این روزها بزرگسالان طیف وسیعی از بیماران ارتودنسی را تشکیل می دهند. در واقع بسیاری از بزرگسالان متوجه اهمیت این موضوع هستند که سرمایه گذاری در ایجاد لبخندی زیبا و اصلاح طرح لبخند می تواند منافع قابل توجهی در زندگی کاری و شخصی آن ها داشته باشد. برخی از افراد بر این تصورند که ارتودنسی در بزرگسالی امکان پذیر نیست؛ اما این تصور کاملاً اشتباه است. حتی در سنین بالا با توجه به داشتن لثه سالم هم می توان با ارتودنسی، دندان ها را مرتب و ناهنجاری های دندانی را برطرف کرد. روش های جدیدی مانند ارتودنسی نامرئی و سرامیکی، به بزرگسالان این امکان را می دهد که بدون نگرانی از تأثیر بر ظاهر، لبخندی زیباتر و دندان هایی سالم تر داشته باشند. ارتودنسی نه تنها زیبایی دندان ها را بهبود می بخشد، بلکه سلامت دهان و دندان را نیز ارتقا داده و از مشکلاتی مانند پوسیدگی و تحلیل استخوان فک جلوگیری می کند.
چرا بزرگسالان ارتودنسی را انتخاب می کنند؟
موارد زیر از جمله مهم ترین دلایلی هستند که بزرگسالان را ترغیب به ارتودنسی می کنند:
- بهبود زیبایی دندان ها: بزرگسالان به دلیل نگرانی از پوسیدگی و بیماری های لثه به ارتودنسی روی می آورند. دندان های مرتب به کاهش این مشکلات کمک کرده و نگهداری از دهان و دندان را ساده تر می سازد.
- نگرانی بابت سلامتی دندان ها: ارتودنسی عملکرد دندان‌ها را بهبود داده، فشار جویدن را متعادل می کند و به بهبود بایت، گفتار و خوردن کمک می کند.
- افزایش اعتماد به نفس: با اصلاح ظاهر دندان ها، بسیاری از بزرگسالان در ارتباطات و محیط کار اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کنند، که تأثیر مثبتی بر روحیه آن ها دارد.
روند ارتودنسی ثابت بزرگسالان
ارتودنسی ثابت روشی است که طی آن متخصص ارتودنسی با استفاده از سیم و براکت های ثابت دندان های بیمار را مرتب می کند و در نهایت لبخند زیباتری به او می بخشد. در این روش تجهیزات ارتودنسی به طور ثابت روی دندان ها قرار می گیرند و در طول دوره درمان قابل جدا سازی نیستند. به گفته متخصصین ارتودنسی میزان رضایت از پایان کار در بیمارانی که ارتودنسی ثابت را استفاده کرده اند نسبت به سایر بیماران بیشتر است. در این روش معمولا اتصالات فلزی استحکام بیشتری دارند و از هر گونه اختلال و جا به جایی در دندان ها در طول دوره درمان جلوگیری می کنند. بیشترین نا رضایتی که در مورد این روش وجود دارد، ظاهر نچندان زیبای آن است. حضور سیم ها و براکت ها در دهان برای مدت طولانی ممکن است آزار دهنده باشد. اما در مجموع یک روش مطمئن برای اصلاح طرح لبخند شما است.
تفاوت روند ارتودنسی بزرگسالان و کودکان
در کودکان از آنجایی که فک و دندان های آن ها هنوز در حال رشد و توسعه هستند، بنابراین آن ها بسیار آسان می توانند به موقعیت ایده آل خود برای داشتن لبخندی کامل هدایت شوند. در بزرگسالان، فک های کاملا توسعه یافته و نمی توان فکین را جا بجا کرد و این بدان معنی است که تغییرات در ساختار فک نمی تواند با وسایل ارتودنسی همانند روند درمانی یک کودک 9 ساله انجام شود. به طور متوسط طول درمان ارتودنسی بزرگسالان بیشتر از کودکان است.
