انحراف فک پایین Mandibular Deviation یک ناهنجاری اسکلتی می باشد که همانطور که از نام آن پیداست فک پایین به یک سمت انحراف دارد. در این ناهنجاری ناهماهنگی خط وسط دندان ها midline discrepancy به صورت مشهودی قابل مشاده می باشد. انحراف فک پایین می تواند به صورت مادرزادی و یا اکتسابی باشد. در نوع اکتسابی معمولا فک بر اثر شکستن و جوش خوردن نامناسب در کودکی دچار انحراف به یک سمت خواهد شد.

یکی دیگر از علل انحراف فک ضعیف بودن عضلات یک سمت صورت می باشد که در این حالت فک به یک سمت منحرف می گردد. تداخل دندانی در فک بالا و پایین و همچنین عدم درمان به موقع کراس بایت خلفی نیز می توانند منجر به انحراف فک گردند. در برخی از بیماران به علت ناشناخته مفصل گیجگاهی فکی دریک سمت بیشتررشد می کند و در نتیجه یاعث انحراف فک می گردد که به آن همی مندیبولار هایپرتروفی Hemimandibular Hypertrophy می گویند.

درمان انحراف فک

چنانچه انحراف فک در سنین کودکی تشخیص داده شود و در همان سنین جهت درمان اقدام گردد می توان با ارتودنسی به تنهایی آن را درمان نمود. اما در صورتیکه درمان در سنین بالاتر به خصوص بعد از بلوغ انجام شود نیاز به درمان ارتودنسی همراه با جراحی خواهد بود.

روش های درمانی در کودکی می تواند شامل استفاده از دستگاه هیبرید فانکشنال Hybrid Functional، تصحیح کراس بایت خلفی و یا تصحیح تماس های زودرس دندانی باشد. چنانچه انحراف فک به علت همی مندیبولار هایپرتروفی باشد متخصص ارتودنسی در ابتدا هیچ گونه مداخله درمانی انجام نخواهد داد و اجازه می دهد رشد مفصل گیجگاهی فکی تا زمان اتمام رشد ادامه نماید و پس از آن اقدام به درمان ارتودنسی به همراه جراحی می گردد.
در تصاویر زیر بیماری مشاهده می شود که به علت تداخلات دندانی فک بالا و پایین دارای انحراف فک می باشد.

این بیمار در سن 12 سالگی مراجعه نمود و از آنجاییکه بیمار دارای انحراف فک واضح بود درمان جراحی به او پیشنهاد گردیده بود. اما به علت مخالفت بیمار با جراحی تنها درمان ارتودنسی برای او انجام شد. تصاویر زیر بیمار را پس از درمان ارتودنسی نشان می دهند:

در تصاویر زیر بیماری مشاهده می شود که به علت تداخلات دندانی فک بالا و پایین دارای انحراف فک می باشد.

رابطه ارتودنسی با جراحی فک

به طور کلی هدف از انجام ارتودنسی را می توان در 5 بخش تقسیم بندی کرد: زیبایی صورت، زیبایی دندان ها، عملکرد صحیح دندان ها، افزایش بهداشت دهان و دندان و ثبات. با این وجود در برخی موارد، درمان ارتودنسی به تنهایی نمی تواند برای حل ناهنجاری های دندانی و فکی فرد موثر و کافی باشد.

در برخی بدشکلی های دندانی و فکی، به دلیل شدت میزان بدشکلی و حاد بودن مشکل، از جراحی فک برای درمان مشکل فک ها استفاده می شود. در این موارد یا سن فرد به گونه ای است که امکان رشد و اصلاح ساختارهای دندانی و فکی او وجود ندارد، و یا اینکه مشکل به قدری حاد می باشد که درمان آن با ارتودنسی طولانی مدت و نا ممکن است.

در این شرایط، استفاده از ارتودنسی با جراحی فک برای درمان بدشکلی دندانی و استخوانی فرد مورد نیاز است. ابتدا دندان های فرد به وسیله ارتودنسی در موقعیت مناسب قرار می گیرد و سپس از جراحی فک برای ایجاد تناسب در بین فک بالا و فک پایین استفاده می شود.

جراحی فک یا ارتوگناتیک توسط پزشک متخصص جراح فک و صورت  انجام می شود و انواع مشکلات اسکلتی خفیف تا حاد موجود در استخوان های فک که شامل بی نظمی چانه و دندان ها می شود را اصلاح می کند که باعث بهبود عملکرد های دندان و دهان می شود.

