در دهان هر فرد بطور طبیعی انواع و اقسام میکروب ها وجود دارد وقتی مدتی دندان تمیز نشود، میکروب ها بر روی دندان لایه ای را تشکیل می دهند که پلاک میکروبی نام دارد. پلاک میکروبی لایه نرم و غلیظی است که از مقدار زیادی باکتریهای مختلف و سلولهای موجود در دهان تشکیل می شود و چنان بر سطح دندان می چسبد که به آسانی با آب شسته نمی شود. هر چه زمان بیشتر می گذرد، انواع مختلفی از میکروب ها وارد پلاک میکروبی می شوند و بیماریزایی آن را بیشتر می کنند.
پوسیدگی همچنین وقتی اتفاق می افتد که غذاهای حاوی کربوهیدرات بین دندان ها گیر می کنند و با مسواک زدن و نخ کشیدن کاملاً از بین نمی روند. دلایل عمده پوسیدگی دندان، غذاهای شیرین، چسبناک و نوشیدنی است. هرچه شکر بیشتر مصرف شود، اسید بیشتری تولید می شود که منجر به پوسیدگی می شود.
چگونه پلاک میکروبی باعث پوسیدگی دندان می شود؟
باکتری ها و میکروب ها در یک محیط تاریک و مرطوب همراه با مقدار زیادی قند برای تغذیه رشد می کنند. به همین دلیل است که دهان شما معمولا مکان مناسبی برای آنها است. اما وقتی تعداد میکروب ها بیش از حد باشد تجمع چسبنده پلاک باکتریایی روی دندان های شما ایجاد می شود و مشکلات دندانی ایجاد می کند. چسبندگی پلاک میکروبی باعث حفظ اسیدها در سطح دندان می شود که به آنها فرصتی برای تجزیه مینای دندان می دهد. اکثر این اسید بعد از خوردن غذا تولید می شود هر زمان که یک وعده غذایی یا میان وعده می خورید ، دندان های شما در عرض 20 دقیقه مناسب تجمع پلاک هستند.
همان اسیدهای باکتریایی که مینای دندان را از بین می برد ، می تواند باعث شروع عفونت در بافت لثه و استخوان اطراف دندان شود.
پلاک باکتریایی از چند طریق باعث بیماری لثه و پوسیدگی دندان می شود ، اما همه اینها قابل پیشگیری و درمان است.
ضعف مینای دندان در برابر اسیدهای میکروبی موجود در دهان که منجر به پوسیدگی دندان می شوند مقاومت ندارند. برای تقویت و محافظت از مینای دندان خود از خمیر دندانهای حاوی فلوراید استفاده کنید و از دندانپزشک خود در مورد سایر منابع فلوراید برای خانواده خود مانند دهانشویه ، مکمل ها یا آب حاوی فلوراید استفاده کنید.
آیا می توان از پوسیدگی میکروبی دندان جلوگیری کرد؟
مراحلی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از پوسیدگی میکروبی دندان انجام دهید:
- استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید.
- بهداشت دهان و دندان را با مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندانهای حاوی فلوراید و استفاده از نخ دندان به طور مرتب انجام دهید.توجه ویژه ای به پلاکی که در اطراف لثه جمع می شود داشته باشید. مسواک خود را چند وقت یکبار عوض کنید. با برس های فرسوده دندانها کاملا تمیز نمی شوند.
- با محدود کردن غذاها و نوشیدنی هایی که سرشار از قند و نشاسته هستند وعده های غذایی مغذی و متعادل بخورید و مصرف میان وعده را محدود کنید.
- سیگار نکشید.
- برای معاینات منظم دوره ای به دندانپزشک مراجعه کنید.
ذکر این نکته لازم است که پلاک میکروبی با رسوب نرم سفیدی که روی دندان می نشیند و قابل دیدن می باشد، متفاوت است. این رسوبات سفید رنگ به آسانی با آب شسته می شود. ولی پلاک میکروبی قابل دیدن نیست و بی رنگ است. پلاک میکروبی در صورتی قابل مشاهده است که آن را با مواد رنگی مخصوصی رنگ کنیم. برای نشان دادن پلاک میکروبی از قرصهای رنگی که قرص آشکار کننده پلاک میکروبی نام دارد استفاده می شود. برای از بین بردن پلاک میکروبی باید با دقت و حوصله دندان را مسواک کرد.