اصول زیبایی و بیومکانیک در ارتودنسی

استراتژی درمان مال اکلوژن کلاس III در حال تکامل قسمت 1

می توان در ارتودنسی مال اکلوژنهای کلاس III را به صورت گسترده ای به دو گروه مال اکلوژنهای تکاملی و غیر تکاملی تقسیم کرد. تعدادی از نویسندگان درمان ارتودنسی زودهنگام  مال اکلوژنهای کلاس III تکاملی را (به منظور دستیابی به تغییر رشدی) توصیه می کنند. اعتبار درمانهای دو فازی با مطالعاتی تایید می شود که اثرات ارتوپدی بیشتری را در زمان آغاز درمان در بیماران جوانتر نشان می دهند.1و2 از سوی دیگر، برخی از محققین ریلاپس های قابل توجهی را در بیمارانی گزارش می کنند که پس از درمان الگوی رشد اولیه ی خود را ادامه داده اند.3 سوال این جا است که آیا یک درمان دو فازی به سختی آن می ارزد؟ اگر پاسخ مثبت است، آیا درمان زودهنگام درمان مناسبی برای تمام انواع مال اکلوژنهای کلاس III به شمار می رود؟ در این فصل، مال اکلوژن کلاس III تکاملی را به 4 طبقه تقسیم نموده و روشهای انتخاب دستگاه برای درمان انواع مختلف مال اکلوژن های کلاس III تکاملی را مورد بحث قرار می دهیم.

می توان مال اکلوژنهای غیرتکاملی را در بیماران کلاس III که فاقد رشد باقی مانده هستند، با حرکات دندانی دنتوآلوئولار کموفلاژ کرد. روشهای متنوعی برای کموفلاژ مال اکلوژن کلاس III پیشنهاد شده که دارای گستره ای از کشیدن دندان پرمولر تا دیستالی کردن گروهی (en masse) کل قوس پایین است.4 با ظهور میکرو-ایمپلنت ها، امکان افزایش محدوده ی حرکت ارتودنتیک دندان بدون مواجهه با اثرات سوء همراه با مکانیک های متداول درمان فراهم شده است.5و6 این فصل استراتژی های درمانی امکان پذیر را برای بیمارانی توضیح می دهد که رشد آنها به اتمام رسیده و برای پوشاندن دیسکرپانسی های اسکلتی نیازمند حرکات دندانی هستند.

تشخیص و طبقه بندی مال اکلوژنهای کلاس III

شیوع مال اکلوژن کلاس III بین گروه های مختلف قومی، متفاوت است. شیوع آن بسته به روش بررسی مال اکلوژن و گروه سنی مورد ارزیابی، در Caucasians بین %1 تا %4  است.7-10 شیوع بالای مال اکلوژن کلاس III در جمعیت های آسیایی هم چون چینی ها (%4 تا %12)،11-14 ژاپنی ها (%2.3 تا %13)،16،15 و کره ای ها (%9 تا %19) مشاهده شده است.17 شیوع به نسبت بالایی از مال اکلوژن کلاس III نیز در کشورهایی هم چون عربستان سعودی (%9.4)18 و سوئد (%6)19 نیز گزارش شده است. این نتایج در تضاد با نتایج به دست آمده از جمعیت آفریقایی-آمریکایی بود (%0.6 تا %1.2).20

اشخاص دارای مال اکلوژن کلاس III و کراس بایت قدامی می توانند ترکیبی از اجزای اسکلتی و فانکشنال (دنتوآلوئولار) را داشته باشند. باید این اجزاء را برای درمان مناسب علت اصلی این دیسکرپانسی، مد نظر قرار داد.  برای افتراق بین مال اکلوژن های اسکلتی و فانکشنال، باید بیماران دارای رابطه ی مولری کلاس III و/یا کراس بایت قدامی را از نظر وجود shift فانکشنال بررسی نمود (تصویر 1-14).

