اطلاعات عمومی دندانپزشکی

خمیر دندان مناسب برای دندان ها

علامت سوال با خمیردندان

خمیردندان یکی از ملزومات حفظ بهداشت دهان و دندان است. این ماده موثر یکی از نیازهای روزمره می باشد که اغلب افراد هنگام خرید این محصول تقریبا برندی را تهیه می کنند که از لحاظ قیمت مقرون به صرفه تر باشد. اکثر مردم به نوع خمیردندان مصرفی خود دقت نمی کنند و یا هر کدام که بیشترین تبلیغات را درباره‌ اش می بینید می خرند اما خمیردندان ازجمله محصولاتی است که باید هنگام خرید به انداره کافی دقت داشته باشید.

اگر به بهداشت و سلامت دهان و دندان خود اهمیت می دهید، انتخاب بهترین خمیردندان اهمیت زیادی دارد. کسب اطلاعات درباره این که باید دنبال چه خمیردندانی باشید می تواند به کاهش استفاده از دیگر محصولات غیرضروری برای سفیدسازی دندان‌ هایتان، کاهش پوسیدگی، جلوگیری از بیماری های لثه کمک کند و همچنین به شما کمک می کند تا گزینه بهتر و موثرتری را برای داشتن دندان های سالم تر را انتخاب کنید.

آشنایی با انواع مختلف خمیردندان‌ ها

شستن دندان‌ ها با خمیردندان دو بار در روز گام مهمی در جهت حفظ سلامت و بهداشت دهان و دندان است. به همین منظور است که آشنایی با انواع مختلف خمیردندان و انتخاب گزینه مناسب از میان محصولات موجود در بازار از اهمیت بالایی برخوردار است. پیش از اقدام به خرید خمیردندان توصیه می شود تا با دندانپزشک خود در خصوص انواع خمیردندان‌ های مختلف و خمیردندان مناسب دندان هایتان مشورت کنید. در ادامه به اختصار انواع خمیر دندان ها با توجه به مواد اولیه و کارایی آنها معرفی می گردد.

خانمی که خمیردندان بر روی مسواک می گذارد

1- خمیردندان فلورایددار

خمیردندان فلورایددار پرکاربردترین خمیردندان موجود در بازار است و احتمالاً خمیردندانی است که اکثر شما در سبد خرید خود قرار می دهید. روی این خمیر دندان ها کلمه ضد پوسیدگی یا Cavity Protection درج شده است. در واقع، خمیردندان فلورایددار 90 درصد فروش خمیردندان‌ ها را تشکیل می دهد و ثابت شده که می تواند به رفع پوسیدگی و جرم دندان‌ ها کمک کند. این نوع خمیردندان به علت برخورداری از فلوراید، نه تنها مینای دندان را تقویت می کند، بلکه مواد معدنی دندان‌ هایی که اندکی دچار پوسیدگی شده اند را نیز تأمین می کند. حتما به تاریخ انقضای مندرج روی بسته بندی خمیردندان ها دقت نمایید در صورتی که تاریخ انقضای آن گذشته باشد عملا مواد موثر در خمیردندان خاصیت خود را از دست داده و غیرقابل استفاده می گردد.

2- خمیردندان گیاهی

اگر طرفدار مواد شیمیایی در خمیردندانتان نیستید، می توانید از گزینه‌ های طبیعی مانند خمیردندان گیاهی استفاده کنید. خمیردندان‌ های گیاهی در افرادی که به مواد افزودنی حساس هستند عملکرد بهتری دارند، چون فاقد بسیاری از مواد شیمیایی هستند که ممکن است در خمیردندان‌ های معمولی یافت شوند. خمیردندان‌ گیاهی با عصاره چای سبز یکی از محصولات تولید شده با مواد طبیعی بوده که به علت برخورداری از عصاره چای سبز، برای افراد با دندان های حساس گزینه مناسبی می باشد.

