اصول زیبایی و بیومکانیک در ارتودنسی

استراتژیهای درمان مال اکلوژن کلاس III در حال تکامل قسمت 4

سوال دیگری که مطرح می شود این است که آیا می توان با وجود رشد متعاقب مندیبل حین جهش رشدی زمان بلوغ، نتایج به دست آمده با درمان ارتودنسی پروترکشن زودهنگام را نگه داشت؟ طبق نتایج یک clinical trial آینده نگر، درمان ارتودنسی پروترکشن فیس ماسکی که در دوره ی دندانی مختلط آغاز شده بود، 2 سال بعد از برداشتن دستگاه نیز ثبات داشت.31 این امر احتمالاً ناشی از overcorrection و استفاده از یک دستگاه فانکشنال به عنوان retainer به مدت یک سال بود. وقتی که این بیماران به مدت 2 سال دیگر نیز تحت نظر قرار گرفتند، 15 نفر از این 20 بیمار اورجت مثبت خود را حفظ کرده بودند. در بیمارانی که به اورجت منفی ریلاپس نموده بودند، رشد مندیبل در جهت افقی از رشد ماگزیلا پیشی گرفته بود. این بیماران به مدت 4 سال دیگر نیز تحت نظر قرار گرفتند (یعنی در کل 8 سال پس از درمان و تا سن حدوداً 17.5 سالگی) و در این زمان 14 نفر از این 20 نفر (یعنی %67) اورجت مثبت خود را حفظ کرده بودند. در بیمارانی که به اورجت منفی ریلاپس کرده بودند، رشد مندیبل 4 برابر بیشتر از رشد ماگزیلا بود؛ در حالیکه، در گروهی که نتایج با ثبات داشتند، افزایش دو برابری رشد مندیبل در مقایسه با ماگزیلا به چشم می خورد. این نتایج حاکی از آنند که با تحت نظر قرار دادن بیماران در یک آزمون تصادفی بالینی تا زمان اتمام رشد دوره ی بلوغ ، از هر سه نفر، دو نفرشان (%67) نتایج مطلوبی را نشان خواهند داد. ممکن است نزدیک به یک سوم بیماران در آینده به خاطر الگوی رشدی نامطلوب خود کاندید جراحی ارتوگناتیک شوند. بیماران درمان شده با فیس ماسک چه در ابتدای دوره دندانی مختلط و یا انتهای آن و همچنین در دوره دندانی دایم در فاز اول درمان بهبود یافتند اما در فاز دوم درمان بهبودی در بیمارانی که درد دوره دندانی دایم بودند مشاهده نشد.32 ماگزیلا خصوصاً در گروه درمان زودهنگام، در مقایسه با گروه کنترل، دارای 1.8 میلیمتر حرکت قدامی اضافی بود. در مقایسه با گروه کنترل، گروه اواخر دوره ی دندانی مختلط هیچ تفاوت قابل ملاحظه ای در حرکت قدامی ماگزیلا پس از بلوغ نشان نداد.

کاربرد و محدودیت ها

از نگاه بالینی، می توان کراس بایت قدامی را بسته به شدت مال اکلوژن، طی 3 الی 4 ماه توسط گسترش عرضی و پروترکشن ماگزیلا برطرف نمود. با درمان به مدت 4 تا 6 ماه دیگر، بهبود اوربایت و رابطه ی مولری نیز مورد انتظار است. تصحیح اورجت در یک مطالعه ی آزمون بالینی تصادفی آینده نگر، نتیجه ی حرکت قدامی ماگزیلا (%31)، حرکت خلفی مندیبل (%21)، حرکت لبیالی ثنایاهای ماگزیلا (%28)، و حرکت لینگوالی ثنایاهای مندیبل (%20) بود.31 اصلاح بیش از حد اورجت و رابطه ی مولری به منظور پیشی گرفتن از رشد نامطلوب مندیبل، به شدت توصیه شد. بهبود اوربایت توسط رویش دندانهای خلفی صورت گرفت. ارتفاع کلی صورت با جابه جایی تحتانی ماگزیلا و چرخش رو به پایین و عقب مندیبل، افزایش یافت. بر طبق مطالعات متعدد بالینی، متوسط میزان حرکت قدامی ماگزیلا با 6 تا 8 ماه پروترکشن حدود 1 تا 3 میلیمتر است.21 طبق یک مطالعه ی متاآنالیز بر روی کارایی درمان پروترکشن فیس ماسک، میانگین تغییرات در ارزیابی Wits، 4 تا 6 میلیمتر، و میانگین حرکت افقی نقطه ی A، 1 تا 3 میلیمتر بود. میانگین حرکت قدامی نقطه ی A با 8 تا 12 ماه پروترکشن، 2 تا 4 میلیمتر بود. افزایش زاویه ی نقطه ی A-نازیون-نقطه ی B (ANB) در بازه ی 0.9 تا 4.4 درجه بوده و میانگین آن 2.8 درجه است. این میزان به خوبی بیشتر از تغییرات رشدی است که طی یک سال می تواند رخ دهد. بین نتایح درمان افراد مختلف، تنوعاتی وجود دارد.

درمان با دستگاه Chin Cap

اثرات درمان

هدف درمان زودهنگام با استفاده از chin cap فراهم نمودن مهار یا هدایت رشد مندیبل است. اثرات کوتاه مدت و دراز مدت chin cap به طور گسترده ای در منابع گزارش شده اند.33-37 اثرات ارتوپدی chin cap بر مندیبل شامل چرخش رو به پایین و عقب مندیبل، بسته شدن زاویه گونیال، کوتاه شدن طول مندیبل، خم شدن گردن کندیل، ریمادلینگ گلنوئید فوسا، و باز شدن زاویه ی قاعده ی جمجمه است. تا به امروز هیچ توافق نظری در مورد اینکه آیا chin cap قادر به مهار رشد مندیبل در دراز مدت است یا خیر، در منابع وجود ندارد. با این وجود، بر طبق گزارش Deguchi و همکارانش37،36 استفاده ی طولانی مدت از chin cap در افراد دارای ناهنجاری کلاس III اسکلتی شدید موثر بوده است.

