تفاوت های جنسیتی

دیمورفیسم جنسیتی در میزان نمایش دندانهای قدامی حاکی از آن است که خانم ها در تمام سنین میزان بیشتری از دندانهای ماگزیلا و میزان کمتری از دندانهای مندیبل را نسبت به آقایان نشان می دهند. Vig و Brundo 14 با بررسی گروهی از بیماران بالغ یافتند که میزان نمایش دندانهای قدامی ماگزیلا در حال استراحت لب در خانم ها (3.4 میلیمتر) تقریباً دو برابر آقایان (1.9 میلیمتر) است. آقایان میزان بسیار بیشتری از ثنایاهای مندیبل (1.2 میلیمتر در مقایسه با 0.5 میلیمتر) را نشان می دهند.

مدراک خارج دهانی استاندارد شده

یک پروسه ی استاندارد برای ثبت نمایش دندانهای ثنایا در حالت (1) استراحت (تصویر 10-3؛ تصاویر 4-3 تا 9-3 را ببینید) و (2) لبخند posed (تصاویر 2-3 تا 4-3 را ببینید) قبل و بعد از درمان ارتودنسی، توصیه شده و در اجتناب از اثرات نامطلوب درمان بر میزان قابل مشاهده ی ثنایاهای ماگزیلا، به کلنسین کمک می کند. باید قبل از گرفتن عکس به بیمار آموخت و از وی خواست که حداقل دو بار پشت سرهم، لبها را در یک موقعیت قرار دهد. دندانها باید در موقعیت استراحت (به بیمار بیاموزید که کلمه ی “Emma” یا “Mississippi” را بگوید)،28،6اندکی از یکدیگر فاصله بگیرند، بافت نرم اطراف دهان و موقعیت مندیبل نیز نباید کشیده شده باشند. دندانها باید در لبخند posed (از بیمار بخواهید که دندانها را بر روی هم فشار دهد، لب خند زده و بگوید “cheee…”)،6 به آرامی روی هم قرار گیرند. همانطور که گفته شده است، آنالیز نمایش دندانهای ثنایا حین لبخند خود به خود، باید به روش ویدیوئی صورت بگیرد.

تصویر 9-3 A و E، دختری 18 ساله با مال اکلوژن کلاس II، division 2، و دیپ بایت. E، از آنجا که نمایش دندانها در حالت استراحت لب ها مناسب است، نباید اوربایت قدامی را با اینتروژن ثنایاهای ماگزیلا درمان کرد. B-D، دندانهای ثنایای ماگزیلا اندکی level شدند و تصحیح دیپ بایت با اینتروژن ثنایاهای مندیبل صورت گرفت. C، برای بهبود تمایل محوری دندانهای ثنایای ماگزیلا از Von der Heydt torquing auxiliary استفاده شد. F، میزان نمایش دندانهای ثنایا در حالت استراحت لبها پس از درمان تفاوتی نداشته است.

ملاحظات بالینی در تصحیح دیپ بایت

انواع لبخند متوسط و پایین

می توان دیپ بایت قدامی را با ترکیب های متفاوتی از اینتروژن دندانهای ثنایا و اکستروژن مولرها، ارتودنسی و تصحیح نمود.30،29 مفاهیم پایه ای در درمان بیماران دیپ بایت، طی 10 تا 15 سال اخیر به میزان قابل توجهی تغییر کرده اند. این تغییر ناشی از آن است که امروزه توجه روز افزونی به اهمیت زیبایی نمایش عمودی دندانهای ثنایای ماگزیلا حین صحبت کردن و در حالت استراحت لبها، مبذول می شود.26،7،6 با وجود اینکه در گذشته، اینتروژن دندانهای ثنایای ماگزیلا به وسیله ی اینتروژن آرچ توسط Burstone، utility arch توسط Ricketts، overlay base-arches و روش های مشابه آن، بنیان تصحیح دیپ بایت در نظر گرفته می شد، خطر اینتروژن بیش از حد ( به اصطلاح “overintrusion” ) در کاربرد این روشها وجود دارد.30،28 overintrusion می تواند باعث مخفی شدن دندانهای ثنایای ماگزیلا پشت لب بالای بیمار در زمان صحبت کردن وی شود. Lindauer و همکارانش30 نتایج حاصل از دو پروسه ی شایع مورد استفاده برای کاهش دیپ بایت را (اینتروژن ثنایاهای ماگزیلا با استفاده از یک اینتروژن آرچ و رویش دندانهای خلفی با استفاده از یک بایت پلیت قدامی) با یکدیگر مقایسه کردند. هر دو روش به نحو موثری میزان اوربایت را تا حد قابل توجهی و طی دوره ی نسبتاً کوتاهی از درمان، کاهش دادند. بیمارانی که تحت درمان با اینتروژن آرچ قرار گرفته بودند، دچار کاهش قابل توجهی در میزان نمایش دندانهای ثنایای ماگزیلا شدند (متوسط تغییرات از 5.4 تا 3 میلیمتر بود) که با اینتروژن دندانهای ثنایا همراه بود. این نتایج به این معنی است که اینتروژن آرچ ماگزیلاری باعث ایجاد نمای پیری زودرس در ظاهر دهانی بیمار می گردد. در صورت عدم ثبت و آنالیز مناسب میزان نمایش دندانهای ثنایا حین صحبت کردن و لبخند زدن، چنین خطایی می تواند از نظر ارتودنتیست دور بماند. وجود چنین نمایش ثنایای نامطلوبی در نوجوانی، با گذشت زمان و به دلیل افتادگی مداوم لب ها با افزایش سن، بدتر می گردد.21،9

