ارتودنسی پیشگیری یکی از شاخه های مهم و تخصصی در حوزه دندانپزشکی کودکان است که با هدف جلوگیری از بروز ناهنجاری های فکی و دندانی در آینده انجام می شود. برخلاف ارتودنسی بزرگسالان که تمرکز بر اصلاح مشکلات ایجاد شده دارد، ارتودنسی پیشگیرانه به نوعی از درمان زودهنگام می پردازد که با هدایت رشد درست دندان ها و فک پرداخته و مشکلات احتمالی را به حداقل ممکن می رساند. در این مطلب از وب سایت دکتر جمیلیان به بررسی ارتودنسی پیشگیری و ضرورت انجام آن می پردازیم.
هدف از ارتودنسی پیشگیری
هدف از ارتودنسی پیشگیری، جلوگیری از بروز ناهنجاری های دندانی و فکی در آینده از طریق تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات دندانی است. این نوع ارتودنسی در مرحله رشد فک و دندان های شیری انجام م ی‌شود و با اصلاح الگوی رشد فک و هدایت مناسب دندان ها، احتمال بروز مشکلات جدی در سنین بالا را کاهش می‌دهد. درمان اولیه اغلب در سنین ۸ تا ۹ سالگی به منظور اصلاح ناهنجاری هایی مانند کراس بایت و فراهم کردن فضای مناسب برای رشد صحیح دندان های دائمی انجام می شود. پس از این مرحله، فاز دوم درمان در حدود ۱۱ سالگی یا بیشتر شروع می شود تا متخصص ارتودنسی مطمئن شود که دندان ها به درستی و در موقعیت نهایی خود رشد می کنند. این رویکرد پیشگیرانه به والدین اجازه می دهد تا با مداخله به موقع، مشکلات پیچیده دندانی و نیاز به درمان های گسترده تر در آینده را به حداقل ممکن برسانند.
از کجا بفهمیم که کودک به ارتودنسی پیشگیری نیاز دارد؟
حتماً برایتان جای سؤال است که از کجا بفهمیم کودک ما نیازمند خدمات ارتودنسی پیشگیری دارد؟ برای پاسخ این سؤال بهتر است به علائمی که در دهان و دندان کودک خود مشاهده می کنید، توجه کافی نشان دهید. فراموش نکنید که پیشگیری زودهنگام باعث می شود که در سنین بزرگسالی فرزند شما به ارتودنسی متحرک یا ارتودنسی ثابت نیاز نداشته باشد. علائم نیاز به ارتودنسی پیشگیری در کودکان شامل موارد زیر است:
- تنفس دهانی بیش از حد: کودکانی که به جای استفاده از بینی برای تنفس، از دهان نفس می کشند، در اکثر مواقع به ارتودنسی پیشگیرانه نیاز دارند. این عادت می تواند بر رشد فک و دندان ها تأثیر منفی بگذارد.
- اختلال در تکلم: مشکلات گفتاری مانند عدم توانایی در تلفظ درست کلمات، نشان دهنده ناهنجاری های فکی یا دندانی است که با ارتودنسی پیشگیری قابل درمان است.
- مشکلات در جویدن غذا: کودکانی که هنگام غذا خوردن با سختی مواجه می شوند، ممکن است به دلیل ناهنجاری های دندانی یا فکی احتمالی به ارتودنسی پیشگیری نیاز داشته باشند.
- افتادن زودهنگام یا دیرهنگام دندان های شیری: هرگونه اختلال در زمان افتادن دندان های شیری ممکن است به ازدحام یا نامرتبی دندان ها در آینده منجر شود.
- بیرون‌زدگی و انحراف دندان های شیری: اگر دندان های شیری بیش از حد بیرون زده یا به اطراف منحرف شده باشند، مداخله زودهنگام متخصص ارتودنسی ضروری است.
- نامتناسب بودن وضعیت فک: جلو یا عقب بودن فک یا انحراف آن به طرفین می تواند نشانگر نیاز به اصلاح در دوره رشد باشد.
- ازدحام دندان ها: دندان هایی که به هم فشرده و نامرتب هستند، به مشکلات دندانی بیشتری در آینده منجر می شوند. اگر در سنین پایین کودک برای دریافت خدمات ارتودنسی پیشگیری به مراکز معتبر مراجعه کند در بزرگسالی نیازمند استفاده از ارتودنسی نخواهد بود.
