مینای دندان های جلویی به طور طبیعی نازک تر از سایر دندان ها است. به همین خاطر راحت تر دچار خوردگی و نازک شدن می گردد. علت نازک شدن دندان های جلو غالبا ترکیبی از رژیم غذایی نامناسب، مراقبت اشتباه از دندان ها، بیماری ها و تغییرات فیزیولوژیک مرتبط با افزایش سن می باشد. در واقع مجموعه ای از عوامل در اختلال نازک شدن دندان های جلو نقش دارند که بسیاری از آنها قابل کنترل و پیشگیری هستند.
علت نازک شدن دندان های جلو چیست؟
علت نازک شدن دندان های جلو فرسایش مینای دندان یا ساییدگی دندان است. به طور کلی منظور از ساییدگی تحلیل لایه بیرونی دندان در اثر انواع عوامل فیزیکی و شیمیایی به غیر از عوامل میکروبی است. آسیب های ناشی از باکتری ها و عفونت تحت عنوان پوسیدگی دندان طبقه بندی می شوند.
بنابراین به طور کلی علت نازک شدن دندان های جلویی می تواند آسیب های شیمیایی، آسیب های فیزیکی و یا ترکیبی از آسیب های شیمیایی و فیزیکی باشد. البته عوامل مرتبط با افزایش سن دخیل هستند مانند کاهش بزاق دهان که سایش دندان ها را با لثه ها افزایش می دهد.
نازک شدن دندان های جلو در اثر عوامل فیزیکی
مهمترین عوامل فیزیکی که موجب نازک شدن دندان های جلو می شوند عبارتند از:
- دندان قروچه
- مسواک غیر استاندارد (زبر)
- مسواک زدن طولانی یا شدید
- استفاده نادرست از نخ دندان و خلال دندان
- گاز گرفتن یا جویدن اجسام سفت (عادات رفتاری نامناسب)
- سایش ناشی از ناترازی دندان ها و فک ها
- ضربه (ترومای دندانی)
عوامل شیمیایی
عوامل شیمیایی نازک شدن دندان های جلو غالبا تاثیر خود را به مرور زمان می گذارند. این عوامل می توانند ناشی از عادات بد غذایی و یا دچار بودن به برخی از بیماری های گوارشی باشد از جمله:
- مصرف بالای نوشیدنی های اسیدی (نوشابه، سرکه، نوشیدنی های انرژی زا)
- مصرف زیاد مواد غذایی اسیدی (لیمو، پرتغال، گوجه فرنگی)
- برگشت اسید معده
- مصرف داروهای اسیدی
- مصرف داروهایی که بزاق را خشک می کنند.
مواد اسیدی در تماس با مینای دندان آن را با گذشت زمان حل می کنند. هر چه تماس دندان با ماده اسیدی بیشتر باشد نازک شدن دندان های جلو با سرعت بیشتری اتفاق می افتد. لواشک و آلوچه که غالبا توسط بچه ها مصرف می شوند ضمن داشتن قدرت اسیدی زیاد به دندان ها می چسبند. بنابراین کودکانی که زیاد لواشک و آلوچه می خورند به صورت جدی در خطر نازک شدن دندان های جلو هستند.
به طور کلی مینای دندان در pH ۵.۵ شروع به حل شدن می کند. در پی هاش پایین تر سرعت انحلال مینای دندان زیادتر می شود. در برخی از افراد نازک شدن دندان ها ناشی از مشکلات گوارشی مکرر است که باعث ورود اسید معده به دهان و تماس آن با دندانها می گردد.
پیشگیری از نازک شدن دندان ها
همانطور که در بالا آورده شد بسیاری از عواملی که موجب نازک شدن دندان های جلو می شوند به عادات غذایی و رفتاری ما بر می گردند. بنابراین با تغییر، اصلاح و متعادل کردن برخی از این عادت ها می توان تا حد زیادی مانع نازک شدن دندان ها شد برای مثال:
- استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان مناسب
- کاهش مصرف مواد غذایی اسیدی
- استفاده از نی برای نوشیدنی های اسیدی
- ترک عادات آسیب رسان به دندان (مانند جویدن اجسام سفت)
- استفاده نکردن از دندان برای شکستن پوسته بیرونی مغزهای آجیلی
- نحوه درست استفاده از نخ دندان، مسواک و خلال دندان را یاد بگیرید.
- مشکلات ناترازی دندان ها یا فک را به موقع درمان کنید
درمان نازک شدن دندان های جلو
در صورت عدم درمان به موقع، نازک شدن دندان های جلو می تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود و عوارض متعددی را در پی داشته باشد. کاهش زیبایی ظاهری، از بین رفتن عملکرد دندان ها، بروز درد و ناراحتی و اختلال در تغذیه مناسب تنها بخشی از عوارض دندان های نازک شده هستند.
نازک شدن دندان های جلو را می توان با تکنیک های دندانپزشکی زیر مورد درمان قرار داد:
- فلوراید تراپی: کمک به تقویت مینای دندانی که زیاد تحلیل نرفته است.
- باندینگ کامپوزیت: رفع آسیب های جزئی
- ونیر: درمان آسیب های نسبتا جدی
- روکش کامل دندان: درمان آسیب های شدید
سخن پایانی
نازک شدن دندان های جلو یک مشکل نسبتا شایع است. این مشکل با افزایش سن و تجمع آسیب های مختلف به مینای دندان بیشتر می شود. در سال های اخیر به دلیل رایج شدن مواد غذایی ترش و نوشیدنی های اسیدی شیوع نازک شدن دندان ها بیشتر از گذشته شده است. در بسیاری از موارد با انتخاب سبک زندگی سالم می توان خطر نازک شدن دندان ها را کاهش داد.
