پایان ارتودنسی، “هنری” است که از ادراک فردی و پرداختن به جزئیات کوچک تشکیل شده است. تفاوت یک استاد واقعی با یک ارتودنتیست معمولی در این مرحله مشخص می شود. این مرحله، گامی مهم در درمان بوده و شامل تنظیم دقیق موقعیت هر دندان و روابط بین قوسی و درون قوسی، و بهینه نمودن نتایج درمان است. این مرحله می تواند مرحله ی چالش برانگیزی، خصوصاً برای کلنسین باشد؛ چرا که بیماران عموماً، تغییرات مختصر ایجاد شده را احساس نمی کنند.

مرحله ی پایان ارتودنسی ، فاز آخر درمان “فعال” بوده و به این ترتیب بسیار وابسته به مراحل قبلی درمان است. دست یافتن به نتیجه ی نهایی قابل قبول در صورت عدم رسیدن به اهداف درمان و کاربرد صحیح قوانین مکانیک، بسیار دشوار یا حتی غیر ممکن است. ابتدا باید حرکات ماژور دندانی به خوبی صورت گرفته باشند تا بتوان در مرحله ی پایانی نهایی حرکات دندانی کوچک را با دقت انجام داد. مرحله ی پایان در صورت ایده آل نبودن مکانیک های درمان، معمولاً  شامل استفاده ی برنامه ریزی نشده از الاستیک های بین فکی و درمان های عجولانه ای هم چون کاهش فضای اینترپروگزیمال خواهد بود. با وجود اینکه این درمان ها، اندیکاسیون های خاص خود را دارند، و نباید به صورت روتین به منظور جبران نقائص طرح درمان و/یا کاستی های مکانیک های درمان به کار گرفته شوند. مرحله ی پایان ارتودنسی باید به طور کلی در چهار گروه کلی ارزیابی شود: اهداف داخل دهانی، خارج دهانی، رادیوگرافیک و فانکشنال. برای رسیدن به پایان مطلوب باید اهداف خاصی در هر زیرگروه برآورده شوند (تصویر 1-27).

تصویر 27-1 شیوه ی نظام مند برای finishing.

اهداف داخل دهانی

اهداف داخل دهانی احتمالاً مهمترین گروه، در چهار گروهی است که پیش از این عنوان شده اند. اهداف داخل دهانی به دو زیرگروه تقسیم می شوند: اهداف درون قوسی و بین قوسی. هدف اصلی هر دو، دستیابی به اکلوژن ایده آل همراه با قوس هایی مرتب است. اغلب این دستگاه های داخل دهانی در شاخص های امتیاز دهی American Board of Orthodontics یا (ABO) توضیح داده شده اند.

آنالیز درون قوسی

هر دندان باید بر طبق رفرنس موقعیت first-order، second-order، و third-order خود ارزیابی شود. دندان در ارزیابی first order باید فاقد هر گونه چرخش بوده و تماس های بین دندانی محکمی داشته باشد. علاوه بر این باید مورفولوژی دندان را نیز درنظر گرفت و نوک کاسپ ها و فوساها نیز باید از شکل ایده آل قوس تبعیت کنند. استفاده از آینه ی اکلوزال در تشخیص چرخش های جزئی و جابه جایی های باکولینگوالی دندانها به خارج از شکل ایده آل قوس، بسیار کمک کننده است (تصویر 27-2). ملاحظات مخصوصی در مورد موقعیت first-order مولر اول وجود دارد. چرخش mesial out کاسپ مزیوباکال این دندان، ایده آل در نظر گرفته می شود. سطح باکال مولر اول بالا نیز باید در موازات سوچر پالاتال قرار گیرد (3-27).

در ارزیابی second order، توازی ریشه ها و مارژینال ریج ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. مارژینال ریج ها (خصوصاً در قسمت باکال) باید هم سطح باشند. اغلب اوقات، در صورت منطبق شدن مارژینال ریج های دندانهای مجاور بر یکدیگر، توازی ریشه نیز روی می دهد. یک تصویر رادیوگرافی پانورامیک، ابزار کمکی در ارزیابی دیسکرپانسی های second order است. در موارد کشیدن دندان، به احتمال زیاد میزان اندکی tipping تاج روی داده و موازی نمودن ریشه ها مورد نیاز خواهد بود. تنظیمات مختصر در زاویه ی Second order دندانهای قدامی (یعنی تشدید tip دیستالی) می تواند در کاهش هر گونه فضای اضافی در ناحیه ی قدامی، کمک کننده باشد (تصویر 4-27). third order ، بیشترین ارتباط را با روابط بین قوسی (یعنی روابط اکلوزالی) و زیبایی لبخند (که مربوط به گروه اهداف خارج دهانی است، که در ادامه مورد بحث قرار خواهد گرفت)، دارد. در رابطه با اهداف داخل دهانی، انحنای مختصری به نام curve of Monson بین قسمت های باکالی وجود دارد که امکان عملکرد اکلوزال مناسب را فراهم می سازد (یعنی، intercuspation کافی بدون تداخلات سمت بالانسینگ). یک انحنای مانسون افزایش یافته معمولاً منجر به تداخلات سمت بالانسینگ، مخصوصاً در ناحیه ی مولر دوم می گردد.5 این وضعیت بالینی معمولاً در بیماران بالغ و پس از تصحیح کراس بایت های باکال بدون گسترش عرض استخوان بازال و سوچر پالاتال، مشاهده می شود (تصویر 5-27). زاویه ی third order مناسب دندانهای قدامی نیز برای ایجاد اکلوژن مناسب، حائز اهمیت است (تصویر 6-27). علاوه بر این، زاویه ی third-order در ارتباط با اهداف گروه خارج دهانی، برای زیبایی مناسب لبخند نیز حائز اهمیت است (تصویر 7-27). تاکید قابل توجهی بر روی تمایل third-order دندانهای کانین و پرمولر اول بالا، از سمت برخی کلنسین ها صورت گرفته است. در کل، سطوح باکال این دندانها، در یک لبخند ایده آل، باید تقریباً به موازات خط صورت midsagittal باشند.

لینک دانلود استراتژی های بیومکانیکال پایان بهینه فصل 27 انتشارات آرتین طب

دکتر جمیلیان

دکتر جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام (پروفسور) بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
دکتر جمیلیان

مقالات اخیر

فیشور سیلانت دندان کودکان

یکی از رایج‌ ترین روش‌ های جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان استفاده از خدمات…

2 هفته قبل

بهترین زمان دندانپزشکی در بارداری

یکی از مشکلاتی که اکثر زنان باردار با آن ممکن است مواجه شوند، پوسیدگی دندان…

3 هفته قبل

هر آنچه باید درباره مینای دندان بدانید

مینای دندان یکی از چهار بافت اصلی تشکیل دهنده دندان و بخش قابل رویت دندان…

2 ماه قبل

ارتباط بین دندان درد و سردرد

دندان درد درواقع نوعی هشدار است که مشکل خاصی در دهان و دندان را گزارش…

3 ماه قبل

هر آنچه که باید درباره دندان نوزادی بدانید

رویش دندان نوزادی مسئله نادری است که در درصد بسیار کمی از نوزادان تازه متولد…

3 ماه قبل

روش های جلوگیری از تهوع در دندانپزشکی

برخی از افراد در زمان مراجعه به کلینیک ‌های دندانپزشکی دچار حالت تهوع می شوند.…

4 ماه قبل