انواع ارتودنسی ثابت بزرگسالان
پیشرفت و تکنولوژی و به کار بردن ابزار و روش های مدرن سبب شده متخصص ارتودنسی از روش های متعددی برای درمان ارتودنسی بزرگسالان استفاده کند. ارتودنسی ثابت متداول ترین و پر استفاده ترین روش ارتودنسی است که توسط متخصص برجسته ارتودنسی انجام می شود. سایر روش های ارتودنسی معمولا هزینه های بیشتری دارند. ارتودنسی نامرئی و متحرک دو روش ارتودنسی معروف هستند که تحت شرایطی متخصص ارتودنسی از آن ها استفاده می کند. ارتودنسی ثابت از لحاظ جنس و محل جاگذاری به طور کلی به 4 گروه تقسیم می شود. اصول تمامی این 4 گروه یکسان است. تفاوت تنها در موادی است که به کار می رود. دراین جا به طور خلاصه به آن ها اشاره می کنیم:
- ارتودنسی فلزی: ارتودنسی فلزی از متداول ترین روش ها برای اصلاح ناهنجاری های دندان است. در این روش، از براکت ها و سیم های فلزی قوی استفاده می کنند که به سطح دندان ها متصل شده و باعث می‌شود دندان ها به موقعیت صحیح خود حرکت کنند. این روش ممکن است از لحاظ ظاهری جلب توجه کند، اما به دلیل کارایی و استحکام بالای آن، انتخابی پرطرفدار است و برای درمان های پیچیده و طولانی مدت مؤثر است.
- ارتودنسی لینگوال (زبانی): در روش ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی، براکت ها و سیم ها در پشت دندان ها نصب می شوند. این نوع ارتودنسی ثابت است و به گونه ای طراحی شده که از نمای جلویی دندان ها دیده نمی شود، به همین دلیل برای افرادی که نگران زیبایی ظاهری هستند مناسب است. ارتودنسی لینگوال نیازمند تخصص بالاتری است و برای برخی بیماران ممکن است چالش هایی ایجاد کند، اما در نهایت نتایج خوبی در اصلاح ناهنجاری ها به همراه دارد. یک روش پیشرفته ارتودنسی ثابت است.
- ارتودنسی سرامیکی: ارتودنسی سرامیکی، مشابه ارتودنسی فلزی است، اما از براکت های سرامیکی استفاده می کند که به رنگ طبیعی دندان ها نزدیک تر است و کمتر جلب توجه می کنند. این روش برای بزرگسالانی که نسبت به ظاهر طبیعی خود حساس هستند، انتخاب مناسبی است. ارتودنسی سرامیکی کمی ظریف تر از نوع فلزی است و ممکن است نیاز به مراقبت های بیشتری داشته باشد، اما ظاهر زیباتری دارد.
- ارتودنسی دیمون: ارتودنسی دیمون از سیستم براکت های خود بسته استفاده می کند که بدون نیاز به کش ها و حلقه ها، فشار ملایم تری بر روی دندان ها وارد می کنند. این روش باعث می‌شود طول درمان نسبت به روش های دیگر کوتاه تر شود و همچنین نیاز به ویزیت های مکرر کاهش یابد. براکت های دیمون معمولاً کوچک تر و ظریف تر هستند و برای بزرگسالانی که به دنبال درمان سریع تر و راحت تر هستند، مناسب است.
- ارتودنسی نامرئی (اینویزلاین): برای ارتودنسی نامرئی از پلاک های شفاف و متحرک استفاده می کنند که به طور خاص برای هر بیمار طراحی می شوند. این پلاک ها روی دندان ها قرار می گیرند و به تدریج آن ها را به جایگاه صحیح هدایت می‌کنند. اینویزلاین نیاز به مراقبت ویژه ای دارد؛ زیرا برای اثربخشی کامل باید حداقل ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز استفاده شود.
- ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ: در مواردی که ناهنجاری های فکی خفیف هستند و فرد از لحاظ لثه و دندان ها از سلامت کافی برخوردار است، می توان از ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ استفاده کرد. این روش بدون نیاز به جراحی فک، با استفاده از ابزار های ارتودنسی به اصلاح و هم ترازی دندان ها می پردازد و مناسب افرادی است که نمی خواهند تحت عمل جراحی قرار گیرند. این روش نیز نیازمند تخصص بالاست و باید توسط ارتودنتیست متخصص اجرا شود.
همانطور که مشاهده کردید ارتودنسی ثابت متداولترین و یکی از بهترین نوع ارتودنسی در بزرگسالان است. دقت کنید برای انتخاب هر کدام از این روش ها ابتدا با متخصص ارتودنسی با تجربه مشورت کنید.
نکات مهم قبل از شروع ارتودنسی در بزرگسالی
قبل از شروع ارتودنسی، ارزیابی سلامت دندان ها و لثه ها بسیار مهم است. پوسیدگی یا عفونت لثه می تواند روند درمان را مختل کند. همچنین، بیمار باید آگاه باشد که ارتودنسی نیاز به تعهد و مراقبت دقیق دارد، زیرا عدم رعایت بهداشت دهان می تواند به بروز مشکلات جدید منجر شود. مشاوره دقیق با ارتودنتیست برای انتخاب روش مناسب و برآورد هزینه ها نیز ضروری است. موارد زیر از جمله نکات مهمی هستند که قبل از شروع ارتودنسی در بزرگسالی باید نسبت به آن ها توجه داشته باشید.
