ارتودنسی

9 مشکل شایع هنگام استفاده از براکت ارتودنسی و راه‌‌ حل آن‌ ها

آقایی با موهای فر و دندان های ارتودنسی شده در حال لبخند زدن است.

آیا می‌ دانید کوچک‌ ترین مشکل در براکت‌ ارتودنسی می‌ تواند تأثیری بزرگ بر روند درمان شما داشته باشد؟ درمان ارتودنسی، اگرچه راهکاری مؤثر برای اصلاح ناهنجاری‌ های دندان است؛ اما در مسیر درمان و استفاده از براکت های ارتودنسی گاهی چالش‌ هایی پیش می‌ آید که نه‌ تنها باعث بروز مشکلات مختلف می شوند، بلکه ممکن است طول درمان را هم افزایش دهند. از شکستگی براکت گرفته تا گیر کردن غذا یا دردهای ناشی از فشار سیم‌ ها، هر یک از این مشکلات می‌ توانند تجربه درمان را دشوارتر کنند. موارد زیر از جمله متداول ترین مشکلاتی هستند که در زمان استفاده از براکت ارتودنسی با آن مواجه می شوید:

1- شکسته شدن براکت‌ ارتودنسی و نحوه مدیریت آن

شکستگی براکت ارتودنسی یکی از رایج‌ ترین مشکلاتی است که ممکن است در طول درمان ارتودنسی رخ دهد. این اتفاق معمولا به دلیل جویدن غذاهای سفت یا استفاده نادرست از براکت‌ ها پیش می‌ آید و باعث ایجاد ناراحتی و اختلال در روند درمان می شود. معمولاً علت شکستن ارتودنسی به موارد زیر مرتبط است:

  • مرغوب نبودن چسب براکت: چسب بی‌ کیفیت یا نصب نادرست براکت باعث جدا شدن آن از دندان می‌ شود. استفاده از مواد مرغوب و مراجعه به متخصص ماهر این مشکل را رفع می‌ کند.
  • بی‌ کیفیت بودن بریس‌ های ارتودنسی: بریس ‌های بی‌ کیفیت زودتر آسیب می ‌بینند و روند درمان را مختل می ‌کنند. انتخاب بریس استاندارد و مشاوره با متخصص مجرب ارتودنسی ضروری است.
  • درمان توسط دندانپزشک کم تجربه: متخصصان کم‌ تجربه یا دندانپزشکان عمومی ممکن است براکت‌ های ارتودنسی را اشتباه نصب یا تنظیم کنند و درمان را طولانی کنند. مراجعه به ارتودنتیست حرفه‌ ای بهترین راه‌ حل است.
  • تنظیم نادرست و فشار زیاد سیم‌ ها: تنظیم غیراصولی براکت ارتودنسی باعث ایجاد فشار زیاد در آنها و در نتیجه شکسته شدن براکت ها می‌ شود. تنظیم دقیق و منظم سیم ‌ها توسط متخصص از این مشکل جلوگیری می ‌کند.

برای جلوگیری از بروز شکستگی در براکت های ارتودنسی بهتر است نکات زیر را در نظر بگیرید:

  • رعایت رژیم غذایی: غذاها و میوه ‌های سفت را به قطعات کوچک‌ تر تقسیم کنید و از گاز زدن مستقیم آنها خودداری کنید. این کار از وارد شدن فشار زیاد به براکت‌ های ارتودنسی جلوگیری می‌ کند و مانع شکستن آن‌ ها می ‌شود.
  • مراجعه منظم به ارتودنتیست: ویزیت ‌های دوره‌ ای به متخصص ارتودنسی کمک می ‌کند تا مشکلات احتمالی براکت ‌ها را به موقع تشخیص داده و نسبت به رفع آنها اقدام کند.
  • استفاده از محافظ دهان: در حین ورزش یا فعالیت‌ های سنگین که احتمال ضربه به دهان وجود دارد، حتماً از محافظ دهان استفاده کنید. این کار از آسیب به براکت ‌های ارتودنسی و دندان‌ ها جلوگیری می‌ کند.
  • مراقبت از دهان و دندان: مسواک زدن و نخ کشیدن منظم از تشکیل جرم و پلاک روی دندان‌ ها جلوگیری می ‌کند. این مراقبت‌ ها به استحکام چسب براکت ‌ها کمک کرده و دوام آ‌نها را افزایش می‌ دهد.