 اولاً، کلنسین ها ابتدا باید رابطه ی مندیبل به ماگزیلا را بررسی کنند تا ببینند آیا دیسکرپانسی بین اکلوژن مرکزی و رابطه ی مرکزی (CO و CR) وجود دارد یا خیر؟ موقعیت قدامی مندیبل می توان ناشی از تماس دندانی غیر طبیعی باشد که مندیبل را به سمت قدام می راند. بیمارانی که حین بستن دهان دچار shift قدامی مندیبل می شوند، دارای نیم رخ بافت نرم نرمال و رابطه ی مولری کلاس I در رابطه ی مرکزی (CR) هستند؛ اما در اکلوژن مرکزی (CO) رابطه ی مولری کلاس III و نیم رخ پروگناتیک پیدا می کنند که وضعیتی است که از آن تحت عنوان “مال اکلوژن کلاس III کاذب” یاد می شود. حذف shift بین CO و CR باید قادر به آشکار کردن آن باشد که رابطه ی موجود، یک مال اکلوژن کلاس I ساده بوده یا مال اکلوژن کلاس III است که با tipping لینگوالی ثنایاهای پایین جبران شده است. از سوی دیگر، بیمار همراه با عدم shift هنگام بستن فک، رابطه ی مولری کلاس III full step، و اکلوژن مزیالی کانین های پایین در رابطه با کانین های بالا است، به احتمال بالایی مال اکلوژن کلاس III اسکلتی دارد.

دوماً، باید بیماران کلاس III را در ابعاد عمودی نیز برای پیدا کردن الگوی رشدی hypodivergent و hyperdivergent ارزیابی نمود. می توان این ارزیابی ها را با استفاده از اندازه گیری شیب پلان اکلوزال (OP˚) و نسبت ارتفاع تحتانی قدامی صورت (LAFH) به کل ارتفاع صورت (TFH) انجام داد. متوسط شیب پلان اکلوزال 7 درجه است. بیمارانی که OP˚ بیشتر از 7 درجه داشته باشند، به عنوان موارد دارای الگوی رشد hyperdivergent یا high angle به شمار رفته؛ و آنهایی که OP˚ کمتر از 7 درجه داشته باشند، به عنوان موارد hypodivergent یا low angle در نظر گرفته می شوند. به طور مشابهی، بیماران دارای نسبت LAFH/TFH بیشتر از 0.55 ، به عنوان موارد high angle و بیماران دارای نسبت کمتر از 0.55 ، به عنوان موارد low angle در نظر گرفته می شوند. به این ترتیب می توان بیماران کلاس III را به 4 دسته تقسیم نمود: low angle فانکشنال، low angle اسکلتی، high angle فانکشنال، و high angle اسکلتی. طبقه بندی مال اکلوژن در انتخاب دستگاه برای درمان ارتوپدیک زودهنگام (که در بخش بعد مورد بحث قرار می گیرد) کمک می کند (تصویر 1-14 را ببینید).

تصویر 1-14 طبقه بندی مال اکلوژنهای کلاس III تکاملی برای درمان زودهنگام. CO، اکلوژن مرکزی؛ CR، رابطه ی مرکزی؛ LAFH، ارتفاع قدامی تحتانی صورت؛ OP˚، شیب پلان اکلوزال؛ TFH، ارتفاع کلی صورت.

درمان مال اکلوژن های کلاس III تکاملی

گسترش عرضی (expansion) و دستگاه ثابت پارسیل

تصحیح کراس بایت قدامی چندین دندان، به بهترین وجه توسط یک دستگاه ثابت حاصل می شود. می توان از یک دستگاه گسترش عرضی یا لینگوال آرچ ماگزیلا در ترکیب با یک دستگاه ثابت پارسیل به منظور درمان کراس بایت قدامی بیماران کلاس III جوان استفاده کرد.

دانلود استراتژی های درمان مال اکلوژن های کلاس III تکامل یافته و در حال تکامل فصل 14 قسمت 1 انتشارات آرتین طب

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 هفته قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

1 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

2 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

3 ماه قبل

7 عادت مضر برای براکت ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها

در حالیکه براکت های ارتودنسی برای کمک به رفع ناهنجاری های دهان و دندان طراحی…

5 ماه قبل

هوش مصنوعی در دندانپزشکی

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در دندانپزشکی به استفاده از الگوریتم‌ ها و تکنیک‌ های پیشرفته…

5 ماه قبل