بیماری های لثه

در طول زمان، بیماری لثه سبب جدا شدن از لثه دندان شده و در نهایت باعث ایجاد فاصله بین دندان ها و لثه می گردد. جرم در فواصل بین دندان ها و لثه تشکیل شده و باعث ضعیف شدن استخوان های اطراف دندان می شود. بیماری لثه، بیماری شایعی است. بسیاری از افراد در مراحل اولیه این بیماری به سر می برند که با مراقبت های صحیح دهان و دندان قابل درمان هستند اما اگر به بیماری لثه اهمیت داده نشود می تواند باعث تحلیل استخوان فک شده و نهایتاً منجر به از دست دادن دندان ها شود. در حالی که لثه بیمار قرمز، شل و به راحتی خونریزی میکند، به طوری که ممکن است هنگام خواب خون روی بالش ریخته شود و گاهی لثه دچار افزایش حجم می شود ایجاد بوی دهان می کند.

خصوصیات یک لثه سالم شامل

لثه سالم صورتی رنگ، محکم، نازک و دارای کنگره هایی هماهنگ با لبه دندانها و سطح لثه حالت پوست پرتغالی و دان دان است لثه ها از بافت های نرم به وجود آمده اند. آن ها بخش انتهایی دندان ها (ریشه دندان) را احاطه کرده اند. مراقبت از لثه به اندازه مراقبت از دندان ها دارای اهمیت می باشد. بیماری لثه، نوعی عفونت است و عامل ایجاد کننده آن پلاک میکروبی بوده که همان لایه چسبناکی است که بر روی دندان ها و لثه انباشته می شود.

خونریزی لثه ها

التهاب و خونریزی از لثه ها می تواند نشانه اغاز بیماری لثه باشد که با پیشرفت، استخوان نگهدارنده دندان تحلیل رفته باعث لقی دندان و سر انجام منجر به از دست دادن دندان ها می شود. در اثر بیماری لثه ، قرمزی و تورم لثه ها در هنگام گاز زدن میوه های سفت یا مسواک کردن ، بوی بد دایمی دهان ، لق شدن یک یا چند دندان ، تحلیل و عقب نشینی لثه ها و فواصلی که به تدریج در میان دندان ها ایجاد می شود که با مراجعه به دندانپزشک توصیه های وی را در مورد بهداشت دهان و دندان به کار گیرید.

التهاب لثه

ژنژیویت (التهاب لثه) با درمان ساده مثل جرم گیری دندان و بالا بردن بهداشت دهان قابل درمان است. اگر التهاب و عفونت از لثه فراتر برود و به بافتهای عمقی تر پیرامون دندان نفوذ کند به ان پریودنتیت (پیوره)گویند که به دنبال آن استخوان اطراف دندان تخریب شده و با پیشرفت تخریب استخوان، دندان ها لق می شوند.

انواع بیماری های لثه

بیماری لثه (پریودنتیت) به دو صورت حاد(مهاجم) و مزمن بوجود می آید. نوع مهاجم اغلب جوانان در حول و حوش سن بلوغ 20 سالگی را در گیر میکند در این بیماران جرم و پلاک دندانی زیادی وجود ندارد ولی تخریب زیاد است گفته می شود علت این نوع بیماری بیشتر ژنتیک و ایمونولوژیکی است نوع دوم پریودنتیت مزمن است و اغلب در دهه سوم زندگی پس از 30 سالگی رخ می دهد و مهمترین علت آن تجمع جرم و پلاک باکتریالی است. تجمع پلاک های میکروبی بر اثر استفاده نکردن از مسواک و نخ دندان یا غلط مسواک کردن است به همین جهت معاینات و جرم گیری منظم توسط دندانپزشک توصیه می شود.

مضرات تاخیر درمان بیماری لثه

به تاخیر انداختن درمان بیماری لثه باعث می شود استخوان و انساج نگهدارنده دندان درگیر شده و سبب لقی دربعضی موارد دردناک شدن دندان ها شود.

عوامل بروز بیماری های لثه

علاوه بر پلاک میکروبی و عدم رعایت بهداشت ، رژیم غذایی فاقد مواد مغذی و کمبود موادی مانند ویتامین های a /c/e/ فولات ها و بتاکاروتن و املاح معدنی می تواند دفاع بدن در برابر عفونت را کاهش دهد و باعث بیماری لثه شود همچنین فشار های روحی و روانی و مصرف سیگار از توانایی بدن در برابر ابتلا به بیماری لثه می کاهد و بیماری هایی مثل دیابت می تواند بیماری های لثه را در فرد تشدید کند.

افراد سیگاری 3 برابر بیش از غیر سیگاری ها مبتلا به بیماری لثه پیشرفته می شوند و سیگار باعث تاخیر در ترمیم زخم ها بعد از جراحی لثه و دهان می شود. سیگار باعث رسوب قهو ه ای رنگ تا قیری و تغییر رنگ ساختمان دندان ها و افزایش تشکیل جرم بر سطح دندان ها و پوسیدگی می شود .

بیماری لثه علت بسیاری از بیماری های خطرناک

بیماری های لثه و وجود پلاک های میکروبی از عوامل خطر ساز برای بیماران قلبی که دچار گرفتگی رگ های قلب هستند می باشد. تحقیقات نشان می دهد بیماری های لثه احتمال خطر گرفتگی رگ های قلبی را تا دو برابر افزایش می دهد.

هر چه التهاب لثه بیشتر باشد میزان باکتری هایی که وارد خون نیز می شود بیشتر است و احتمال ارترو اسکلروزیس در آنها بیشتر می شود که در این بیماری رگ های خون رسان به قلب ضخیم و ضخیم تر شده و در عمل خون رسانی اختلال ایجاد می کند این افراد بیشتر از سایرین در معرض حملات و سکته های قلبی و مغزی هستند .

جراحی لثه

در عمل جراحی لثه ، پس از بیحسی ، لثه ها کنار زده شده پس از تمیز کردن بافتهای آلوده و تصحیح استخوان فک ، لثه ها به جای خود ولی پایین تر از حد قبلی بخیه زده می شود . سپس بر روی آن پانسمان مخصوص قرار داده شده بخیه ها ۷ تا ۱۰ روز بعد کشیده میشوند .

بعد از جراحی لثه

وجود درد و تورم و خونریزی اندک پس از جراحی لثه طبیعی بوده که طی 3_4 روز از بین می رود در صورت تداوم و شدت آن با دندانپزشک تماس گرفته شود. بهتر است روز اول بعد از جراحی لثه از مایعات سرد و نرم استفاده شود و ناحیه مورد عمل مسواک زده نشود و دهان شویه استفاده نشود ولی در روز دوم اشکالی ندارد.

پس از جراحی لثه و به علت تحلیل آن و لخت شدن طوق و ریشه، دندان به تحریکات حرارتی نظیر سرما و گرما حساس بوده که به تدریج پس از 4 هفته عاج ترمیمی ساخته شده و حساسیت دندانی کاهش می یابد که در صورت ادامه این روند از خمیر دندان های ضد حساسیت استفاده می شود خانم های بار دار به علت تغییرات هورمونی دچار افرایش حجم لثه تورم و التهاب لثه می شوند(در قسمت بارداری توضیح داده شده) همچنین افزایش حجم لثه در اثر مصرف بعضی داروها اتفاق می افتد به طوری که افزایش حجم لثه در 50% بیماران مصروع دیده می شود ساختمان شیمیایی داروهای ضد صرع به صورتی است که باعث افزایش تعداد و حجم عروق لثه ای و فیبرو بلاست شده و تولید فیبرو کلاژن افزایش و در نتیجه افزایش حجم و افزایش التهاب را بدنبال دارد. در این بیماران توصیه به رعایت بیشتر بهداشت دهان میشود و پزشک معالج نیز می تواند داروی مشابه تجویز کند تا از افزایش حجم لثه جلوگیری شود.

در اینجا به برخی از علائم بیماری لثه اشاره می کنیم

التهاب لثه: لثه هایی که قرمز یا متورم هستند و یا هنگام مسواک زدن و استفاده از نخ دندان خونریزی دارند، دچار علائم اولیه ی بیماری لثه هستند که با رعایت بهداشت صحیح دهان درمان می شوند.

• درد دندان یا حساسیت دندانی: کنار رفتن لثه از سطح دندان که باعث ایجاد حساسیت دندان هنگام خوردن غذا ها یا نوشیدن مایعات گرم و سرد می شود.
• بوی بد دهان: افرادی که مبتلا به تحلیل استخوان فک شده اند ممکن است هنگام گاز زدن، دندان هایشان از ریشه بیرون بیاید. این پیشرفته ترین مرحله بیماری لثه است که پریودنتایتیس (پیوره) نامیده می شود.