برای فهم بهتر اثرات ارتوپدیک chin cap، نتایج درمان دو خواهر با یکدیگر مقایسه شده اند (تصویر 4-14). خواهر بزرگتر، به نام SH، درمان ارتوپدیکی با استفاده از دستگاه activator و chin cap دریافت نمود؛ درحالیکه، خواهر کوچکتر، به نام SJ، حین دوره ی رشد خود هیچ درمان ارتوپدیکی دریافت نکرد. SH در سن 6 سال و 11 ماهگی با reverse jet قابل ملاحظه ای مراجعه کرد؛ درحالیکه SJ در سن 7 سال و 9 ماهگی و با کراس بایت قدامی مختصری مراجعه کرد. هیچ تفاوتی بین طول و زاویه ی قاعده ی جمجمه ی دو خواهر وجود نداشت؛ اما SH ماگزیلا و مندیبل طویلتر و نیم رخ چانه ی پروگناتیک تری نسبت به SJ داشت (تصویر 5-14).

تصویر 4-14 تصاویر اولیه ی خارج دهانی و داخل دهانی، و سفالوگرام های دو خواهر.

A، خواهر بزرگتر یا SH، لب پایین پروترودتر، کراس بایت شدیدتر و دیپ بایت داشت. وی درمان را در 6 سال و 11 ماهگی آغاز نمود. B، خواهر کوچکتر، SJ ارتفاع تحتانی صورت زیاد، کراس بایت مختصر و اوربایت کمی داشت. وی درمان را در 12 سالگی آغاز نمود.

تصویر 5-14 سوپرایمپوزیشن ها و tracing های سفالومتریک اولیه از خواهرها.

A، خواهر بزرگتر، SH، در سن 6 سال و 11 ماهگی: زاویه ی ANB 1-، زاویه ی گونیال 131، زاویه ی سلّا-نازیون (SN) با پلان مندیبولار 40، و زاویه ی SN به راموس 89 درجه. B، خواهر کوچکتر، SJ، در سن 7 سال و 9 ماهگی: زاویه ی ANB 1-، زاویه ی گونیال 123، زاویه ی سلّا-نازیون (SN) با پلان مندیبولار 44، و زاویه ی SN به راموس 99 درجه. C، سوپرایمپوزیشن های سفالومتریک قبل از درمان دو خواهر. خط سیاه، خواهر بزرگتر و خط آبی، خواهر کوچکتر را نشان می دهند. هیچ تفاوتی در اندازه و شکل قاعده ی جمجمه دو خواهر وجود نداشت؛ اما خواهر بزرگتر دارای ماگزیلا و مندیبل بزرگتر و چانه ی پروگناتیکتری نسبت به خواهر کوچکتر خود بود.

SH، فاز اول درمان ارتوپدیک را همراه با دستگاه ثابت پارسیل، به منظور مرتب نمودن دندانهای ثنایای دریافت نمود. SJ بدون اینکه درمان ارتوپدیکی بگیرد تا دوره ی دندانهای دائمی تحت نظر قرار گرفت؛ چرا که اوربایت کم و ارتفاع صورت بیشتری داشت. SJ در 12 سالگی با کشیدن پرمولرهای اول پایین تحت درمان جامع ارتودنتیک قرار گرفت. تصویر 6-14 نیم رخ و دندانهای دو خواهر را بعد از درمان نشان می دهد SH دارای پروتروژن اندک لب پایین بود در حالیکه SJ بعد از درمان نیم رخ مستقیمی داشت.

تصویر 6-14 تصاویر اولیه ی خارج دهانی و داخل دهانی ، و سفالوگرام های دو خواهر.

A، خواهر بزرگتر یا SH، پروتروژن خفیف لب و رابطه ی مولری کلاس I را نشان می دهد. B، خواهر کوچکتر، SJ، دارای نیم رخ مستقیم، چانه ی اندکی برآمده، رابطه ی مولری کلاس III کل کاسپ (به خاطر کشیدن پرمولرهای اول پایین) است.

سوپرایمپوزیشن های لترال سفالوگرام های قبل و بعد از درمان تفاوت های کاملاً مشخصی را بین الگوهای رشدی دو خواهر از نظر زاویه ی قاعده ی جمجمه، موقعیت مندیبل، و طول و شکل مندیبل نشان دادند (تصویر 7-14). SH با کاربرد chin cap، چرخش رو به پایین و عقب مندیبل را نشان داد؛ در حالیکه SJ متعاقب یک الگوی رشد نرمال، رشد رو به پایین و جلوی مندیبل را نشان می داد. بعلاوه، خمیدگی خلف قاعده ی جمجمه که در SH مشاهده شده بود را می توان به نیروی chin cap نسبت داد.

دانلود استراتژی های درمان مال اکلوژن های کلاس III تکامل یافته و در حال تکامل فصل 14 قسمت 4 انتشارات آرتین طب

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

همه چیز درباره اسپری دندان درد

اسپری دندان درد، محصولی برای تسکین سریع درد دندان است. این اسپری حاوی مواد بی‌…

3 هفته قبل

9 شایعه عجیب درباره ارتودنسی دندان

برخی از افراد با وجود ناهنجاری‌ های فک و دندان برای درمان ارتودنسی اقدام نمی‌…

1 ماه قبل

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 ماه قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

3 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

3 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

5 ماه قبل