اینتروژن ثنایاهای ماگزیلا تا حد بیش از 4 تا 5 میلیمتر زیر لب بالا در حال استراحت، در بیمار کودک یا نوجوان، نشان دهنده ی overintrusion این دندانها و مسن تر نشان دادن ناخواسته ی بیمار است. حداقل باید 3 میلیمتر نمایش دندانهای ثنایای بالا در بیماران بالغ جوان بین سن 20 تا 30 سال وجود داشته باشد. بیماران بالغ بین 30 تا 40 سال باید حدوداً 1.5 میلیمتر و در سن 40 تا 50 سال، باید حدود 1 میلیمتر از دندانهای ثنایای ماگزیلا را حین استراحت لبها نشان دهند. معمولاً در بیماران بالای 50 تا 60 سال، دندانهای ثنایای ماگزیلا حین استراحت لبها مشاهده نمی شوند (تصویر 6-3 را ببینید). طبق نظر Frush و Fisher،31 موقعیت ایده آل دندانهای ثنایا در بیماران بالغ زمانی ایجاد می شود که دندانهای ثنایای لترال ماگزیلا “حین صحبت جدی بیمار” نمایش داده شوند. میزان نمایش نوک دندانهای لترال بسته به جنسیت و سن بیمار متغیر است.

در تمام طول درمان ارتودنسی باید به طور مداومی رابطه ی دندان-با-لب را در حالت استراحت تحت نظر قرار داد. از آنجا که هیچ ارتودنتیستی تمایلی به مسنتر نشان دادن بیمار نسبت سنش ندارد، باید میزان نمایش دندانهای هر بیمار را حین صحبت کردن، قبل از تصمیم گیری راجع به استفاده از مکانیک های اینتروژن ماگزیلاری، به دقت آنالیز کرد.28 ممکن است در برخی بیماران دیپ بایت به جای اینتروژن ثنایاهای ماگزیلا، از مکانیک های اکستروژن استفاده شده (تصویر 7-3 را ببینید) و یا ترکیبی از درمان ارتودنسی به همراه طویل ساختن تاج به روش پروتز و با استفاده از ونیرهای لمینیتی پرسلن، به عنوان درمان انتخابی به کار گرفته شود (تصویر 4-3 را ببینید).

از یک دیدگاه زیبایی نگر، بهترین استراتژی درمانی در اغلب بیماران دیپ بایت، اینترود نمودن دندانهای ثنایای مندیبل به جای دندانهای ماگزیلا است. این استراتژی خصوصاً در مواردی که قوس اسپی زیادی وجود داشته و شش دندان قدامی مندیبل در آغاز درمان بالای پلان اکلوزال فانکشنال قرار دارند، صدق می کند. می توان با استفاده از اینتروژن آرچ های segmented، utility arch، overlay base arch و غیره، ثنایاهای مندیبل را اینترود کرد. می توان سرعت اینتروژن را با استفاده از ثبت موقعیت لبه ی انسیزال ثنایاهای سانترال ماگزیلا نسبت به نقاط ثابتی بر روی دستگاه مندیبل، کنترل نمود. سرعت اینتروژن ثنایای مندیبل با استفاده از overlay base arch (تصاویر 7-3 تا 9-3 را ببینید) معمولاً معادل 0.5 میلیمتر در ماه است. باید بر این نکته تاکید کرد که نمی توان با استفاده از یک آرچ وایر پیوسته، به طور موثری دندانهای ثنایای مندیبل را اینترود کرد. مکانیک های segmented  (Burstone) در مقایسه با آرچ وایرهای پیوسته ی متداول، از طریق (1) اینتروژن بیشتر دندانهای ثنایا و (2) اکستروژن کمتر دندانهای مولر و به تبع آن چرخش خلفی کمتر مندیبل، اوربایت را تصحیح می کنند.33،32

موقعیت دیگری که به کاربرد آرچ وایرهای segmented نیازمند است در کودکانی رخ می دهد که اوربایت قدامی کاهش یافته ای داشته و دندانهای کانین آنها در حال رویش در محل بالایی است.28 ممکن است در صورت استفاده از یک آرچ وایر leveling پیوسته، counterforce اینتروزیوی وارده بر دندانهای ثنایا، آنها را بیش از حد overintrude کرده و در موقعیت نامطلوبی از نظر زیبایی و عملکرد قرار دهد. در چنین مواردی، باید مولرهای اول را با استفاده از یک ترانس پالاتال بار محکم به یکدیگر متصل کرد تا یک واحد انکورجی مطمئن ایجاد شود، و یک سیم cantilever را از تیوب مولر اضافی وارد کرد تا کانین ها را پایین آورده و از وجود نمایش ایده آل دندانهای ثنایا در بعد عمودی اطمینان حاصل شود.7

دانلود زیبایی در نمایش دندانها و طرح لبخند قسمت3 انتشارات آرتین طب

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 هفته قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

1 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

2 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

3 ماه قبل

7 عادت مضر برای براکت ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها

در حالیکه براکت های ارتودنسی برای کمک به رفع ناهنجاری های دهان و دندان طراحی…

5 ماه قبل

هوش مصنوعی در دندانپزشکی

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در دندانپزشکی به استفاده از الگوریتم‌ ها و تکنیک‌ های پیشرفته…

5 ماه قبل