- طول درمان: طول درمان ارتودنسی در بزرگسالان معمولاً بین یکسال و نیم تا دوسال است و بسته به شدت مشکلات دندانی و فکی شخص تعیین می شود. در کودکان از آنجایی که فک و دندان های آن ها هنوز در حال رشد و توسعه هستند، بنابراین آن ها بسیار آسان می توانند به موقعیت ایده آل خود برای داشتن لبخندی کامل هدایت شوند. در بزرگسالان، فک های کاملا توسعه یافته و نمی توان فکین را جا بجا کرد و این بدان معنی است که تغییرات در ساختار فک نمی تواند با وسایل ارتودنسی همانند روند درمانی یک کودک 9 ساله انجام شود. به طور متوسط طول درمان ارتودنسی بزرگسالان بیشتر از کودکان است.
- ملاحظات مالی: هزینه ارتودنسی در بزرگسالان با توجه به نوع روش درمان، شدت ناهنجاری ها تعیین می شود. برای مثال روش های پیشرفته مانند الاینرهای شفاف معمولاً گران تر از براکت های فلزی هستند. بنابراین، برنامه ریزی مالی دقیق و مشاوره با دکتر ارتودنسی برای انتخاب بهترین گزینه درمانی توصیه می شود.
- تغییر شیوه زندگی: در طول درمان ارتودنسی، ممکن است نیاز به تغییراتی در عادات غذایی و بهداشت دهان داشته باشید. به عنوان مثال، مصرف غذاهای سفت و چسبنده باید محدود شود تا از آسیب به براکت ها یا الاینرها جلوگیری شود. همچنین، بیمار باید از مسواک ها و نخ دندان های مخصوص استفاده کند تا از ایجاد تجمع باکتری و پوسیدگی جلوگیری کند. با این اوصاف اصلاح شیوه زندگی ضرورت دارد.
- تعهد به بهداشت دهان و دندان: در طول درمان ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت بسیاری دارد. مسواک زدن پس از هر وعده غذایی و استفاده از نخ دندان به حذف پلاک های باکتریایی کمک می کند. استفاده از دهانشویه های ضد باکتری نیز می تواند به بهبود بهداشت دهان کمک کند.
- مراقبت بعد از درمان ارتودنسی: پس از اتمام دوره درمان ارتودنسی، استفاده از ریتینر برای حفظ موقعیت جدید دندان ها ضروری است. ریتینرها به ثابت نگهداشتن دندان ها در جای خود کمک می کنند. بیمار باید به دقت دستورالعمل های متخصص ارتودنسی را در این مرحله رعایت کند تا از بازگشت دندان ها به موقعیت قبلی جلوگیری شود.
- شرایط سلامتی مثل دیابت، قند و فشار خون: افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا ممکن است به مراقبت های ویژه ای در طول درمان ارتودنسی نیاز داشته باشند. این بیماری ها می توانند فرآیند بهبودی لثه ها را کند کنند و احتمال عفونت یا التهاب لثه را افزایش دهند. اگر به این قبیل از بیماری ها مبتلا هستید حتماً با ارتودنتیست خود در میان بگذارید.
مزایای ارتودنسی در بزرگسالان
استفاده از خدمات ارتودنسی در بزرگسالی مزایای متعددی را به همراه دارد. این تصور که ارتودنسی صرفاً برای کودکان و نوجوانان است را کنار بگذارید. شما در دوران بزرگسالی نیز شانس داشتن دندان هایی صاف و بدون ایراد را دارید. کافی است به متخصص ارتودنسی با تجربه و مهارت کافی مراجعه کنید. موارد زیر از جمله مهم ترین مزایای ارتودنسی در بزرگسالان محسوب می شوند.
1- افزایش اعتماد نفس و عزت نفس
مسئله زیبایی تأثیر مستقیمی بر اعتماد به نفس و عزت نفس افراد دارد. زمانی که بزرگسالان به ارتودنتیست متخصص مراجعه می کنند با منظم شدن نظم دندان ها قادر به لبخند زدن بوده و روابط اجتماعی آن ها نیز بهبود می یابد.
2- سلامت دهان و دندان
ارتودنسی در بزرگسالان علاوه بر بهبود زیبایی دندان ها، به حفظ سلامت دهان و دندان نیز کمک می کند. دندان های هم راستا و مرتب، دسترسی بهتری برای مسواک زدن و نخ دندان فراهم می کنند که خطر پوسیدگی و عفونت های لثه را به حداقل ممکن می رساند. همچنین، ارتودنسی می تواند از تحلیل استخوان فک که ممکن است به دلیل ناهماهنگی بایت ایجاد شود، جلوگیری کند. در نتیجه، بهداشت و سلامت کلی دهان و دندان فرد بهبود می یابد.
