كاهش ريسك ‏پوسیدگی زودرس دوران کودکی

جهت جلوگیری از پوسیدگی زودتر از هنگام دندان کودکان توصیه هایی در زیر مطرح گردیده:

• به كودك اجازه ندهيد كه با شيشه حاوی چيزی جز آب به خواب برود.
• به نوزاد اجازه ندهيد كه به طور مرتب از ‏لیوان درپوش دار حاوی آبميوه، شير و يا يك نوشيدنی بنوشد.‏
• به بچه های بزرگتر اجازه ندهيد كه از شكلات هايی كه به آهستگی حل می شوند، آبنبات چوبی يا از اين ‏قبيل، به طور مرتب استفاده كنند.
• به بچه ها اجازه ندهيد كه در بين روز مکرر از ميان وعده ها استفاده كنند.‏
• دندانهای نوزاد را به طور روزانه به محض رويش آنها در دهان تميز كنيد.‏
• ميان وعده‌هايی مثل ميوه و سبزيجات را بيش از شیرينی جات بين وعده‌های غذايی برای کودکان فراهم كنيد‏.
• دفعات منظمی برای مصرف غذا و ميان وعده داشته باشيد و تعداد ميان وعده‌ها را كاهش دهيد.
• زماني به بچه ها شيرينی و دسر بدهيد كه بتوانند بلافاصله پس از آن دندانهای خود را مسواك كنند‏.

یکی  از ناراحت‌ کننده ‌ترین  صحنه ‌هایی که متأسفانه روزانه با آن مواجه هستم،  بچه‌هایی هستند که با پوسیدگی دندان‌های کرسی دائمی برای درمان ریشه مراجعه میکنند. پدر و مادر این یچه ها اغلب این کودکان را به دلیل خوردن شکلات و شیرینی زیاد ملامت میکنند!

درمان ریشهٔ دندان‌های نابالغ (دندان‌های دائمی اطفال)، اغلب درمانی تخصصی است و دشواری‌های زیادی دارد. اغلب این دندان‌ها دو سه سال بیشتر نیست که روئیده اند؛ یعنی پوسیدگی آن‌ها خیلی سریع اتفاق افتاده است. حفظ این دندان ها برای مدت طولانی در داخل دهان بیمار هم کار راحتی نیست.

بچه‌ها در این سنین به شکلات و مواد قندی علاقهٔ وافری دارند. مواد قندی غذای میکروب‌های موجود در دهان هستند و خیلی راحت دندان‌ها را مبتلا به پوسیدگی می‌کنند.

بچه‌ها را نمی‌توان از خوردن شیرینی‌ها منع کرد. به‌عنوان یک دندان‌ پزشک هم حتی چنین توصیه‌ای منطقی نیست! اما با راهکارهای می‌توان پوسیدگی دندان بچه‌هایی که شکلات دوست دارند را به حداقل رساند!

مواد قندی و شکلات ها باید بعد از وعدهٔ غذایی به بچه‌ها داده شود. این روش چند مزیت دارد. اول اینکه کودک آن‌ قدر گرسنه نیست که در خوردن مادهٔ شیرین  افراط کند. دوم اینکه اطمینان داریم که شکلات جای غذا را نمی‌گیرد و مواد مغذی به کودک می‌رسد. سوم هم اینکه شانس پوسیدگی را با تجمع مصرف مواد غذایی در یک‌ زمان و فرصت کافی در اثر شست ‌و شوی بزاق کاهش می‌دهیم.
بچه‌ها را به نوشیدن آب بلافاصله بعد از مصرف مواد قندی تشویق کنیم. حلالیت مواد قندی در آب کمک بزرگی به کاهش تجمع مواد قندی و شروع پوسیدگی در دندان‌ها می‌کند.
بچه‌ها را به مسواک زدن بعد از مصرف مواد غذایی، علی ‌الخصوص مواد قندی تشویق کنیم. درصورتی‌که خودشان به هر دلیلی نمی‌توانند به‌ تنهایی مسواک بزنند، به آنها کمک کنیم و خودمان هم با مسواک زدن مرتب الگوهای خوبی برای آنها باشیم.
در میان تمام مواد شیرین و قندی، آنهایی که چسبندگی بیشتر دارند، بیشتر موجب پوسیدگی و آسیب به دندان‌ها هستند. شکلات‌های کاراملی که چسبناک ‌اند و آبنبات‌های سفت که مدت‌هایی زیادی در دهان می‌مانند و حل نمی‌شوند، از اصلی‌ترین عوامل پوسیدگی هستند. در عوض شکلات‌های تیره (تلخ)، کمترین ارتباط را با پوسیدگی دارند.
حتماً کودک را برای معاینات چکاپ دوره‌ای نزد دندان‌ پزشک ببرید. بسیاری از پوسیدگی‌ها و آسیب‌ها، بلافاصله بعد از رویش دندان شروع می شوند. و در بسیاری از بچه‌ها، با درمان‌های ساده می‌توان از نیاز به درمان ریشه پیشگیری کرد.
درمان‌های پیشگیری برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های درحال رویش مانند فیشورسیلانت توسط دندان ‌پزشکان علی ‌الخصوص دندان ‌پزشکان متخصص اطفال قابل انجام است. فلورایدتراپی یک درمان پیشگیرانهٔ خوب است و در بیشتر مطب‌ها و کلینیک‌های دندان‌ پزشکی به‌ راحتی برای بیشتر اطفال قابل ‌ارائه است. استفاده از دهانشویه‌ ها و خمیر دندان‌های حاوی فلوراید در بچه‌ها در سنین بالاتر هم از پوسیدگی می‌تواند پیشگیری کند.
اثر تجمعی قندها را در نظر داشته باشید. اگر بچهٔ شما روزی ده آبنبات می‌خورد و این ده عدد را در ده ساعت به‌صورت هر ساعت یک عدد می‌خورد، دندانش بسیار بیشتر از بچه‌ای که بیست آبنبات را در یک ساعت می‌خورد در معرض پوسیدگی است! زمان تماس مواد قندی با دندان بچه‌ها را هرقدر می‌توانید کم کنید.