فصل یک-قسمت پنج

 

تصویر 13-1 لبخندی با زیبایی مطلوب. بیمار حین لبخند، دندان های مولر اول بالا را نشان داده و باکال کوریدورهای باریک و قوس دندانی عریضی دارد.

 

تصویر 14-1 توازی ایده آل بین لبه های انسیزال دندان های قدامی بالا و لب پایین. تماس بسیار مختصری بین دندان های ثنایا و لب ها وجود دارد.

 

تصویر 15-1 A، رابطه معکوس بین دندان های ثنایای بالا و لب های پایین، که اغلب در بیماران دارای عادات مکیدن انگشت دیده می شود. B، تصحیح رابطه ی معکوس، پس از درمان. رابطه ی زیبایی بهتری با لب پایین به دست آمده است.

 

قرینگی، همواره به زیبایی ارتباط داده شده است. جای تعجب نیز نیست که از آن به عنوان یکی از اجزای لبخند زیبا نیز یاد می شود. این قرینگی می تواند مربوط به اندازه و شکل دندان های هر دو سمت هر قوس دندانی باشد(تصویر 11-1، A). قرینگی، هم چنین به رابطه ی بین بافت های داخل دهانی با لب ها در هر دو سمت راست و چپ نیز ارتباط داده شده است. بنابراین، هنگام لبخند، باید میزان یکسانی از لثه در هر دو سمت قوس دیده شود. دلایل مختلف غیرقرینگی شامل موارد زیر هستند: وجود یک cant  در قاعده استخوانی ماگزیلا، میزان متفاوتی از رویش دندان ها در دو سمت راست و چپ و یا لبخند غیرقرینه. تخمین زده می شود 8.7 درصد از بالغین نرمال دارای لبخند غیرقرینه باشند (تصویر16-1).54

تصویر 16-1 لبخند غیرقرینه میزان بیشتری از ساختار دندانی را در سمت راست به نمایش می گذارد. یک قوس لبخند معکوس نیز مشهود است.

 

آخرین ویژگی مربوط به قرینگی در لبخند، میدلاین دندانی است. رابطه ی ایده آل میدلاین دندانی با میدلاین صورتی در بالا گفته شده است. میدلاین دندانی بالا، در طرح یک لبخند زیبا، اهمیت بیشتری نسبت به میدلاین دندانی پایین دارد. نشان داده شده است که دیسکرپانسی زیر 2 میلی متر(به سمت راست یا چپ) بین میدلاین دندانی بالا با میدلاین صورتی به راحتی قابل درک نیست (تصویر 17-1، A).56،55 با این حال، هرگونه رابطه ی حاکی از عدم توازی بین تماس های اینترپروگزیمال دندان های ثنایا در ارتباط با میدلاین صورتی (cant انسیزال) به سادگی قابل درک است (تصویر 17-1، B).57  دو ویژگی دیگر یک لبخند جذاب، ارتفاع لثه دندان های قدامی و دیگری رنگ دندان (shade) هستند. ارتفاع لثه ی شش دندان قدامی مشابه یکدیگر است. دندان های ثنایای سانترال و کانین، در یک سطح هستند در حالی که سطح لثه آزاد دندان های ثنایای لترال، تقریبا 0.5 میلی متر انسیزالی تر از دندان های کانین و ثنایای لترال است (تصویر 18-1). علاوه بر این، ارتفاع لثه پرمولرها و مولرها باید حدوداً، به ترتیب، 1 و 1.5 میلیمتر کمتر از دندان های کانین باشد (تصویر 19-1).58 اهمیت رنگ دندانی (shade) در زیبایی لبخند در مقالات پروستودنتیک به صورت گسترده ایی مورد بحث قرار گرفته است.49 رنگ های روشن همیشه به عنوان مهمترین ویژگی زیبایی لبخند در نظر گرفته شده اند. بنابراین، می توان اعمالی نظیر tooth bleaching را بعد از برداشتن دستگاه های ارتودنسی، مد نظر قرار داد. رنگ دندان ملاحظه ی مهمی در بیمارانی است که در آنها برای جایگزینی دندان های لترال غائب، از دندان های کانین استفاده می شود. تفاوت رنگ بین دندان های کانین (زرد تیره) و ثنایا می تواند اندیکاسیونی برای بازسازی پروتزی دندان های لترال به جای بستن فضای بی دندانی با دندان کانین، باشد.

آخرین فاکتور قابل ذکر در یک لبخند ایده آل، شکل دندان است. دندان های ثنایا، به خصوص دندان ثنایای سانترال بالا، دندان های مهم  لبخند هستند. نسبت ایده آل این دندان موقعی است که عرض دندان 75 تا 80 درصد ارتفاع دندان باشد (شکل 20-1).59 به طور مشابهی، دندان ثنایای لترال نیز، اغلب در بعد مزیودیستال اندازه کوچکی دارد و باید در تعیین اکلوژن نهایی و پیامد کلی درمان، مورد توجه قرار گیرد.  شکل دندان، در ادامه در همین فصل توضیح خواهد شد.