بیشتر بخوانید: 7 عادت مضر برای براکت ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها

جدا شدن براکت ارتودنسی از روی دندان که با فلش آبی رنگ نشان داده شده است.
جداشدن براکت ارتودنسی از روی دندان (شکستن براکت ارتودنسی)

2- شل یا جدا شدن سیم و براکت ارتودنسی

شل شدن یا جدا شدن سیم‌ های براکت ارتودنسی در طول درمان می‌ تواند مشکلاتی جدی ایجاد کند. این وضعیت معمولا به دلیل فشار زیاد هنگام جویدن غذاهای سخت یا وارد شدن ضربه به دهان اتفاق می‌ افتد و ممکن است باعث کاهش اثربخشی درمان شود. سیم‌ های شل یا جدا شده می‌ توانند حرکت دندان‌ ها را مختل کنند و حتی به لثه‌ ها و بافت نرم دهان آسیب برسانند.

برای اصلاح این مشکل، ابتدا باید از آسیب بیشتر جلوگیری کنید. در صورت وجود سیم شل، آن را با استفاده ابزاری تمیز به آرامی در محل خود تنظیم کنید. اگر سیم جدا شده است و باعث زخم یا ناراحتی شده، می‌ توانید از موم ارتودنسی برای پوشاندن انتهای آن استفاده کنید. در نهایت، با مراجعه به متخصص ارتودنسی نسبت به بازگرداندن سیم به موقعیت صحیح، اقدام کنید. مراقبت از براکت ارتودنسی و رعایت دستورالعمل‌ های ارائه‌ شده توسط متخصص ارتودنسی می‌ توانند از بروز این مشکلات جلوگیری کنند و درمان شما را بدون اختلال پیش ببرند.

اضافی سیم انتهای ارتودنسی
اضافی سیم ارتودنسی می تواند باعث زخم داخل دهان درد و ناراحتی شود

3- حساسیت دندان‌ ها هنگام استفاده از براکت ارتودنسی

براکت ارتودنسی می‌ تواند در بعضی از افراد در روزهای ابتدایی درمان یا پس از تنظیم سیم‌ ها باعث بروز حساسیت دندان ها شود. این حساسیت معمولا به دلیل فشاری که براکت‌ ها برای حرکت دندان‌ ها اعمال می‌ کنند، ایجاد می‌ شود و ممکن است هنگام خوردن غذاهای سرد، گرم یا حتی اسیدی تشدید گردد.

برای کاهش این حساسیت، استفاده از خمیردندان‌ های مخصوص دندان‌ های حساس توصیه می‌ شود. شست وشوی دهان با آب گرم و نمک می‌ تواند التهابات را کاهش دهد و به تسکین درد کمک کند. همچنین، بهتر است از مصرف غذاها و نوشیدنی‌ های بسیار سرد یا داغ خودداری کنید تا تحریک دندان‌ ها کمتر شود. رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان با براکت ارتودنسی هم نقش مهمی در کاهش حساسیت و جلوگیری از مشکلات بیشتر دارد. اگر حساسیت ادامه داشت یا شدید شد، مشورت با متخصص ارتودنسی ضروری است.

4- حساسیت به مواد براکت و بریس های دندانی

برخی از افراد ممکن است به مواد مورد استفاده در براکت ارتودنسی حساسیت نشان دهند. این واکنش آلرژیک به براکت ارتودنسی با علائمی مانند تورم، قرمزی لثه، مشاهده زخم و سایر موارد دیگر ظاهر می شود باشد. معمولاً این مشکل به دلیل آلرژی به نیکل، یکی از اجزای اصلی براکت ‌ها، ایجاد می‌ شود. در صورت بروز حساسیت، مشاوره با ارتودنتیست ضروری است تا از مواد جایگزین استفاده شود. البته استفاده از ژل‌ های مخصوص برای کاهش التهاب و حساسیت می‌ تواند کمک‌ کننده باشد.