3- خمیردندان‌ مخصوص دندان‌ های حساس

خمیردندان مخصوص دندان حساس (Cure sensibilite) برای افرادی ساخته شده که دارای دندان‌ های حساس نسبت به سرما و گرما هستند. ماده فعال در خمیردندان‌ مخصوص دندان‌ های حساس، حفره های میکروسکوپی روی دندان‌ ها که به پایانه های عصبی وصل‌ هستند را مسدود می کنند. به دلیل اینکه این نوع خمیردندان از این اعصاب محافظت می کند، شما حساسیت کمتری به گرما و سرما احساس می کنید. اما این نکته را در نظر داشته باشید که درمان حساسیت دندان توسط این نوع خمیردندان ممکن است زمانبر باشد و برای مشاهده اثرات اولیه آن، زمانی در حدود 4 هفته لازم است.

خمیردندان سنسوداین

خمیردندان سنسوداین مخصوص دندان های حساس و کامپوزیت شده

4- خمیردندان مخصوص دندان های کامپوزیت شده

خمیر دندان‌ مخصوص دندان های حساس برای دندان های کامپوزیت شده نیز مناسب است. این خمیر دندان ‌ها مواد ساینده کمتری دارند و برای کامپوزیت نیز مفید هستند زیرا احتمال آسیب رساندن به آن را کمتر می‌کنند. بسیاری از دندانپزشکان توصیه می‌کنند که از خمیر دندان‌ های ژل غیر سایشی استفاده کنند. در این نوع خمیردندان‌ ها هیچ ماده مضری وجود ندارد، این بدان معناست که شما می‌توانید بدون نگرانی دندان‌ های کامپوزیت خود را تمیز نماید.

بنابراین، در زمان خرید خمیر دندان مناسب دندان های کامپوزیت شده، روی بسته بندی محصول را بخوانید تا عنوان ژل غیر سایشی در آن قید شده باشد.

5- خمیردندان سفیدکننده

خمیردندان‌ های مختلفی در بازار وجود دارند که حاوی مواد سفیدکننده هستند و برای مصرف روزانه تولید می شوند. خمیردندان های سفیدکننده (  Whitening) به اندازه سفیدکردن دندان یا بلیچینگ قوی نیستند، اما با کمک آنها می توانید لک های سطحی را از بین ببرید. این نوع خمیردندان‌ ها، حاوی فلوراید با یک ترکیب آنزیمی هستند، برای همین ممکن است باعث بروز حساسیت دندانی بیشتری شوند و معمولاً گزینه ایده آلی برای فردی که دارای دندان‌ های حساس است محسوب نمی شوند.

6- خمیردندان کنترل کننده رسوب

خمیردندان کنترل کننده رسوب دندان (Anti tartar) نوع دیگری از خمیردندان موجود در بازار است. این نوع خمیردندان حاوی ترکیبات شیمیایی خاصی بوده که مانع از تشکیل جرم و سفت شدن آن بر روی دندان می شود. البته لازم بذکر است که این نوع خمیردندان تاثیری بر روی جرم های قدیمی و بسیار سفت شده دندان ندارد و تنها راه برطرف کردن آنها مراجعه به دندانپزشک است.

7- خمیردندان‌ های مخصوص افراد سیگاری

خمیردندان مخصوص افراد سیگاری (smokers) به رفع لکه هایی که در اثر استعمال دخانیات ایجاد می شوند، کمک می کند. این نوع خمیردندان دارای مواد ساینده قوی تری در مقایسه با خمیردندان‌ های فلورایددار معمولی هستند.

8- خمیردندان مخصوص کودکان

خمیردندان‌ های مخصوص کودکان دارای فلوراید کمتری هستند تا خطر خورده شدن خمیردندان توسط بچه‌ ها را کاهش دهند. آنها همچنین دارای مواد ساینده کمتری هستند تا مانع از بروز حساسیت‌ های دندانی شوند. اغلب اوقات، خمیردندان‌ مخصوص کودکان دارای طعم‌ های خوشمزه می باشد تا مسواک زدن را برای آنها به تجربه لذتبخش تری تبدیل کند. انتخاب خمیردندانی همسو با نیازهایتان گام مهمی در جهت حفظ بهداشت و سلامت دهان و دندان است.