تصویر 17-1 A، میدلاین بالای بیمار حدوداً دو میلیمتر به سمت راست میدلاین صورت، منحرف است. B، میدلاین بالای بیمار حدوداً 1 میلیمتر از میدلاین صورت انحراف یافته است. شیب خط ناحیه ی تماس اینترپروگزیمال، دیسکرپانسی میدلاین را تشدید کرده است.

 

تصویر 18-1 ارتفاع مناسب لثه. دندان های ثنایای سانترال بالا و کانین ارتفاع لثه ی یکسانی دارند؛ ارتفاع لثه ی ثنایای لترال یک میلیمتر پایینتر از کانین ها و ثنایاهای لترال است.

 

تصویر 19-1 A، ارتفاع لثه تدریجاً از کانین ها به سمت مولرها کاهش می یابد. B، تغییر ناگهانی در ارتفاع لثه ی بین کانین و پرمولر دوم. این وضعیت به طور شایعی در موارد کشیدن دندان پرمولر اول مشاهده می شود.

 

تصویر 20-1 شکل و نسبت های مناسب دندانی، مخصوصاً در ثنایاهای سانترال، یک عامل کلیدی در لبخندی زیبا است.

 

نمای پروفایل

ارتودنتیست ها، زمان بیشتری را برای ارزیابی نمای پروفایل بیماران صرف می کنند. اکثر مقالات بر پایه ی آنالیزهای به دست آمده از فیلم های لترال سفالومتری است. طبقه بندی مال اکلوژن ها نیز بر پایه ی بعد قدامی خلفی است (مثلاً طبقه بندی Angle). اگرچه می توان بعد عمودی را نیز در این نما ارزیابی نمود، عقب ماندگی در توجه به این بعد، به چشم می خورد. فصول آینده، اهمیت بعد عمودی را در درمان انواع مال اکلوژن ها با به کارگیری اصول بیومکانیکی صحیح، توضیح می دهند.

بعد قدامی خلفی

بعد قدامی خلفی، ستون اصلی اغلب آنالیزهای معاصر ارتودنسی است. در این بعد، ارزیابی تحدب بافت نرم، در ابتدا با مشاهده رابطه فضایی بین پیشانی، ماگزیلا و مندیبل صورت می گیرد. این ساختارهای آناتومیکی در عین ارتباط با هم، ساختارهایی مجزا با زمان بندی نمو مستقل از هم هستند. هر یک از این ساختارها، فیدبکی به سایرین برای حفظ یک الگوی رشدی طبیعی صورت فراهم می کنند.60 این سه ساختار به طور طبیعی، تحدب مختصری را حفظ می کنند که در طی دوران بلوغ در نتیجه ی رشد افتراقی فکین کاهش می یابد.33 مندیبل، در طی جهش رشدی دوران بلوغ،  جابجایی قدامی بیشتری نسبت به ماگزیلا دارد. این نکته نیز قابل ذکر است که در انتهای رشد، تحدب نیم رخ های جنسیت های مرد و زن متفاوت خواهد بود. به طور معمول، تحدب نیم رخ صورت خانم ها به علت برجستگی کمتر چانه، بیشتر است.61 گام بعد از اندازه گیری میزان تحدب پروفایل صورت، ارزیابی نقش هر یک از این سه ساختار در ارتباط با ناهنجاری است. سوالی که باید با افزایش زاویه تحدب یا تقعر، پاسخ داده شود این است که کدام ساختار باعث این بدشکلی شده است ( ماگزیلا یا مندیبل ). طبق گزارش ها اکثریت تحدب های اسکلتی در ارتباط با نقائص مندیبل است.62  از سوی دیگر، تقریبا نیمی از تقعرهای اسکلتی در ارتباط با نقائص ماگزیلا هستند.63باید برای بررسی وضعیت مندیبل و ماگزیلا در طی معاینه بالینی، یک پلان رفرنس مناسب در نظر گرفته شود. آسانترین راه درهنگام معاینه بالینی، موقعی است که سر در حالت طبیعی قرار بگیرد. این مورد را می توان به هنگام تهیه تصاویر خارج دهانی، به دست آورد. آنالیز دقیقتر از روابط فضایی بافت نرم در ابعاد قدامی خلفی از لترال سفالوگرام ها حاصل می گردند.

دانلود تشخیص ارتودنسی به صورت فردی-فصل1-قسمت5 انتشارات آرتین طب

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

همه چیز درباره اسپری دندان درد

اسپری دندان درد، محصولی برای تسکین سریع درد دندان است. این اسپری حاوی مواد بی‌…

2 هفته قبل

9 شایعه عجیب درباره ارتودنسی دندان

برخی از افراد با وجود ناهنجاری‌ های فک و دندان برای درمان ارتودنسی اقدام نمی‌…

1 ماه قبل

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 ماه قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

3 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

3 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

4 ماه قبل