- فاصله زیاد بین دندان ها: وجود فضای زیاد بین دندان ها نیز یکی از نشانه های نیاز به ارتودنسی پیشگیری است.
- عادت مکیدن انگشت: تداوم عاداتی مانند مکیدن انگشت می تواند به ناهنجاری های دندانی و فکی منجر شود.
- عدم تقارن صورت: هرگونه عدم تعادل در رشد صورت، مانند جلوزدگی فک پایین یا عدم تقارن، نیازمند خدمات ارتودنسی پیشگیری است.
اگر کودک شما نیر هر یک از علائم نامبرده را دارد، بهتر است برای بررسی وضعیت دندان ها و فک او از متخصص ارتودنسی کمک گرفته و در صورت لزوم اقدامات لازم برای ارتودنسی پیشگیری را دریافت کنید.
بررسی مزایای خدمات ارتودنسی پیشگیری
استفاده از خدمات ارتودنسی پیشگیری مزیتهای متعددی دارد. در این راستا می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- پیشگیری زودهنگام از ناهنجاری های فکی: ارتودنسی پیشگیرانه از پیشرفت ناهنجاری های فکی جلوگیری می کند و در نتیجه بیمار نیازی به درمان های تهاجمی مانند جراحی فک در بزرگسالی نخواهد داشت.
- بهبود اختلالات گفتاری: مشکلات فکی و دندانی که باعث اختلال در تکلم کودک می شوند، با ارتودنسی پیشگیرانه برطرف می شوند.
- حفظ سلامت دندان ها: داشتن دندان های مرتب نظافت و رسیدگی به آنها را آسان می کند و از تجمع پلاک و پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
- افزایش اعتماد به نفس: داشتن دندان های مرتب و لبخند زیبا باعث افزایش اعتماد به نفس کودک می شود و از انزوا جلوگیری می کند.
- کم هزینه تر بودن: هزینه ارتودنسی درروش های پیشگیرانه نسبت به روش های درمانی آن در بزرگسالی کمتر است.
- نظارت بر رشد دندان ها: متخصص ارتودنسی روند رشد دندان ها را تحت نظر داشته و از مرتب بودن آنها اطمینان حاصل می کند. سپس در صورت لزوم برای درمان آنها اقدام می نماید.
- اصلاح عادات نادرست دهانی: عادت های مضر مانند مکیدن انگشت با ارتودنسی پیشگیرانه اصلاح می شوند.
- افزایش سرعت درمان: ارتودنسی پیشگیرانه زودتر به نتیجه می رسد و کودک به مراجعات کمتری نیاز خواهد داشت.
- کاهش احتمال آسیب دندان ها: دندان های مرتب و ردیف کمتر دچار آسیب می شوند. با اقدام به موقع برای دریافت خدمات ارتودنسی پیشگیری طول عمر دندان های سالم شخص افزایش می یابد.
سوالات متداول درباره ارتودنسی پیشگیری
خیر، لزوماً همه کودکان به ارتودنسی پیشگیری نیاز ندارند. اگر کودک شما علائم نامبرده در این مطلب مانند تنفس دهانی، عادت مکیدن انگشت، اختلال در تکلم و مشکل در جویدن را ندارد، نیازمند درمان ارتودنسی پیشگیرانه نیز نخواهد بود.
برای این خدمات درمانی از ابزارهای متعددی مانند دستگاه ثابت ارتودنسی، اکسپندر یا وسیع کننده کام، فضا نگه دار، هدگیر، ابزار فانکشنال و سایر تجهیزارت دندانپزشکی استفاده می کنند.
هزینه ارتودنسی پیشگیری با توجه به به نوع درمان و مدت زمان آن متفاوت است، اما به طور کلی هزینه آن نسبت به ارتودنسی در بزرگسالی کمتر است و می تواند به صرفه تر باشد.
نشانه های نیاز به خدمات ارتودنسی پیشگیری در کودکان متفاوت بوده و شامل مواردی نظیر زود افتادن دندان های شیری یا تأخیر در افتادن دندان شیری، مشکلات در جویدن غذا و تکلم، تنفس دهانی و بیرون زدگی دندان ها اشاره کرد.