داده های CBCT می توانند نشانگر یک همراهی بین اندازه ی راه هوایی و الگوهای مختلف کرانیوفاسیال باشند، و احتمالاً قادرند که آناتومی سه بعدی را به عملکرد مرتبط سازند. Alves و همکاران28 با استفاده از CBCT یافتند که ابعاد راه هوایی فارنژیال، در افرادی که از راه بینی تنفس می کنند، نسبت به افراد دارای تنفس دهانی بیشتر است. با این وجود، در نظر گرفتن متغیرهایی که می توانند یافته های چنین مطالعاتی ارتودنسی را تحت تاثیر قرار دهند، حائز اهمیت است. متغیرها شامل نحوه ی قرار گیری بیمار حین تهیه تصویر،  اثر فاز تنفسی، باز بودن راه هوایی، posture سر، مورفولوژی مندیبل، و محل استخوان هایوئید و زبان هستند. بنابرین استاندارد سازی تنظیمات CBCT و تعریف کردن محدوده های آناتومیک راه هوایی ضروری هستند.23،27 از آنجا یک پروتکل استاندارد شده برای تصویر برداری راه هوایی در دسترس نیست، قضاوت منطقی از روایی و پایایی مدلهای راه هوایی فوقانی بر اساس تصویر برداری های سه بعدی CBCT اغلب دشوار است.29

عضلات و نقش آنها در الگوی صورت

این تصور که بیماران hyperdivergent عضلات مندیبولار ضعیف تر و نیروی جویدن کمتری نسبت به بیماران hypodivergent دارند، به طور کلی پذیرفته شده است. با این وجود، رابطه بین مجموعه ی دنتوفاسیال (شکل) و عضلات فک (عملکرد) همچنان مورد تناقض قرار دارد.  اینکه آیا قدرت عضلات جونده عامل اصلی تعیین کننده مجموعه ی دنتوفاسیال است، هنوز نامشخص است.30 فهم اثر عضلات جونده بر ناحیه ی اوروفاسیال دشوار است، اما می توان با آنالیز خصوصیات ژئومتری آن ( اندازه ی عضله، جهت گیری عضله، و مزیت مکانیکی آن)، خصوصیات داخلی (اندازه و توزیع فیبرهای عضلانی) و الگوهای به کارگیری عضلات را حداقل از نظر تئوری تعیین نمود.

اندازه ی عضله

نیروی کلی اعمال شده توسط یک عضله مستقیماً به ناحیه ی سطح مقطع فیبرهای عضلانی مرتبط است که می تواند توسط CT و MRI (magnetic resonance imaging) اندازه گرفته شود. ناحیه ی سطح مقطع تا حدی می تواند بینشی در ارتباط با قدرت عضلات جونده در انواع مختلف صورت ها فراهم سازد. اندازه ی عضلات masseter و مدیال تریگوئید در افراد brachyfacial تا 50% بیشتر از افراد dolichofacial است. در افراد brachyfacial اندازه ی عضله ی تمپورالیس، 30% و اندازه ی عضله ی دیگاستریک قدامی، 6% بزرگتر از گروه دیگر بود. ناحیه ی سطح مقطع عضله ی masseter در میان عضلات جونده ی مختلف، نسبت به تغییرات در افراد long face از حساسیت بالایی برخوردار است. تفاوت در اندازه بیانگر الگوی loading متفاوت حین عملکرد در بیماران hyperdivergent و hypodivergent است.31

جهت گیری عضله

هنگامی که عضله ی masseter در پلان ساژیتال ارزیابی شد، در افراد long face دارای جهت گیری مایل و در افراد short face دارای جهت گیری عمودی بود. به خاطر تفاوت موجود در جهت گیری عضلات masseter و مدیال تریگوئید در دو گروه short face و long face، مولفه ی عمودی نیرو در عضلات به ترتیب 3% و 2%  در افراد short face بیشتر از long face ها است. Spronsen 31 به خاطر تفاوت موجود در جهت گیری عضلات masseter و مدیال تریگویئد ، نتیجه گرفت که افراد brachyfacial در تولید نیروهای جویدن با جهت گیری عمودی کاراتر هستند. با این وجود، تفاوت های نیروی جویدن بین دو گروه بسیار کوچک بودند، با اینکه از نظر آماری قابل ملاحظه در نظر گرفته شده بودند.31

بازوی گشتاور در سیستم نیروی عضلانی جونده، فاصله ی عمودی از نوک کندیل مندیبل تا line of action نیرواست. تفاوت های اندکی در مقادیر بازوی گشتاور عضلات masseter و مدیال تریگوئید، بین افراد دارای الگوهای صورتی نرمال،  hypodivergent، و hyperdivergent مشاهده شد. بازوی گشتاور در ناحیه ی مولر اول مندیبل در گروه short face 8% کمتر از گروه long face بود. این تفاوت ناشی از مورفولوژی مندیبل و موقعیت فضایی عضلات جونده در افراد long face و short face است.  افراد brachyfacial به دلیل داشتن بازوی گشتاور کوچکترو مزیت بیومکانیکی همراه آن، نیروهای جویدنی تولید می کنند که نسبت به افراد dolichofacial، اندکی بیشتر است.31

حداکثر نیروی جویدن در افراد long face برابر با 155 نیوتون و در افراد نرمال 356 نیوتون بود.32 در سایر مطالعات33 نیروی جویدن در افراد long face معادل 380 نیوتون و در افراد short face 720 نیوتون بود. با این وجود، نیروها ی جویدن در کودکان دارای الگوهای صورتی نرمال با ارتودنسی کودکان دارای الگوی hyperdivergent مشابه است، 34 در حالیکه میزان نیرو به میزان قابل ملاحظه ای در بالغین هر دو گروه متفاوت است. توضیح اینکه چرا حداکثر نیروی جویدن در گروه افراد long face کمتر از گروه دیگر است، دشوار است. آیا تفاوت در نیروهای جویدن می تواند ناشی از تفاوت در ترکیب فیبرهای عضلانی باشد؟ Rowlerson و همکاران35 یافتند که بیماران دارای open bite نسبت به افراد deep bite درصد بالاتری از فیبرهای نوع I (انقباض آهسته و مقاوم به خستگی) را درعضله ی masseter خود دارند. در مقابل، افراد deep bite در مقایسه با افراد open bite دارای الیاف نوع II (انقباض سریع و نسبتاً fatiguable) بیشتری هستند. یک رابطه ی متقابل بین الگوی رشد عمودی و فیبرهای مخصوص عضلانی وجود دارد؛ اما مطالعات بیشتری برای ارزیابی رابطه ی علت و معلولی بین نوع فیبر عضلانی و الگوی رشد عمودی صورت مورد نیاز است.

Van Spronsen 31بر اساس یافته های فوق چنین نتیجه گرفت، که اثرات جهت گیری عضلانی، بازوهای گشتاور، و مزیت بیومکانیکی در مال اکلوژن های open-bite عموماً ضعیف هستند. اثر حداکثر نیروی جویدن در تعیین مورفولوژی کرانیوفاسیال مورد تناقض است، چرا که مطالعات الکترومیوگرافیک نشان داده اند حداکثر نیروهای جویدن تنها به مدت 6 دقیقه در روز ایجاد می شوند.36 می توان اثر نیروی جویدن عضلات فک را (به دلیل بازه ی زمانی عملکردی کوتاه تر آن بر مجموعه ی کرانیوفاسیال در حال تکامل)، نادیده یا بسیار کم در نظر گرفت37. بعلاوه، Ueda و همکاران38 گزارش کردند که 90% از فعالیت عضلات جونده از نوع کم دامنه (low amplitude) بوده و می تواند به مورفولوژی long face مربوط باشد.

لینک دانلود درمان مال اکلوژن اپن بایت فصل9 قسمت3 انتشارات آرتین طب

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

همه چیز درباره اسپری دندان درد

اسپری دندان درد، محصولی برای تسکین سریع درد دندان است. این اسپری حاوی مواد بی‌…

2 هفته قبل

9 شایعه عجیب درباره ارتودنسی دندان

برخی از افراد با وجود ناهنجاری‌ های فک و دندان برای درمان ارتودنسی اقدام نمی‌…

1 ماه قبل

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 ماه قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

3 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

3 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

4 ماه قبل