آمیزی را طرح ریزی کند. عمده مواردی که منجر به بروز ناهنجاری و انحراف فک پایین می شود به ترتیب زیر است:
- وارد آمدن ضربه به فک پایین و تروما.
- وراثت و مشکلات مادرزادی بدو تولد
- وجود کراس بایت خلفی منجر به رشد غیر طبیعی فک پایین می شود.
- شیفت فانکشنال فک که در صورت عدم درمان به یک عدم قرینگی فک پایین پایدار تبدیل می شود.
- ناهنجاری مفصل فکی گیجگاهی
درمان عدم قرینگی فک پایین بدون جراحی
برای درک بهتر این مطلب به یکی از تحقیقات علمی انجام شده در این زمینه اشاره می کنیم. موردی که در این مقاله تحت بررسی قرار گرفته است بیماری با انحراف فک بر اثر کراس بایت دندان می باشد. در این تحقیق یک دختر 13.5 ساله با یک کراس بایت یک طرفه خلفی، عدم تقارن قابل توجه صورت، کراس بایت قدامی و جابجایی فک پایین در هنگام بسته شدن دهان کاندیدای درمان بدون جراحی فک پایین می باشد. بیمار هیچگونه سابقه آسیب در سر یا مشکلات پزشکی قابل توجهی نداشت و والدینش با جراحی فک فرزند خود موافق نمی باشند. برای تصحیح ناهنجاری كراس بایت این بیمار از یک دستگاه ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت استفاده شد. در انتها این درمان ارتودنسی منجر به بهبود چشمگیر در تقارن صورت و از بین رفتن جابجایی فک پایین شد.
از این درمان بدون جراحی در جهت بهبود عدم قرینگی فک پایین می توان نتیجه گرفت که با اصلاح اولیه یک انحراف و ناهنجاری فانکشنال می توان عدم تقارن صورت را درمان نمود و از نیاز به جراحی جلوگیری کرد.
جزئیات این مقاله را می توانید در لینک زیر مطالعه کنید:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21175033
دانلود فایل مقاله درمان غیر جراحی عدم قرینگی فک پایین
درمان عدم قرینگی فک پایین با ارتودنسی و جراحی
در برخی موارد بیمار در سنین بالا برای درمان عدم قرینگی فک پایین مراجعه می کند. بعد از اتمام بلوغ و سن رشد استخوان ها شکل پذیری کمتری دارند. به همین دلیل در اکثر مواقع به خصوص در ناهنجاری های شدید اسکلتی درمان ارتودنسی به تنهایی پاسخگوی نیازهای بیمار نیست. به همین دلیل متخصص ارتودنسی همراه با یک جراح فک و صورت درمانی ایده آل را طرح ریزی می کند. روند کار به این شکل است که بیمار به ارتودنتیست مراجعه می کند. ارتودنتیست بعد از تشخیص دقیق ناهنجاری فک و دندان طرح درمان ارتودنسی و جراحی را تنظیم می کند. قبل از انجام جراحی فک برخی از درمان های ارتودنسی آغاز می شود. سپس در میانه درمان ارتودنسی، متخصص ارتودنسی بیمار را به جراح فک و صورت ارجاع می دهد. بعد از جراحی فک نیز برخی دیگر از درمان های ارتودنسی اعمال می شوند و در نهایت عدم قرینگی فک پایین اصلاح می گردد. این درمان ممکن است بین 1 تا 2 سال بسته به درجه ناهنجاری و شرایط فیزیولوژیک بیمار به طول بیانجامد.
سوالات متداول عدم قرینگی فک پایین
1-آیا عدم قرینگی فک پایین خود به خود درمان می شود؟
عدم قرینگی فک پایین نیاز به درمان دارد و خود به خود درمان نمی شود. درمان عدم قرینگی فک پایین توسط متخصص ارتودنسی انجام و طرح ریزی می شود.
2-آیا استخوان فک پایین می تواند خرد شود؟
شکستگی استخوان فک پایین یکی از 10 شکستگی شایع بدن انسان محسوب می شود. هرچند که در شکستگی های ناحیه صورت، شکستگی بینی شایع تر از فک می باشد. این عارضه معمولا بر اثر وارد آمدن یک ضربه شدید و مستقیم یا تروما دقیقا در ناحیه فک پایین حادث می شود.
3-اگر عدم قرینگی فک پایین درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
شیوع درد در ناحیه فک و گردن و حتی پشت بیمار از عوارض اصلی درمان نکردن عدم قرینگی فک پایین می باشند. همچنین جویدن ناقص غذا و به دنبال آن بروز مشکلات گوارشی از دیگر عوارض این ناهنجاری می باشد. هرگونه ناهنجاری درمان نشده در ناحیه فک و صورت می تواند تهدیدی برای سلامت دندان ها نیز محسوب شود. از سوی دیگر زیبایی چهره و تکلم و جویدن بیمار نیز به مخاطره می افتد.
4-آیا می توان عدم قرینگی فک پایین را تنها با ارتودنسی درمان کرد؟
متخصص ارتودنسی بعد از بررسی میزان ناهنجاری و قابلیت انعطاف و حرکت استخوان های فک درباره درمان ارتودنسی عدم قرینگی فک نظر می دهد. افرادی که دچار ناهنجاری شدید نباشند و دوران بلوغ و رشد استخوانی آنها به پایان نرسیده است شانس زیادی برای درمان این ناهنجاری با ارتودنسی و بدون جراحی دارند.