5- گیر کردن مواد غذایی بین براکت‌ های ارتودنسی

ماندن غذا بین براکت ارتودنسی یکی از مشکلات شایعی است که نه‌ تنها ظاهر ناخوشایندی ایجاد می‌ کند، بلکه می‌ تواند باعث ایجاد بوی بد دهان و افزایش خطر پوسیدگی دندان‌ ها شود. این مشکل به‌ دلیل طراحی براکت‌ ها و نقاطی که دسترسی به آنها دشوار است، بیشتر اتفاق می‌ افتد.

برای پیشگیری، توصیه می‌ شود پس از هر وعده غذایی، دندان ها و براکت‌ ها را با دقت تمیز کنید. استفاده از مسواک‌ های مخصوص ارتودنسی با سرهای کوچک و زاویه‌ دار، ابزارهایی مانند نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا واترجت دندان می‌ تواند به پاکسازی کامل کمک کند. همچنین، پرهیز از مصرف غذاهای چسبناک مانند آدامس و آبنبات، نقش مهمی در کاهش این مشکل دارد.

فردی که با مسواک بین دندانی در حال تمیز کردن فاصله بین دندان های شماره 1 و 2 فک بالایش هست
مسواک بین دندانی وسیله ای مناسب برای تمیز کردن بین دندان های ارتودنسی شده

6- کشیدگی بیش‌ از حد سیم‌ های ارتودنسی

کشیدگی بیش‌ از حد سیم‌ های ارتودنسی یکی از مشکلاتی است که ممکن است در طول درمان با براکت ارتودنسی ایجاد شود. این مشکل معمولا به‌ دلیل تنظیم نادرست سیم‌ ها یا فشار بیش‌ ازحد هنگام جویدن غذاهای سخت رخ می‌ دهد و می‌ تواند باعث ناراحتی یا حتی تحریک بافت داخلی دهان شود. برای مدیریت این وضعیت، ابتدا سعی کنید با استفاده از ابزاری تمیز، سیم را به آرامی به محل مناسب بازگردانید. در مواردی که سیم به‌ شدت کشیده شده یا جا به‌ جا شده است، سریعا به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا تنظیمات لازم انجام شود.

7- پوسیدگی دندان هنگام استفاده از براکت ارتودنسی 

استفاده از براکت ارتودنسی نیازمند مراقبت‌ های ویژه‌ ای برای پیشگیری از پوسیدگی دندان است. براکت‌ ها، با ایجاد نقاط غیر قابل دسترس، محل مناسبی برای تجمع پلاک و باکتری‌ ها می‌ شوند که می‌ توانند خطر پوسیدگی دندان‌ ها را افزایش دهند.

برای جلوگیری از این مشکل، مسواک زدن منظم و دقیق پس از هر وعده غذایی ضروری است. استفاده از مسواک‌ های مخصوص ارتودنسی، که برای تمیز کردن اطراف براکت‌ ها طراحی شده اند، توصیه می‌ شود. نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا واترجت هم می‌ توانند در پاکسازی نقاطی که دسترسی به آنها دشوار است، مؤثر باشند. علاوه بر رعایت بهداشت دهان، محدود کردن مصرف غذاهای شیرین و اسیدی، مانند نوشابه‌ ها و تافی ها، از ایجاد شرایط مناسب برای رشد باکتری‌ ها جلوگیری می‌ کند. همچنین، مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی برای بررسی وضعیت دندان‌ ها و براکت‌ ها می‌تواند احتمال بروز پوسیدگی را به حداقل برساند.