نکاتی مهم برای پیشگیری از بیماری لثه :

• دندان ها و لثه ها را مسواک بزنید. برای تمیز کردن بین دندان ها از نخ دندان استفاده کنید. پشت دندان ها را فراموش نکنید، در این قسمت ها به علت دسترسی کمتر، پلاک بیشتری جمع می گردد.
• هر 3 ماه یکبار مسواک خود را عوض کنید، زیرا الیاف کهنه پلاک کمتری را برمی دارند.
• اگر خونریزی لثه دارید استفاده از مسواک و نخ دندان را متوقف نکنید. به منظور آسیب نرسیدن به لثه هایتان از مسواکی با الیاف نرم استفاده کنید. اگر خونریزی لثه هایتان ادامه پیدا کرد به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
• برای معاینه و جرمگیری دندان ها به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر باردار هستید و یا از بیماری دیابت رنج می برید دندانپزشک خود را مطلع سازید. زیرا بدن در این شرایط سخت تر می تواند در برابر بیماری های لثه مقاومت کند.
• هرچند وقت یکبار لثه های خود را در آینه نگاه کنید. مراقب تغییر رنگ یا تغییر بافت لثه خود باشید. اگر فکر می کنید بیماری لثه دارید به دندانپزشک مراجعه کنید.
• با دو بار مسواک زدن در روز و استفاده از نخ دندان می توانید از بیماری لثه جلوگیری کنید.

سوالات متداول بیماری های لثه

1-آیا بیماری لثه مسری هست؟

تحقیقات نشان داده است که بیماری لثه دراثر واکنش التهابی به باکتریهای موجود در لثه ها ایجاد می شود، بنابراین بیماری لثه مسری نیست. با این وجود باکتری هایی که باعث ایجاد واکنش التهابی می شوند می توانند از طریق بزاق پخش شوند.

2-چه بیماری با بیماری لثه همراه است؟

بیماری لثه ممکن است خطر ابتلا به عفونت های تنفسی مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) و ذات الریه را افزایش دهد. عفونت ها ممکن است دراثراستنشاق باکتری های دهان در ریه های شما ایجاد شود و احتمالاً باعث ملتهب شدن مجاری تنفسی شما می شود.

3-اگر بیماری لثه درمان نشود، چه اتفاقی می افتد؟

در صورت عدم درمان بیماری لثه، بافت لثه واستخوان فک دچارتحلیل می شود .

4-آیا بیماری لثه قابل درمان است؟

این بیماری در مراحل ابتدایی قابل برگشت است و معمولاً با مسواک زدن دقیق روزانه و نخ دندان از بین می رود. در مراحل پیشرفته تر بیماری لثه موسوم به پریودنتیت، باعث می شود تا لثه ها و استخوان هایی که از دندان حمایت می کنند آسیب جدی بینند.

5-بیماری لثه چیست؟

فرد مبتلا به بیماری لثه به طور معمول یک یا چند علائم زیر را به همراه خواهد داشت: لثه های متورم و قرمز روشن که خیلی راحت حتی در هنگام مسواک زدن یا نخ دندان خونریزی می کنند. طعم بد یا بوی مداوم دهان، لکه های سفید یا پلاک های روی لثه ها.

6-چگونه بیماری لثه ایجاد می شود؟

به طور معمول ناشی از ضعف مسواک زدن و عادت به نخ دندان است که باعث می شود پلاک روی دندان ها جمع شود و سخت شود. در مراحل پیشرفته، بیماری لثه می تواند منجر به خونریزی لثه شود و مشکلات دردناک جویدن و حتی ریزش دندان را ایجاد کند.

7-کاربرد دهانشویه برای جلوگیری از بیماری لثه چیست؟

دهانشویه برای کاهش پلاک، تازه نگه داشتن نفس، از بین بردن میکروب ها و باکتری های ایجاد کننده بیماری در لثه گزینه مناسبی است وحتی تا 12 ساعت میکروب ها را می کشد.

8-چگونه بیماری لثه را تشخیص می دهند؟

بیماری لثه در طی معاینات منظم دندانپزشکی قابل تشخیص است.

9-آیا آب نمک می تواند عفونت لثه را بهبود بخشد؟

یک راه برای کمک به لثه های شما برای بهبودی شستشو با محلول آب نمک است. نصف یک قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم حل کنید. این محلول به تسکین بافت لثه تحریک شده و همچنین از بین بردن عفونت کمک می کند تا لثه های شما بهبود یابد.

10-آیا بیماری لثه  باعث بیماری قلبی می شود؟

باکتری های موجود در بیماری لثه می توانند در بدن حرکت کنند، باعث التهاب در عروق قلب و عفونت در دریچه های قلبی  بخصوص در بیمارانی که مشکلات قلبی دارند می شوند.

11-آیا در کودکان می تواند بیماری لثه ایجاد شود؟

به طور کلی، مهم است که کودکان و نوجوانان مراقبت های بهداشتی خوبی از دهان انجام دهند و دندان ها و لثه های خود را سالم نگه دارند تا خطر ابتلا به بیماری لثه را در آینده کاهش دهند. مطمئن باشید که فرزندان شما روزانه دو بار دندان های خود را مسواک می زنند و تکنیک های مناسب نخ دندان را تمرین می کنند. همچنین اطمینان از وجود معاینات منظم دندانپزشکی را داشته باشند. ضمنا ژنتیک می تواند نقش مهمی در پیشرفت زودرس بیماری لثه داشته باشد.