3- پیشگیری از تحلیل استخوان فک
یکی از مزایای مهم ارتودنسی در بزرگسالان، جلوگیری از تحلیل استخوان فک است. هنگامی که دندان ها و فک در موقعیت مناسبی قرار نداشته باشند، فشار زیادی به استخوان های فک وارد می شود که منجر به تحلیل و تخریب آن می شود. ارتودنسی به بازسازی تعادل در فک و توزیع صحیح فشار کمک بسزایی می کند. در واقع می توان گفت که ارتودنسی در بزررگسالان تضمین سلامت فک و لثه است.
4- نقش موثر در گفتار و هضم غذا
ارتودنسی در بزرگسالان به بهبود گفتار و جویدن غذا کمک می کند. هنگامی که دندان ها هم راستا نباشند، ممکن است فرد در تلفظ صحیح برخی حروف یا جویدن کامل غذا دچار مشکل شود. ارتودنسی با اصلاح وضعیت دندان ها و بهم ریختگی آن ها، گفتار را شفاف تر کرده و جویدن غذا را نیز بهبود می بخشد که این موضوع در بهبود هضم و سلامت دستگاه گوارش نیز تاثیرگذار است.
5- کاهش پوسیدگی احتمالی دندان ها
از دیگر مزایای ارتودنسی بزرگسالان می توان به جلوگیری از پوسیدگی دندان ها اشاره کرد. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در افرادی که دندان های کج و ناصافی دارند به مراتب دشوارتر از افراد با دندان های صاف و ارتودنسی شده است. در نتیجه این افراد به خوبی قادر به نظافت دندان های خود نبوده و تجمع مواد غذایی و پلاک ها روی دندان ها منجر به پوسیدگی آن ها می شود.
چالش ها و مضرات ارتودنسی در بزرگسالان
اگرچه ارتودنسی راه موثری برای درمان دندان های کج و نامرتب است اما این روش درمانی مانند روش های دیگر چالش هایی را بهمراه دارد.
چالش ها:
- احتمال نیاز به جراحی فک در بزرگسالی
- مستعد بودن افراد به بیماری های لثه
- کمبود کلسیم
- احتمال تحلیل استخوان فک
مضرات:
- درد و ناراحتی بیشتر در مقایسه با کودکان
- احتمال بروز عفونت لثه در صورت عدم مراقبت صحیح از دندان ها
- احتمال پوسیدگی دندان
- احتمال بروز لکه های سفید روی دندان در طول درمان ارتودنسی
نوآوری های جدید در ارتودنسی بزرگسالان
در سال های اخیر، تکنولوژی های جدیدی در ارتودنسی معرفی شده است که فرآیند درمان را راحت تر و سریع تر کرده‌اند. استفاده از الاینرهای شفاف که به راحتی قابل حذف و جایگزینی هستند، به یکی از گزینه های محبوب تبدیل شده است. همچنین، استفاده از سیستم های دیجیتال برای طراحی درمان های سفارشی و شبیه سازی نتایج آینده، دقت درمان را افزایش می دهد. این نوآوری ها به بزرگسالان کمک می کند تا تجربه درمانی بهتری داشته باشند. همچنین وجود هوش مصنوعی در دندانپزشکی سبب شده که متخصص ارتودنسی خروجی درمان را پش بینی کند و از دقت بالاتری برخوردار باشد.
سوالات متداول درباره ارتودنسی بزرگسالان
بله، در صورت داشتن شرایط لازم مانند داشتن لثه سالم، محودیتی برای ارتونسی در بزرگسالان وجود ندارد.
طول درمان ارتودنسی بزرگسالان با توجه به شرایط هر فرد متفاوت بوده و ممکن است بین یکسال و نیم تا دوسال ماه بطول انجامد.
معمولا ارتودنسی در بزرگسالان با درد نسبتا بیشتری در مقایسه با کودکان همراه است. اما این علائم در مدت چند روز از بین می روند. در صورت نیاز متخصص ارتودنسی راهکار هایی مانند استفاده از موم ارتودنسی یا داروهای ضد درد، برای بیمار تجویز می کند.
خیر، پرداخت هزینه ارتودنسی بر عهده بیمه نیست؛ اما برخی از بیمه ها ممکن است بخشی از هزینه های ارتودنسی بزرگسالان را پرداخت کنند. بهتر است پیش از شروع درمان با شرکت بیمه مشورت کنید.
خیر، در ابتدا باید بیماری های دهان و دندان مانند مشکلات لثه یا پوسیدگی دندان ها بطور کامل برطرف شوند سپس نسبت به انجام ارتودنسی اقدام گردد.