8- بروز زخم‌ های دهانی ناشی از براکت‌ ارتودنسی 

براکت ارتودنسی ممکن است در طول درمان باعث ایجاد زخم‌ های دهانی شود، به‌ خصوص در نقاطی که براکت‌ ها یا انتهای سیم‌ ها با قسمت داخلی دهان تماس دارند. این زخم‌ ها می‌ توانند آزار دهنده باشند و گاهی دردناک شوند؛ اما خوشبختانه راه‌ های ساده‌ ای برای کاهش این ناراحتی وجود دارد. 

برای تسکین زخم‌ ها، می‌ توانید از موم ارتودنسی استفاده کنید تا سطح براکت‌ ها یا سیم‌ های تحریک‌ کننده را بپوشانید. شست‌ و شوی دهان با آب نمک گرم یا استفاده از دهانشویه‌ های ضدعفونی‌ کننده هم به کاهش التهاب و بهبود سریع‌ تر زخم‌ ها کمک می‌ کند. همچنین، مصرف غذاهای نرم و پرهیز از غذاهای تند، اسیدی و تیز می‌ تواند روند بهبود را تسریع کند. 

فردی که دندان های فک بالایش ارتودنسی شده و اسکار لبش ناشی از براکت ارتودنسی می باشد
زخم روی لب ناشی از براکت ارتودنسی

9- احساس درد و ناراحتی در روزهای اول استفاده از براکت ارتودنسی

شروع درمان با براکت ارتودنسی معمولا با درد و ناراحتی همراه است، به‌ ویژه در روزهای اولیه که دندان‌ ها به فشار براکت‌ ها عادت می‌ کنند. این درد طبیعی است اما با چند راهکار ساده از جمله استفاده از مسکن‌ هایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن و شست‌ و شوی دهان با آب نمک گرم می توان به کاهش درد و التهاب ناشی از فشار براکت ارتودنسی کمک کرد. خوردن غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیب‌ زمینی یا ماست، فشار روی دندان‌ ها را کمتر می‌ کند و تجربه غذا خوردن را راحت‌ تر می‌ سازد. همچنین، از مصرف غذاهای سخت و چسبناک که ممکن است درد را افزایش دهند، پرهیز کنید. با رعایت این نکات، می‌ توانید درد و ناراحتی مراحل اولیه درمان با براکت ارتودنسی را به‌ خوبی مدیریت کنید و به مرور زمان، دهان شما به شرایط جدید عادت خواهد کرد.

برای کاهش درد و مشکلات مرتبط با براکت ارتودنسی، رعایت توصیه‌ های بهداشتی، استفاده از ابزارهای مناسب و انتخاب رژیم غذایی نرم اهمیت زیادی دارد. با شناخت دقیق مشکلات شایع و روش‌ های مدیریت آنها، می‌ توانید تجربه‌ ای راحت‌ تر و مؤثرتر از درمان خود داشته باشید. اعتماد به متخصص ارتودنسی و مراقبت منظم، کلید موفقیت در طول این مسیر است.

سوالات متداول مشکلات شایع هنگام استفاده از براکت ارتودنسی

چگونه می‌ توان زخم‌ های دهانی ناشی از براکت ارتودنسی را بهبود بخشید؟ 

استفاده از موم ارتودنسی برای پوشاندن نقاط برجسته سیم و براکت، شست‌ و شوی دهان با آب نمک و مصرف غذاهای نرم می‌ تواند به بهبود زخم‌ های دهانی کمک کند.

چگونه می‌ توان درد ناشی از براکت ارتودنسی را کاهش داد؟ 

استفاده از مسکن‌ های رایج مانند ایبوبروفن، شست‌ و شوی دهان با آب نمک گرم و خوردن غذاهای نرم می‌ تواند به کاهش درد کمک کند.

آیا براکت ارتودنسی باعث پوسیدگی دندان می‌شوند؟ 

خیر، براکت‌ ها به خودی خود باعث پوسیدگی نمی‌ شوند؛ اما اگر بهداشت دهان و دندان به‌ خوبی رعایت نشود، تجمع پلاک و باقی‌ ماندن غذا ممکن است خطر پوسیدگی را افزایش دهد.

پروفسور جمیلیان

درباره پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *