اثر ارتودنسی بر روی تکلم چگونه است

همانطور که می دانید ناهنجاری های فکی و دندانی علاوه بر، برهم زدن زیبایی چهره می توانند مشکلات متعدد دیگری را نیز به وجود آورند. یکی از این مشکلات مربوط به تکلم است. یکی از علت های وارده بر اختلالات گفتاری یا تکلم ناشی از عدم هماهنگی مناسب دندان ها و فکین می باشد، که سبب خواهد شد فرد نتواند بسیاری از حروف یا کلمات را به خوبی تلفظ کند. اثر ارتودنسی بر روی تکلم به گونه ایست که می تواند به طور صحیح و اصولی ناهنجاری ایجاد شده را برطرف کند. درهنگام صحبت کردن دندان ها، لب ها و زبان همزمان باید باهم کار کنند تا با کنترل جریان هوای خارج از دهان کلمات را تشکیل دهند. بسیاری از صداها با قرارگیری زبان در پشت دندان ها ایجاد می شود. اگر دندان های شما کج، روی هم قرار گرفته، پیچ خورده یا به زبان ساده از موقعیت خارج شده باشند، بدون شک می تواند بر نحوه ی تلفظ کلمات و ایجاد آواهای خاص تأثیر بگذارد.

بار دیگر که می خواهید صحبت کنید، به کلمات و نحوه ی بیان آن ها توجه کنید، همانطور که می بینید، شما نه تنها از زبان، بلکه از دندان ها و لب های خود برای تولید کلمات و ایجاد صداها استفاده می کنید. گفتار یکی از اصلی ترین راه های ارتباط است و دندان های ما بخش مهمی از آن هستند. بنابراین برای سخنوری بهتر به دندان های منظم احتیاج داریم.

اثر بی نظمی دندان ها بر روی گفتار

برخی از نقص های گفتاری ممکن است مربوط به بی نظمی دندان ها می باشد. ناهنجاری های دندانی یا مال آکلوژن ممکن است در نتیجه مشکلات مختلفی از جمله کوچک بودن اندازه فک که باعث شلوغ شدن دندان ها می شود، از دست دادن زود هنگام یا تاخیری دندان های شیری، التهاب لثه، آسیب به دهان و یا مي تواند از طريق عادات بد گسترش يابد. هنگامی که یک کودک شروع به مکیدن انگشت شست خود می کند و این عادت را مدت ها و حتی تا سنین بالاتر ادامه می دهد به راحتی سبب تغییر ساختار و شکل فک خواهد شد. رخ دهد. همچنین پیامدهای متعددی بر اعتماد به نفس فرد دارد که در نتیجه آن، از دست دادن لبخند زیبا می باشد.

کودک در حال مکیدن انگشت خوداین مشکل می تواند به طور مستقیم بر روی تکلم او اثرگذار باشد و حتی در بعضی از بیماران مشاهده شده است که صدا هایی مبهم و گنگ در هنگام صحبت کردن به گوش می رسد. اثرات این اختلال بر روی تلفظ صحیح کلمات و حروف نیز دیده می شود. اختلالات گفتاری به راحتی موجب تغییر تلفظ حروف و صدا ها خواهند شد. گاها بیمار به دلیل داشتن فک و دهانی کوچک و زبانی بزرگ باعث تغییر شکل دندان ها می شود. زیرا این زبان بزرگ به دندان های جلویی فشار وارد کرده و طی زمان دندان ها را جلو زده و منحرف می کند. این وضعیت نیز توسط متخصص ارتودنسی قابل تغییر و تصیحح است. در صورتی که این ناهنجاری با راهکارهای ارتودنسی درمان کامل نشد برای تکمیل فرآیند درمان جراحی زبان بزرگ انجام می شود.

انواع مختلف بی نظمی دندانی (مال اکلوژن) و تأثیر آن بر گفتار

از پیامدهای جدی ناهماهنگی دندان ها، اختلالات گفتاری است که در آن فرد نمی تواند به درستی صحبت کند یا برای شنونده قابل درک نیست در ادامه به معرفی انواع بی نظمی دندانی و اثرات آن بر روی گفتار افراد می پردازیم.

• شلوغی بیش از حد دندان ها: به وضعیتی اطلاق می شود که در آن دندان ها به طرفین می چرخند و در نتیجه حرکت آزادانه زبان را در داخل دهان محدود می کنند.
• فاصله نامناسب بین دندان ها: این وضعیت می تواند هنگام صحبت کردن صداهای سوت مانند ایجاد کند و مکالمه را دشوار کند.
• اپن بایت (Open bite) یا بد بایت (Bad bite): به شرایطی اطلاق می شود که دندان های بالا و پایین حتی زمانی که دهان کاملا بسته است در جلو یا عقب دهان با هم تماس نداشته باشند. این امر باعث ایجاد مشکل در جریان هوای خارج از دهان می شود و سخنوری را با مشکل روبرو می کند.
•  دندان های آندر بایت (Underbite): ناهماهنگی ای است که در آن دندان های پایینی روی دندان های بالایی قرار می گیرند و از آن ها جلو می زنند که معمولا به دلیل از دست دادن دندان های بالایی و رشد بیش از حد فک پایین و یا هر دو می باشد. افراد مبتلا به آندربایت نمی توانند زبانشان را به سقف دهان برسانند بنابراین در ایجاد صداهایی مانند ت، د، ن، مشکل دارند.
• دندان های اور بایت (Overbite): این وضعیت درست برعکس آندر بایت است و بر توانایی تولید صداهای نوک زبان مانند س، تأثیر می گذارد.