کودک در حال استفاده از مسواک و خمیردندان

آشنایی با برخی از مواد سازنده خمیردندان

با نگاه به برچسب یا بسته خمیردندان، ممکن است به نظر برسد که برای فهمیدن و درک اسم اجزای سازنده یک خمیردندان نیاز به اطلاعات بیوشیمی دارید. پروپیلن گلیکول، بیکربنات سدیم، پیروفسفات سدیم، انیدروس دی کلسیم فسفات و دیوکتیل سدیم سولفوسوکسینات جزء اجزای سازنده خمیردندان‌ ها هستند. در ادامه توضیحاتی درباره محتویات خمیردندان‌ های مختلف ارائه می شود که دانستن آنها در هنگام انتخاب و خرید خمیردندان به شما کمک می کند:

1- پراکسید هیدروژن

طبق تحقیقات به عمل آمده یکی از مواد تاثیر گذار در سفیدی دندان پراکسید هیدروژن است. این ماده سفید کننده که یکی از عناصر تشکیل دهنده خمیردندان به شمار می رود، علاوه بر اینکه در کیت های دندانپزشکی استفاده می شود، در کیت های داروخانه نیز موجود می باشد.

2- بیکربنات سدیم

بیکربنات سدیم همان جوش شیرین است که از آن در پخت نان و شیرینی استفاده می شود. این ماده کمی خاصیت خورندگی دارد، لذا دندان‌ ها را تمیز می کند و باعث از بین رفتن میکروب‌ ها می شود. برخی دندانپزشک‌ ها معتقدند که بیکربنات سدیم می‌ تواند به پاک شدن اثر قهوه و لک غذا روی دندان‌ ها کمک کند اما عوارض استفاده مکرر از جوش شیرین بسیار زیاد بوده و باعث از بین رفتن مینای دندان می گردد. از دیگر مواد ساینده‌ ای که اغلب در خمیردندان‌ ها یافت می شوند می توان به دی کلسیم فسفات، کائولین، بنتولین، سیلیکا و کربنات کلسیم (گچ) اشاره کرد.

3- پیروفسفات سدیم

پیروفسفات سدیم ماده فعالی است که معمولاً در خمیردندان‌ های کنترل کننده رسوب یافت می شود. ثابت شده است که در صورت مصرف مداوم و منظم از خمیردندان های حاوی این ماده می توان مانع از تشکیل پلاک یا جرم بر روی دندان ها شد. با این‌ حال، وقتی که رسوبات روی دندان‌ های شما سفت و محکم شده اند، دیگر نمی توانید در خانه آن را برطرف کنید و نیازمند مراجعه به دندانپزشک خواهید بود.

4- پروپیلن گلیکول

پروپیلن گلیکول، مرطوب‌ کننده‌ ای است که اغلب از آن در ساخت خمیردندان استفاده می شود. در واقع این ماده باعث حس رطوبت خمیردندان شده و مانع از این می شود که اجزای جامد و مایع خمیردندان از هم جدا شوند. از دیگر مرطوبت کننده های خمیردندان می توان به سوربیتول، پنتاتول و گلیسرول اشاره کرد.

5- سدیم ساکارین

سدیم ساکارین یکی دیگر از موادی است که به عنوان شیرین کننده در ساخت خمیردندان استفاده می شود. این ماده 600 بار شیرین از شکر معمولی است، پس فقط مقدار کمی از آن برای شیرین کردن خمیردندان شما استفاده می شود. از دیگر شیرین‌کننده‌ های خمیردندان‌ ها می توان به آسپارتام و دیگلیزرزین آمونیاک دار اشاره کرد.

6- مواد حساسیت‌ زدا

مواد حساسیت زدا در خمیردندان‌ های مناسب دندان حساس استفاده می شوند. استرونتیوم کلراید و نیترات پتاسیم دو ماده‌ ای هستند که انجمن دندانپزشکان امریکا آنها را برای کاهش ناراحتی برای دندان‌ های حساس به غذا های داغ یا سرد تجویز می کند. وجود این دو ماده در خمیردندان مانع انتقال درد به اعصاب دندان می گردد. زمان فعال شدن تاثیر این دو ماده بعد از 4 -6 هفته می باشد و حساسیت زدایی بلافاصله صورت نمی گیرد.

