براکتهای سرامیکی گزینه ای عالی برای ارتودنسی دندانها هستند و ظاهری بسیار زیبا و طبیعی ایجاد می کنند. اما برای حفظ کیفیت ظاهری و کارایی نیاز به مراقبت صحیح دارند. به علاوه مراقبت از ارتودنسی سرامیکی میتواند موجب کاهش هزینه های جانبی نگهداری آن شود. برخی عوامل مرتبط با سبک زندگی احتمال آسیب فیزیکی قطعات ارتودنسی سرامیکی را بالا می برند. همچنین می توانند با ایجاد تغییر رنگ، بزرگترین مزیت ارتودنسی سرامیکی یعنی ظاهر طبیعی آن را خراب کنند.
تفاوت نحوه مراقبت از ارتودنسی سرامیکی با ارتودنسی فلزی
از بسیاری جهات نحوه حفظ بهداشت و نگهداری ارتودنسی سرامیکی مشابه ارتودنسی فلزی است. یعنی مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، استفاده از دهان شویه و … باید انجام شود. با این وجود ارتودنسی سرامیکی از لحاظ تغییر رنگ و خراب شدن ظاهر آن بسیار حساس تر از نوع فلزی است. به همین دلیل نیاز بیشتری به پرهیز از عواملی که موجب تغییر رنگ کش های ارتودنسی می شوند (غالبا خوراکی ها ی رنگزا) دارد.
برای کسب اطلاعات و مشاهده نمونه های ارتودنسی دندان کلیک کنید.
اصول مراقبت از ارتودنسی سرامیکی
اقداماتی که برای مراقبت از ارتودنسی سرامیکی باید انجام داد را می توان به سه بخش تقسیم نمود:
- مراقبت های بهداشتی پایه
- جلوگیری از آسیب های فیزیکی
- مراقبت در برابر تغییر رنگ و خراب شدن ظاهر دستگاه
افزایش دوام ارتودنسی سرامیکی با بهداشت دهان و دندان
به طور کلی اندازه دستگاه ارتودنسی سرامیکی کمی بزرگ تر از ارتودنسی فلزی است. به همین دلیل احتمال گیر کردن ذرات غذا بین قطعات آن بیشتر است و نیاز به پاکسازی دقیق تری دارد. برای این کار باید اقدامات زیر را در طول درمان انجام دهید:
- مسواک زدن
- کشیدن نخ دندان
- استفاده از دهانشویه
- استفاده از واتر فلوسر
- پرهیز از مواد غذایی چسبناک که به سختی از دندان ها پاک می شوند.
اندازه و کیفیت ابزاری که برای مراقبت از ارتودنسی سرامیکی به کار میبرید بسیار مهم است. از مسواک ارتودنسی استفاده نمایید که تمیز نمودن دندانها با آن به دلیل نوع طراحی که دارد آسان تر می باشد. همچنین برس مسواک ارتودنسی بسیار نرم است که احتمال آسیب فیزیکی به قطعات دستگاه ارتودنسی را کاهش می دهد.
حتما از نخ دندان های مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. نخ دندان های معمولی کارایی لازم را در پاک کردن و حذف ذرات غذا در حالتی که از ارتودنسی ثابت استفاده می شود را ندارند. بهتر است دهانشویه ای که انتخاب می کنید حاوی فلوراید باشد که احتمال پوسیدگی دندانها را در طول درمان ارتودنسی بسیار کاهش می دهد.
جلوگیری از آسیب فیزیکی به براکت سرامیکی
مراقبت از ارتودنسی سرامیکی در برابر آسیب های فیزیکی مهم ترین تاثیر را در دوام بیشتر ارتودنسی سرامیکی دارد. آسیب فیزیکی به دستگاه ارتودنسی می تواند ناشی از رژیم غذایی نامناسب، نوع فعالیت های روزانه (مانند ورزش) یا برخی شرایط و بیماری ها مانند دندان قروچه باشد.
نقش رژیم غذایی در دوام ارتودنسی سرامیکی
مهمترین دلیل آسیب دیدن فیزیکی دستگاه ارتودنسی سرامیکی، غالبا خوردن مواد غذایی بسیار خشک، سفت یا چسبناک و مواد حاوی رنگریزه می باشد. در این زمینه براکت های سرامیکی از براکت های فلزی آسیب پذیر تر هستند، چون انعطاف کمتری دارند. مهمترین مواد غذایی که می توانند به دستگاه ارتودنسی سرامیکی آسیب بزنند شامل موارد زیر می گردند:
- آجیل، ذرت بو داده، یخ، آبنبات های سفت، میوه های سفت مانند سیب (احتمال شکست فوری دستگاه)
- کارامل، شکلات، نوشیدنی های اسید، مواد غذایی بسیار شیرین (آسیب تدریجی)
فعالیت های روزانه و بیماری ها
انجام برخی ورزش ها که برخورد و ضربه در آن زیاد است مانند ورزشهای رزمی، کشتی، فوتبال، واترپلو و … می تواند به دستگاه ارتودنسی سرامیکی آسیب مستقیم وارد کند. برای افزایش دوام ارتودنسی سرامیکی، تا حد ممکن از انجام ورزش های ذکر شده خودداری نمایید. البته می توان با استفاده از وسایل ایمنی مانند کلاه و محافظ دندان احتمال آسیب را کاهش دهید. همچنین اگر فرد دچار دندان قروچه باشد باید از محافظ دندان استفاده شود.
مراقبت در برابر تغییر رنگ
براکت های سرامیکی تا حدودی در برابر تغییر رنگ مقاوم هستند. اما کش هایی که برای تنظیم حرکت و ایجاد نیروی اضافی استفاده می شوند می توانند دچار تغییر رنگ شوند. مراقبت از ارتودنسی سرامیکی برای حفظ ظاهر طبیعی آن شامل پرهیز از مواد غذایی و نوشیدنی هایی است که رنگ کشهای ارتودنسی را تغییر می دهند. در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- انواع سس های گوجه فرنگی
- آب میوه های غلیظ
- ادویه و طعم دهنده ها مانند زرد چوبه
- قهوه
- چای پر رنگ
- نوشابه های تیره
- سبزیجات دارای رنگدانه زیاد
در صورت پرهیز از خوراکی های رنگزا و حفظ بهداشت دهان، کش های ارتودنسی تا چند هفته قابل استفاده هستند. در غیر این صورت ممکن است بعد از چند روز دچار تغییر رنگ شوند. استفاده از نی برای نوشیدنی هایی مانند نوشابه و آبمیوه و همچنین نظافت فوری دهان بعد از خوردن مواد غذایی با دهانشویه یا آب می تواند تا حد زیادی در این زمینه کمک کننده باشند.
از خمیردندان های سفیدکننده استفاده نکنید
در نگاه اول، ممکن است استفاده از خمیردندان سفیدکننده تصمیمی منطقی به نظر برسد؛ چون طبیعی است که بخواهید دندان هایی سفید و براقی داشته باشید و براکت های ارتودنسی شما تمیز و شفاف بمانند. اما نکته ای که باید بدانید این است که مواد سفیدکننده فقط روی بخش های قابل دسترس دندان تأثیر می گذارند. یعنی قسمت هایی از دندان که زیر براکت ها پنهان هستند سفید نمی شوند و پس از برداشتن ارتودنسی، ممکن است دندان ها رنگی ناهماهنگ و لکه دار پیدا کنند، چیزی که قطعاً هیچ کس دوست ندارد تجربه اش کند. این زرد شدن دندان ها به دلیل استفاده از خمیردندان سفید کننده بروز می کند.
جمع بندی
میزان دوام ارتودنسی سرامیکی تا حد بسیار زیادی وابسته به چگونگی مراقبت بیمار از آن است. با داشتن رژیم غذایی مناسب و همچنین استفاده از وسایل محافظتی (مانند کلاه و محافظ دندان) هنگام فعالیت ورزشی، می توانید ماندگاری ارتودنسی سرامیکی را به میزان چشمگیری افزایش دهید. این کار هم برای کاهش هزینه های درمانی و هم موفقیت درمان الزامی است.