بنابراین زبان ما باید بتواند آزادانه در دهان و بین دندان ها حرکت کند تا کلمات را به درستی تشکیل دهد و سرعت صحبت کردن را تنظیم کند، در نتیجه زمانی که زبان به دلیل نامرتبی دندان ها از حرکت محدود می شود، لکنت زبان و گفتار نامفهوم ایجاد می شود.

اهمیت اثر ارتودنسی بر روی بهبود گفتار

ارتودنسی یکی از بهترین و اصولی ترین شیوه های درمانی است که برای رفع اختلالات گفتاری کاربرد ویژه ای دارد. ارتودنتیست با تراز کردن موقعیت دندان ها و فکین نقش قابل توجهی در رفع مشکلات مربوط به تکلم دارد. در نتیجه بیمارانی که دچار ناهنجاری های فکی و دندانی می باشند می توانند با مراجعه به متخصص ارتودنسی بر آن غلبه کنند و به اثر ارتودنسی بر روی تکلم پی ببرند.

درمان ارتودنسی و انجام مراقبت های دندانپزشکی امکان تنظیم دندان های ناهموار برای رفع اختلالات گفتاری را به وجود می آورد. مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلالات گفتاری، صدا های دندانی (س یا ز) را بسیار دشوارتر از افرادی که دارای دندان های منظم می باشند، تلفظ خواهند کرد. محققان دریافته اند که شدت نقص گفتاری به طور مستقیم با شدت ناهنجاری دندانی در ارتباط است از این رو اثر ارتودنسی بر روی تکلم مورد اهمیت واقع می شود.

از آنجایی که مال اکلوژن کلاس سه و دو می تواند موقعیت بافت های نرم مانند زبان را نیز تغییر دهد، این امر تکلم و تولید آوا را تحت تأثیر خود قرار می دهد. یک متخصص ارتودنسی با معاینه دقیق و بررسی موقعیت دندان ها و فک از دستگاه های ارتودنسی برای درمان استفاده می کند. در طول درمان، ارتودنسی با روندی تدریجی سبب حرکت فک ها و دندان ها می شود. اصلاح موقعیت فکین و ردیف شدن دندان ها سبب برطرف شدن مال اکلوژن شده و اثر ارتودنسی بر روی تکلم آشکار خواهد شد.

اصلاح مال اکلوژن مستلزم صبوری بیمار است چرا که ارتودنتیست طی یک مدت زمان تقریبا دو ساله به رفع ناهنجاری ها خواهد پرداخت. البته نوع ناهنجاری، سن بیمار و سایر شرایط دیگر می تواند در بلند تر یا کوتاه تر شدن دوره درمان ارتودنسی اثرگذار باشد، اما طول درمان تقریبی ارتودنسی از یک و نیم تا دو سال در نظر گرفته خواهد شد. ارتودنتیست برای درمان مال اکلوژن از وسایلی مثل ارتودنسی ثابت و یا ارتودنسی متحرک کمک خواهد گرفت. پس از اتمام درمان ارتودنسی بیمار دندان هایی منظم و تراز دارد و فک ها بدون هیچگونه نقصی به طور هماهنگ روی هم قرار می گیرند. در اینصورت تمام مشکلات ناشی از ناهنجاری های دندان و فک برطرف می شود.

سوالات متداول در مورد تاثیر نظم دندان ها بر روی تکلم

1- آیا دندان های منظم بر روی ادای صحیح کلمات هنگام سخنوری موثرند؟

بسیاری از صداها با قرارگیری زبان در پشت دندان ها ایجاد می شوند بنابراین اگر دندان های شما جای گیری مناسبی نداشته باشند، بدون شک بر نحوه ی تلفظ کلمات یا صداهای خاص تأثیر می گذارند.

2- کدام دندان ها برای تکلم مهم تر هستند؟

دندان های ثنایای ما (دو دندان جلویی و مرکزی در هر دو فک بالا و پایین) در بسیاری از زبان ها از جمله انگلیسی مهم ترین دندان ها برای گفتار هستند. صداهایی مانند ف، س، ز، و، فقط با کمک دندان های جلویی به درستی ساخته می شوند.

3- آیا دندان های نامرتب در گفتار تاثیری دارد؟

اگر دندان های شما کج باشد، زبان به درستی به آن ها برخورد نمی کند که این امر می تواند باعث بهم ریختن کلمات و حروف خاص و ایجاد صدای سوت هنگام صحبت کردن شود.

4- آیا می توانم بعد از درمان ارتودنسی به طور معمول صحبت کنم؟

بعد از درمان ارتودنسی تا حد بسیار زیادی تلفظ حروف، کلمات و آواها اصلاح خواهند شد. در ابتدا ممکن است احساس کنید که کمی متفاوت از قبل صحبت می کنید. این حالت معمولا” بعد از چند روز به حالت عادی باز می گردد.