ایمپلنت دندان یک روش موثر برای جایگزین کردن دندان از دست رفته یا آسیب دیده می باشد. با این حال این روش درمانی ممکن است برای همه افراد از جمله مادران باردار مناسب نباشد زیرا در دوران حاملگی ملاحظات ویژه ای برای انجام هرگونه درمان پزشکی و دندانپزشکی وجود دارد. به صورت کلی ایمپلنت دندان در دوران بارداری امکان پذیر است اما این روش درمانی عموما برای بیماران باردار بدلیل خطرات احتمالی برای مادر و جنین منع شده است. در نتیجه بهترین زمان برای انجام ایمپلنت دندان، پیش از حاملگی، پس از زایمان و اتمام دوره شیردهی است. در ادامه خطرات ایمپلنت دندان برای مادران باردار و روش های جایگزین آن در دوران بارداری بررسی خواهند شد.
دلایل ممنوعیت ایمپلنت دندان در بارداری
ایمپلنت دندان یک فرایند جراحی بوده و نیازمند شرایط جسمانی پایدار و مناسب است، در نتیجه انجام این درمان برای خانم باردار مناسب نیست. در دوران بارداری، تغییرات فیزیولوژیک و هورمونی بدن روند بهبودی بعد از ایمپلنت را مختل می کند و خطراتی برای مادر و جنین به همراه دارد. مهم ترین دلایل ممنوعیت ایمپلنت در دوران حاملگی عبارتند از:
1- مضر بودن اشعه ایکس برای بانوان حامله
برای انجام ایمپلنت دندان، به یک عکس رادیولوژی دندان ها و فک مانند سی تی اسکن یا عکس سه بعدی CBCT نیاز است تا موقعیت استخوان فک و شرایط دندان ها برای انجام هر چه دقیق تر عمل ایمپلنت ارزیابی شوند. اگرچه در تصویربرداری مدرن، میزان اشعه استفاده شده نسبت به گذشته کمتر است و از پوشش های محافظ برای بیماران هنگام رادیوگرافی استفاده می شود، ولی انجام این عمل خطراتی را برای جنین در حال رشد به ویژه در سه ماهه اول حاملگی دارد که اندام های حیاتی جنین در حال شکل گیری می باشند. به این دلیل توصیه می شود که از تهیه عکس رادیولوژی ایمپلنت دندان در دوران بارداری به طور کامل اجتناب کنید.
2- خطر بیهوشی یا بی حسی موضعی در دوران حاملگی
در طی عمل ایمپلنت، از بی حسی موضعی یا گاهی بیهوشی برای بیماران استفاده می شود. داروهای مورد استفاده برای بی حسی یا بیهوشی ممکن است به جنین آسیب برسانند یا باعث بروز مشکلاتی در رشد جنین گردند. به علاوه در صورت استفاده از بی حسی موضعی، احتمال ایجاد استرس در مادر و تأثیرات منفی آن بر جنین وجود دارد. به همین دلیل، انجام چنین فرایندهایی در دوران بارداری معمولاً توصیه نمی شود.
3- ممنوعیت در مصرف آنتی بیوتیک و مسکن
بیماران باید پس از کاشت دندان به منظور جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان و کاهش درد، با تجویز دندانپزشک خود از آنتی بیوتیک ها و دارو های مسکن استفاده کند. اما مصرف برخی از این داروها ممکن است در دوران حاملگی به ویژه در سه ماهه اول که اندام های جنین در حال شکل گیری هستند، منع شده باشد.
4- استرس زا بودن ایمپلنت دندان برای زنان حامله
فرایند جراحی ایمپلنت شامل برش لثه، سوراخ کردن استخوان فک و کاشت پایه دندان می باشد که به صورت کلی این فرایند می تواند برای بسیاری از بیماران به ویژه زنان حامله استرس زا باشد. در دوران حاملگی، استرس منجر به افزایش فشار خون، انقباضات رحمی، زایمان زودرس و یا حتی تولد نوزاد با وزن کم می شود، به همین خاطر زنان باردار باید از هرگونه تجربه ای که ممکن است استرس فیزیکی یا روانی ایجاد کند، اجتناب کنند تا سلامت خود و جنین به خطر نیفتد.
5- احتمال شکست و عفونت ایمپلنت در دوران بارداری
در دوران حاملگی، سیستم ایمنی بدن زنان دچار تغییراتی می شود که روند بهبود زخم ها را کند می کند. این تغییرات منجر به افزایش خطر عفونت دندان و شکست ایمپلنت می شوند. همچنین، در صورت بروز عفونت، درمان آن در دوران بارداری چالش برانگیزتر است، زیرا همانطور که پیش تر اشاره کردیم بسیاری از داروهای آنتی بیوتیک برای زنان باردار مناسب نیستند.