مراحل جراحی انحراف فک و ارتودنسی

ارتباط بسیار نزدیکی بین ارتودنسی با جراحی انحراف فک وجود دارد که هر دو در کنار هم می توانند خالق یک چهره زیبا برای شما باشند. استفاده از ارتودنسی با جراحی انحراف فک برای اثر بخشی مناسب به 18 الی 24 ماه زمان نیاز دارد. مراحل درمان به 4 قسمت زیر تقسیم می شود:

1- برنامه ریزی درمان

اولین قدم برای درمان بدشکلی های دندانی و فکی که به تنهایی به وسیله ارتودنسی قابل درمان نیستند، برنامه ریزی نحوه درمان است. در این حالت در ابتدا مشکل بیمار و منشا آن و همچنین میزان حاد یا خفیف بودن مشکل شناسایی می شود. سپس راه کار های درمانی که می تواند مشکل را حل نماید ارائه می شود. با اتمام سن رشد بیمار و همچنین انجام انواع آزمایشات و عکس برداری های مختلف، میزان مشکل بیمار تعیین می شود.

مهم ترین قدم در اصلاح ناهنجاری های حاد دندانی و فکی، برنامه ریزی درمان می باشد، زیرا با شروع روند درمان، امکان تغییر یا متوقف کردن آن وجود ندارد. پس شما و دندانپزشکتان باید به صورت حساب شده عمل نمایید.

2- ارتودنسی قبل از جراحی

ارتودنسی که برای آماده سازی جراحی فک انجام می شود، با ارتودنسی های معمول تفاوت دارد. شما برای دستیابی به چهره ای زیبا، نیازمند تناسب مناسب بین دندان ها و فک های خود هستید. هدف از انجام ارتودنسی قبل از جراحی، ایجاد یک شرایط مناسبی از دندان های مرتب شده برای انجام جراحی فک می باشد. در واقع قوس دندان ها در فک، نحوه قرار گیری آنها در دهان و تناسب دندان های بالا و پایین قبل از انجام جراحی فک، باید تا حدودی برقرار شده باشد. این کار باعث می شود تا ضمن جراحی، میزان واقعی مشکلات فکی مشخص شود و جراح بتواند بوسیله آن اصلاحات مود نیاز را اعمال نماید.

از ابزار و روش های مختلفی برای اصلاح و جا به جایی دندان ها و فک ها استفاده می شود. مدت زمان مورد نیاز برای این استفاده توسط متخصص ارتودنسی تعیین می شود اما در شرایط معمول حدود 12 تا 18 ماه برای اصلاح اولیه دندان ها زمان مورد نیاز است.

3- جراحی فک

ناهنجاری های فکی می توانند مشکلات فراوانی برای فرد ایجاد نمایند از جمله: مشکلات زیبایی، عملکردی، گوارشی، تنفسی، روانی و غیره. عمل جراحی فک یا ارتوگناتیک نوعی جراحی استخوانی می باشد که برای اصلاح ساختار و نحوه قرار گیری فک ها در کنار هم استفاده می شود.

جراحی فک جزو روش های تهاجمی محسوب می شود و در نتیجه دارای عوارض جانبی مختلف مثل تورم، گرفتگی بینی و سینوس و مشکلات مربوط به جویدن و بلع غذا تا چندین هفته، می باشد. در این روش، از تغییرات مختلف مثل پیوند استخوان و یا برداشت استخوان و غیره برای اصلاح اندازه و ساختار استخوان فک استفاده می شود.

4- ارتودنسی بعد از جراحی فک

حدودا 4 تا 6 هفته بعد از جراحی فک، شما باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید تا درمان ارتودنسی بعد از جراحی فک را آغاز نماید. این دوره کوتاه از ارتودنسی، برای اصلاح بدشکلی های جزئی و تثبیت عمل جراحی مورد نیاز است. هدف از این دوره، اصلاح کلیه بد شکلی های دندانی و فکی باقیمانده از جراحی می باشد.

این دوره حدود 6 ماه به طول می کشد و از ابزار ارتودنسی مختلف به خصوص الاستیک های اینتراماگزیلاری (intermaxillary elastics) استفاده می شود.

باید متذکر شویم که، هرچه ارتودنسی قبل از جراحی دقیق تر و کامل تر انجام شده باشد، به همین میزان نیاز و دوره استفاده از ارتودنسی بعد از جراحی فک کمتر خواهد بود. پس از اتمام این دوره، بیمار باید خود را برای استفاده از ریتینر ها و نگهدارنده ها آماده نماید تا نتایج کلی عمل را حفظ و تثبیت نماید.