7- تریکلوسان

تریکلوسان یک عامل ضدباکتری است که اخیراً مجوز استفاده‌ از آن در خمیردندان‌ ها توسط سازمان غذا و داروی امریکا صادر شده است. سال‌ ها از این ماده به عنوان یک ماده فعال در صابون‌ ها، لوسیون ها، اسفنج‌ های آنتی باکتریال و تخته‌ های برش آشپزی استفاده می شد. اثبات شده است تریکلوسان در خمیردندان‌ ها می تواند به درمان التهاب لثه در افراد بالغ کمک کند. مکانیسم فعالیت آن عبارت است از جلوگیری از رشد باکتری‌ های به وجود آورنده جرم و پلاک روی دندان‌ ها.

راهنمای انتخاب خمیردندان مناسب

قبل از انتخاب خمیر دندان مناسب بهتر است با توجه به نوع دندان و شرایط سنی راهکارهای زیر را در نظر داشته باشید:

  • برخی خمیردندان‌ ها مختص افراد بزرگسال هستند، درحالیکه برخی دیگر مختص کودکان تولید می شوند. قبل از خرید خمیردندان حتماً بسته بندی محصول را بخوانید تا مطمئن شوید آن خمیردندان برای گروه سنی مورد نظر شما باشد.
  • هنگام انتخاب خمیردندان باید اجزای سازنده آن را نیز حتما بخوانید زیرا شما باید خمیردندانی را که کمترین میزان طعم یا مواد اضافه را دارد تهیه کنید. پس حتماً باید از مواد تشکیل دهنده و همینطور وجود فلوراید در خمیردندانتان مطمئن شوید.
  • اگر شما صاحب دندان‌ های حساس هستید از خمیردندان‌ های سفیدکننده پرهیز کنید. مواد شیمیایی موجود در خمیردندان‌ ها ذکر شده که باعث سفید شدن دندان‌ ها می شوند ممکن است برای این افراد مضر باشند. اگر به دنبال داشتن دندان‌ های سفید تر هستید و یا مشکلات دندانی خاص دارید با دندانپزشکتان مشورت کنید.
  • خمیردندان دارای لیبل یا مجوز وزارت بهداشت باشد. معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت، لیبل استاندارد را برای محصولاتی صادر می شود که از استاندارد علمی جهانی پیروی کنند. بنابراین پیش از خرید خمیردندان حتما به برچسب سیب سبز سلامت بر روی بسته بندی محصول دقت نمایید.

حالا که با انواع خمیردندان‌ ها آشنا شدید می توانید بهترین خمیردندان را برای خود انتخاب کنید ولی در اینجا مارک و برند خاصی از خمیر دندان توصیه نمی شود. انتخاب خمیردندان به سلیقه افراد و نیاز آن ها و هزینه ای که برای خمیردندان در سبد کالای خانواده درنظر می گیرند بستگی دارد.

دکتر جمیلیان

درباره دکتر جمیلیان

دکتر جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام (پروفسور) بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

4 دیدگاه برای “خمیر دندان مناسب برای دندان ها

  1. Avatar امیر گفت:

    سلام آقای دکتر
    من یه مقدار ساییدگی روی مینای دندونام دارم. خواستم بپرسم رمینرالیزاسیون از طریق خمیردندان ها ی فلوراید دار و مراقبت از دندونام ، میتونه بعد دو سه سال مینای دندونم رو ترمیم کنه؟
    پیشنهاد خود شما چیه؟

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      با سلام. رمینرالیزاسیون به مقدار ساییدگی دندان بستگی دارد. اگر ساییدگی دندان کم و مختصر باشد، فلوراید می تواند ترک های بسیار مختصر را بگیرد. اگر ساییدگی دندان زیاد باشد با زدن این خمیر دندان مینا ترمیم نمی شود. بنابراین بستگی به شرایط دندان، کدام ناحیه و مقدار ساییدگی، دندان پر بشود.

  2. Avatar الی گفت:

    سلام من دو تا از دندونامو پر کردم بدون عصی کشی یعنی دکتر گفت فقط یه پر کردن سطحی نیاز داره و قبل پر کردن هم اصلا درد نداشتم بعد از اینکه دندونامو پر کردم الان دو هفتست هر دو دندونم درد میکنه به خصوص شب ها و دردهای نبض دار داره نمیدونم چیکار کنم خیلی درد دارم از خمیر دندون ضد حساسیت استقاده کنم خوبه؟

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      با سلام. باید از دندان رادیوگرافی تهیه گردد و ریشه دندان بررسی شود. احتمالا دندان باید عصب کشی شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *