دستیابی به اکلوژن و زیبایی مناسب با استفاده از تعیین موقعیت دندانهای مولر و ثنایا فصل10 قسمت1 : هدف درمان ارتودنسی، دستیابی به یک سیستم متعادل دهانی همراه با اکلوژنی فانکشنال، ساختار دندانی سالم و ظاهر بهبود یافته ی صورت است. برای دست یابی به این هدف باید در حالیکه عناصر با ثبات در ساختارهای اصلی نگه داشته می شوند، عناصر جدید تدریجاً حین پروسه ای شامل چندین گام افزوده شوند.
فهم دقیق اجزای اساسی یک سیستم اکلوزالی با ثبات، پیش نیاز درمان ارتودنتیک است. انگل در 1900 بر اهمیت مولرهای اول ماگزیلا به عنوان مرکز اکلوژن تاکید نمود.1 Tweed در دهه ی 1950 ، مثلث Tweed را معرفی کرد. طبق نظر وی، ثنایاهای مندیبل باید در رابطه با پلان مندیبل، به صورت upright قرار گیرند.2 پس از وی Andrews (پیش گام دستگاه straight-wire) در سال 1970، شش کلید اکلوژن خود را معرفی کرد؛ وی اعتقاد داشت که تمام دندان ها باید بر طبق ریج WALA در مرکز استخوان قرار گیرند (که در ادامه ی این فصل مورد بحث قرار خواهد گرفت).3
سیستم های فکری که توسط این سه متفکر پایه گذاری شدند؛ “فلسفه های ارتودنسی” را تشکیل داده و پایه ی ارتودنسی عصر حاضر هستند.
هرمی که در تصویر 1-10 نشان داده شده است؛ رابطه ی بین فلسفه، تکنیک، دستگاه، .و هدف را در حرفه ی ارتودنسی به تصویر می کشد. طبقه های فوقانی هرم بر پایه ی طبقات تحتانی قرار گرفته اند؛ در حالیکه فهم طبقات تحتانی به فهم طبقات فوقانی وابسته است. برای کسب یک دیدگاه فراگیر در درمان ارتودنسی باید حین انتخاب تکنیک و دستگاه مناسب برای هر بیمار، همواره این فلسفه های جامع را در نظر گرفت.
اهمیت مولرهای اول ماگزیلا
مولرهای اول دائمی بزرگترین و قوی ترین دندانها، در دهان انسان هستند؛ و نزدیک مرکز قدامی-خلفی هر قوس دندانی قرار گرفته اند (تصویر 2-10). از دست دادن یک مولر دائمی منجر به حرکت و tipping سایر دندانها در هر دو طرف دهان شده و تداوم قوس را بر هم می زند.4 انگل1 متقاعد شده بود که کلید اکلوژن، محل قرارگیری مولرهای اول در نسبت با یکدیگر است. طبق عقیده ی وی، در یک اکلوژن نرمال، کاسپ مزیوباکال مولر اول ماگزیلا با شیار باکال مولر اول مندیبل در تماس است.1 وی در زمان معرفی طبقه بندی خود از مال اکلوژن، متوجه شد که محل مولرهای اول نسبت به فکین معتبرتر از سایر دندانها است، چرا که دندانهای مولر با مقاومت کمتری در رسیدن به محل خود رو به رو هستند.1
علاوه بر آن یک ریج قوی از ساکت مولرهای اول ماگزیلا به سمت بالا و درون زائده ی زایگوماتیک استخوان ماگزیلا ادامه می یابد5،6 (تصویر 3-10). نیروی اکلوزال اعمال شده بر دندانها، می تواند در طول این ریج استخوانی توزیع شود. بنابرین برای حفظ رابطه ی دندانهای مولر اول ماگزیلا با این ریج استخوانی قوی، باید این دندانها را حین درمان ارتودنسی و پس از آن نیز، در موقعیت اولیه خود (یعنی جایی که رویش یافته اند) نگه داشت. حرکات مزیالی و دیستالی ( در بعد ساژیتال) مولر باید به 2 میلیمتر در هر طرف محدود شوند. محدود کردن حرکت مزیالی مولر اول ماگزیلا باعث حفظ فضای extraction برای برطرف کردن کراودینگ قدامی یا رترکشن دندانهای قدامی protrude می گردد. خم tip-back در تکنیک Begg راه حلی برای رسیدن به کنترل ساژیتال خوب بر مولرهای اول ماگزیلا بوده و می تواند در دستگاه های مدرن نیز به کار گرفته شود (تصویر 4-10). تکنیک های رایج همراه با میکروایمپلنت ها کنترل انکورج مطمئنتری را فراهم می سازند چرا که کاملاً غیرمتحرک بوده و اعمال نیروی آنها مستقیم است (تصویر 5-10).
موقعیت عرضی مولرهای اول ماگزیلا نیز به همین اندازه مهم است. Andrews درشش کلید اکلوژن خود تاکید نموده است که کاسپ مزیولینگوال مولر اول ماگزیلا (که بزرگترین کاسپ فانکشنال در دهان است)، باید در تماس با سنترال فوسای مولر اول مندیبل قرار گیرد.7 زمانیکه یک مولر اول از دست داده شود، بیش از 80 میلیمتر مربع از سطح جونده موثر از دست می رود.4 هر تغییر عرضی بیش از اندازه در مولر اول ماگزیلا، ( که شامل جا به جایی باکالی یا لینگوالی، tipping باکالی یا لینگوالی، و چرخش مزیالی یا دیستالی می شود) نه تنها سطح جونده را کاهش می دهد، بلکه منجر به جابه جایی جبرانی backward مندیبل ( یا چرخش ساعتگرد آن) نیز می گردد؛ که به نوبه ی خود اکلوژن متعادل را بر هم می زند بنابرین باید حین درمان، عرض بین مولری کافی را حفظ نمود. هم چنین، باید از چرخش مزیالی و tipping باکال مولرهای اول ماگزیلا حین بستن فضا اجتناب شود.
هر دستگاه ثابت ارتودنسی یا روش ارتودنتیکی که امروزه به کار می رود، با احتمال اکسترود شدن دندانهای خلفی همراه است. کنترل عمودی مولر اول ماگزیلا، برای حفظ شیب پلان اکلوزال فانکشنال، و جلوگیری از چرخش رو به پایین و عقب مندیبل در بیماران کلاس II ، خصوصاً آنهایی که دارای زاویه بالای پلان مندیبل هستند، ضروری است. این چرخش ساعتگرد، علاوه بر آسیب به چهره ی بیمار، برای عملکرد مفصل تمپورومندیبولار (TMJ) نیز مخرب است. روش های کنترل عمودی، شامل میکرو-ایمپلنت ها، ترانس پالاتال آرچ، و هدگیر high-pull هستند.
تمام روش ها، صرف نظر از نوع دستگاه اضافی که برای تقویت انکورج مولر اول ماگزیلا و نگه داشتن موقعیت سه بعدی مولر استفاده می شود، در حصول اطمینان از انجام بی دردسر درمان، نکات مشترکی دارند. این نکات شامل انتخاب آرچ وایر مناسب، نیروی فعال سازی ملایم حین بستن فضا، و مکانیسم مناسب بستن فضا می شوند ( case report را ببینید).
تصویر 1-10 هرم رابطه بین فلسفه، تکنیک، دستگاه، و هدف در درمان اتودنتیک.
تصویر 2-10 محل و اهمیت مولرهای اول دائمی.
تصویر 3-10 مولرهای اول ماگزیلا بر روی ریجی قوی قرار دارند که در طول زائده ی زایگوماتیک استخوان ماگزیلا تداوم می یابد.
Upright نمودن ثنایاهای مندیبل
باید قبل از آغاز درمان ارتودنسی، تلاشی در جهت تعیین موقعیت ایده آل دندان های ثنایا صورت گیرد، به نحوی که برای بافت های پریودنتال و TMJ ها مفید واقع شده، و ترتیب دندانها را در جای خود نگه دارد. موقعیت ثنایاهای مندیبل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با این حال، کراودینگ و تحلیل بافت های پریودنتال همواره در ناحیه ی بافت های پریودنتال ناحیه ی ثنایاهای مندیبل روی می دهد؛ چرا که این دندانها مستعد تمایل حرکت قدامی دندانهای خلفی و نیروی جویدنی هستند که از سوی ثنایای ماگزیلا اعمال می گردد.
لینک دانلود دستیابی به اکلوژن و زیبایی مناسب با استفاده از تعیین موقعیت دندانهای مولر و ثنایا فصل10 قسمت1 انتشارات آرتین طب