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

نمایش دیدگاه ها

  • سلام آقای دکتر
    من یکمی انحراف فک دارم از کودکی وقتی دهنم بسته است مشخص نیست اما وقتی حرف میزنم یکمی به سمت راست انحراف پیدا میکنه

    خواستم بپرسم با مرور زمان زیاد میشه یا همین جوری میمونه؟؟ مرسی

    • باسلام. بستگی به نوع ناهنجاری و رشد استخوان فک شما دارد. بهتر است معاینه کلینیکی صورت گیرد تا پاسخ قطعی به شما داده شود.

  • سلام وقت بخیر کمی انحراف فک به سمت راست دارم و خط بینی با لب در یک راستا نیست و به چنتا ارتودنتیست مراجعه کردم گفتن نیازی به ارتودنسی نداری و میخواستم بپرسم جراحی چانه تو اصلاح ناقرینگی تاثیر گذار هست که بتونه مشکل رو برطرف کنه ؟

    • باسلام.خیر، با معاینه کلینیکی راهنمایی های لازم به شما داده می شود.

        • باسلام. ابتدا درمان ارتودنسی، ارتودنسی توسط بنده و در مطب انجام می شود. جراحی توسط متخصص جراح فک و صورت در بیمارستان صورت می گیرد. و تا ارتودنسی ثابت انجام نشود جراح نمیتواند انحراف فک را اصلاح نماید. نیاز قبل از جراحی ارتودنسی ثابت است.

        • باسلام. این عمل توسط متخصص جراح فک و صورت در بیمارستان و با بیهوشی کامل انجام می شود.

  • سلام آقای دکتر دو روز پیش هنگام بازی کردن با برادرزاده ام سرش با ضربه خورد ب فکم درد شدیدی ندارم فقط ی درد ملایم در طرف راست فکم هست اما احساس میکنم فک پایین ی کم انحراف پیدا کرده ب لحاظ ظاهری مشهود نیست فقط خودم احساس میکنم یعنی ممکنه فکم ترک برداشته یا کلا از سمت راست در رفته باشه؟ من باید چکار کنم خواهش میکنم پاسخگو باشید. با سپاس فراوان

  • با سلام عرض ادب خدمت شما دکتر بزرگوار
    عرض به خدمت شما که من 16سال سن دارم و فکم پایین مقداری جلو و به سمت راست انحراف دارد.بنده به يک دندان پزشک مراجعه کرده و ایشان دندان نیش مرا کشیدند. پس از چند هفته به يک متخصص ارتودنسی مراجعه کردم و ایشان گفتند اگر دندان نیش را نمیکشیدید با ارتودنسی قابل درمان بود الان حتما باید عمل جراحی انجام بدم؟ممنون میشم راهنمایی کنید

    • باسلام. توصیه می شود برای معاینه کلینیکی به مطب تشریف بیاورید اطلاعاتی از جمله نوع ناهنجاری، شرایط ناهنجاری، موقعیت دندان ها، شیب دندان ها، وضعیت فکین، وضعیت رادیوگرافی و غیره. بنده هیچگونه اطلاعاتی راجع به موقعیت دندانها و فک شما ندارم در هنگام معاینه راهنمایی های لازم به شما داده می شود. نوع دستگاه، طول درمان ارتودنسی، روش درمان اعم از درمانهای ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، جراحی، هزینه ارتودنسی و یا غیره به شما گفته می شود. می توانید با شماره تلفن مطب 22011892 جهت گرفتن وقت قبلی تماس بگیرید.

  • سلام اقای دکتر من ۳۱ سالمه و عکس میگیرم از خودم لبم کج میفته و در صحبت کردن هم کج میشه یه مقدار. به متخصص ارتودنسی مراجعه کردم گفتن دندان ها مرتبه و خط میدلاین خوبه در حد ۱میلیمتر انحراف داره میخواستم بدونم مشکلم چجوری حل میشه و ایا اصلا حل میشه

    • با سلام. برای دادن طرح درمان صحیح نیاز به اطلاعات بیشتری است. مثلا اطلاعاتی راجع به شیب دندان ها ، وضعیت فکین، نیمرخ بیمار، وضعیت رادیوگرافی و غیره. بنابراین به شما توصیه میشود برای طرح درمان مناسب از مطب وقت معاینه بگیرید. معاینه به صورت رایگان انجام می شود

      • سلام وضعیت شیب دندان نمیدونم چجوریه ولی چنتا از جراح های فک گفتن فکت مقداری چرخیده ولی در عکس رادیولوژی چیزی به صورت واضح مشخص نیست ولی لبام رو که روی هم میزارم کج میشه ممنون میشم راهنمایی کنید دیگه خسته شدم میخوام بدونم مشکلم چیه و راه درمان چیه وبه چه جراحی باید مراجعه کنم 🙏🙏