6- کاهش موفقیت ایمپلنت به علت کمبود کلسیم در زنان باردار
خانم باردار اغلب با کاهش ذخایر کلسیم مواجه می شوند زیرا از این ذخایر برای تامین نیازهای جنین استفاده می شود. به علاوه، این کمبود کلسیم بر سلامت استخوان های فک تأثیر گذاشته و میزان موفقیت ایمپلنت را کاهش می دهد. با این اوصاف باید بگوییم که انجام ایمپلنت در دوران بارداری برای سلامت مادر و جنین می تواند مضر باشد و باید با موافقت دندانپزشک و متخصص زنان و زایمان انجام شود.
روش های جایگزین ایمپلنت دندان در حاملگی
استفاده از راه حل های موقت می تواند به کاهش درد مادران باردار کمک کند تا مشکلات دندانی که تجربه می کنند موقتا پس از زایمان برطرف گردد. برای این منظور روش های جایگزین ایمپلنت دندان وجود دارد.
- پروتز متحرک: پروتز های دندان معمولاً نیازی به جراحی ندارند و می توانند به صورت موقت تا زمان مناسب برای ایمپلنت مورد استفاده قرار گیرند. این پروتزها شامل دندان مصنوعی جزئی یا کامل می شوند که بدون آسیب رساندن به جنین، عملکرد و زیبایی دندان ها را بهبود می بخشند. بعد از زایمان شخص می تواند برای ایمپلنت دندان اقدام کند.
- بریج دندان: راهکاری مناسب بدون نیاز به جراحی هست، که شامل قرار دادن یک یا چند پروتز دندانی است که به دندان های مجاور متصل می شوند.
- روکش دندان: اگر دندان بیمار باردار قابل نگهداری بوده و نیازی به کشیدن آن نباشد، استفاده از روکش دندان می تواند راه حل مناسبی برای حفظ دندان باشد.
- پرکردن موقت: اگر شرایط دندان بیمار حاد نبوده و قابل ترمیم باشد، می توان آن را با پرکردن به صورت موقت حفظ کرد تا اقدامات لازم پس از اتمام بارداری انجام شود.
در چه شرایطی انجام ایمپلنت در دوران بارداری ضرورت پیدا می کند؟
در موارد بسیار نادر، ممکن است انجام ایمپلنت در بانوان حامله ضروری پیدا کند. این شرایط معمولاً شامل مواردی است که سلامت کلی بیمار به طور جدی در خطر باشد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:
- عفونت های شدید: اگر دندان افتاده و یا آسیب دیده منجر به عفونت شدیدی شود که از طریق روش های جایگزین قابل درمان نباشد، ایمپلنت دندان برای بازگرداندان سلامت دهان و دندان ضرورت پیدا می کند.
- آسیب های جدی دندانی: تصادفات و یا صدمات جدی وارده بر صورت و فک که باعث از دست رفتن یک یا چند دندان شوند ممکن است به ایمپلنت فوری دندان نیاز پیدا کنند.
در چنین شرایطی با هماهنگی، و تایید دندانپزشک و متخصص زنان و زایمان، فرایند درمان ایمپلنت دندان با دقت بالا برنامه ریزی می شود. سلامت مادر و فرزند در این شرایط همواره بالاترین الویت را دارد.
در این مقاله از سایت دکتر جمیلیان به بررسی امکان پذیر بودن ایمپلنت دندان در دوران بارداری پرداخته شد. حال می دانید که بهترین زمان برای ایمپلنت و نصب روکش ایمپلنت دندان قبل یا بعد از دوران حاملگلی است. چنانچه سؤال خاصی دارید در بخش زیر بنویسید تا در اسرع وقت شما را راهنمایی کنیم.
سوالات متداول درباره ایمپلنت دندان در دوران بارداری
بله، اما به طور اکید توصیه می شود ایمپلنت دندان در دوران بارداری به غیر از شرایط اضطراری و با تشخیص دندانپزشک و متخصص زنان، انجام نشود.
بله، به دلیل ضعف سیستم ایمنی، تغییرات هورمونی و کمبود ذخایر کلیسم مادر باردار، احتمال شکست ایمپلنت افزایش می یابد.
بله، انجام ایمپلنت در دوران شیردهی نسبتاً ایمن تر است اما باید با دقت و رعایت نکات مهم انجام شود.
خطرات ایمپلنت در دوران بارداری شامل افزایش احتمال عفونت دندان ایمپلنت شده و همچنین آسیب به جنین در اثر استرس مادر، تصویربرداری اشعه ایکس و تأثیرات داروهای بی حسی و بیهوشی می شود.
در دوران بارداری، احتمال عفونت ایمپلنت دندان به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر است. به همین دلیل اکثر دندانپزشکان ایمپلنت برای زنان باردار را ممنوع می کنند.