        • باسلام. ابتدا باید مشکل کجی فک شما توسط ارتودننتیست بررسی شده تا مناسب‌ ترین روش برای شما انتخاب شود. برای این کار توصیه می‌شود به ‌یک متخصص ارتودنسی باتجربه مراجعه کنید، چراکه نوع تشخیص، طرح درمان ارتودنسی مناسب، به‌ شما در رسیدن به‌ بهترین نتیجه درمانی کمک خواهد کرد. در صورت تمایل می توانید با شماره تلفن مطب 22011892 جهت گرفتن وقت قبلی تماس بگیرید. با معاینه کلینیکی جواب قطعی به شما داده می شود. ممکن است درمان فک و دندانهای شما ارتودنسی ثابت بهمراه جراحی فک باشد. ارتودنسی توسط بنده و در مطب انجام می شود. جراحی توسط متخصص جراح فک و صورت در بیمارستان صورت می گیرد.

  • سلام اقای دکتر من ۲۲ سالمه چهار ماه پیش عمل فک پایین و چونه انجام دادم؛ بعد عمل برای اصلاح انحراف میدلاین کش مینداختم ،هفته پیش ارتودنتیستم گفت میدلاین اصلاح شده دیگه کش ننداز،ولی الان بعد یه هفته باز جا به جا شده وانحراف میدلاینم برگشته.علتش چیه ؟؟؟من نگران جا به جایی فکم هستم.

    • باسلام. بعد از عمل، فک جابجا نمی شود. ولی برای خط میدلاین با ارتودنتیست معالج مشورت نمایید. باید معاینه کلینیکی انجام شود تا راهنمایی های لازم را انجام دهم. اطلاعات بیشتر مراجعه به این لینک ناهماهنگی خط وسط دندان ها

  • سلام آقای دکتر .من ۱۹ سالمه و خیلی کم کجی دندان دارم و دندان های سمت راستم کمی کوتاه تر از دندان های سمت چپم است و مختصر فک پایینم به سمت راست کج است . برای درمان کوتاهی دندان های سمت راستم باید چه بکنم و آیا با درمان کوتاهی دندان های سمت راست کجی فکم هم درمان میشود؟

    • باسلام. درمان ارتودنسی بهمراه جراحی فک لازم است. توصیه میشود برای طرح درمان مناسب از مطب وقت معاینه بگیرید. معاینه به صورت رایگان انجام می شود.

  • سلام آقای دکتر خسته نباشید شرمنده یه سوال داشتم خدمتتون اگر لطف بفرمایید جوابمو بدید ممنون میشم
    بنده فک بالام سمت چپش در اثر مکیدن انگشت بیرون زدگی پیداکرده به طوری که کل فک بالام به سمت چپ و بیرون متمایل شده و اون قوس اصلیشو دیگه نداره به نظرتون فقط با ارتودنسی قابل علاج هست یا جراحی فک هم لازم داره یا اینکه اصلا با جراحی هم قابل درمان هست یا خیر درضمن ۳۰سالمم هست ممنون از توجهتون

    • باسلام. جراحی فک نیاز است. به یک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. پس از معاینه راهنمایی های لازم به شما داده می شود.

  • سلام اقای دکتر وقتتون بخیر
    من میدلاین دندان دارم(فکمم صدا میده) ایا اگر در سن ۱۵ سالگی ارتودنسی کنم مشکل من برطرف خواهد شد و دیگر نیاز به جراحی نیست؟؟

    • باسلام. ابتدا باید مشکل میلاین دندان شما توسط ارتودنتیست بررسی شده تا مناسب‌ ترین روش برای شما انتخاب شود. برای این کار توصیه می‌شود به ‌یک متخصص ارتودنسی با تجربه مراجعه کنید، چرا که نوع تشخیص، طرح درمان ارتودنسی مناسب، به‌ شما در رسیدن به‌ بهترین نتیجه درمانی کمک خواهد کرد. در صورت تمایل می توانید با شماره تلفن مطب 22011892 جهت گرفتن وقت قبلی تماس بگیرید. معاینه رایگان است. در هنگام معاینه طول درمان ارتودنسی، روش درمان اعم از درمانهای ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، جراحی، هزینه ارتودنسی و یا غیره به شما گفته می شود. اطلاعات بیشتر مراجعه به این لینک ناهماهنگی خط وسط دندان ها

1 2 3 24
منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 هفته قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

1 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

2 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

3 ماه قبل

7 عادت مضر برای براکت ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها

در حالیکه براکت های ارتودنسی برای کمک به رفع ناهنجاری های دهان و دندان طراحی…

5 ماه قبل

هوش مصنوعی در دندانپزشکی

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در دندانپزشکی به استفاده از الگوریتم‌ ها و تکنیک‌ های پیشرفته…

5 ماه قبل