اطلاعات عمومی دندانپزشکی

هر آنچه باید درباره مینای دندان بدانید

خانم خندان با مینای دندان های زیبا که یک سیب قرمز در دست دارد

مینای دندان یکی از چهار بافت اصلی تشکیل دهنده دندان و بخش قابل رویت دندان است که تاج را می پوشاند. این ماده بسیار سخت و سفید رنگ که به عنوان یک مانع برای محافظت از دندان عمل می کند، می تواند در معرض تخریب، به ویژه توسط اسیدهای غذا و نوشیدنی قرار گیرد. حتماً بارها شنیده‌ اید که مینای دندان کسی آسیب دیده یا دچار فرسایش شده است. اگر شما نیز دچار این مشکل شده‌ اید مطالعه این مطلب از وب سایت دکتر جمیلیان را از دست نداده و همراه ما باشید. در این مطلب به شرح مفصل درباره مینای دندان جلوگیری از فرسایش مینا و نحوه درمان مینای دندان خواهیم گفت.

مینای دندان چیست؟

سخت‌ ترین ماده در دهان و دندان و به طور کلی در بدن انسان، مینای دندان Tooth Enamel است. به لایه بیرونی دندان، مینا گفته می شود که از مواد معدنی مانند هیدروکسی آپاتیت ساخته شده و کلیه دندان‌ ها را پوشش می دهد. در شرایط نادر مینای دندان تشکیل نمی شود و همان عاج زیرین بعنوان سطح خارجی دندان دیده می شود. مهم‌ ترین وظیفه مینا حفظ و نگهداری دندان بوده و از پوسیدگی آن جلوگیری می کند‌.

به واسطه حضور مینای دندان است که پلاکت ها به روی دندان تجمع نمی کنند و مصرف غذاهای شیرین و اسیدی نیز کمترین مقدار آسیب بر دندان را دارند‌. چنانچه مینای دندان شخصی آسیب دیده باشد، به سرعت با پوسیدگی دندان خود مواجه خواهد شد. از طرفی دندان های او مصونیت خود در برابر گرما و سرما را از دست داده و بسیار آسیب پذیر خواهند شد.

فردی با مینای دندان سالم
مینای دندان سالم

رایج‌ ترین دلایل فرسایش مینای دندان

دلایل متعددی منجر به فرسایش مینای دندان شده و آسیب های جدی را به همراه دارند. اگر درباره دلایل فرسایش مینای دندان بدانید، به راحتی می توانید برای پیشگیری از آسیب‌ های مینای دندان اقدام کنید. موارد زیر از جمله شایع‌ ترین دلایل فرسایش مینای دندان محسوب می شوند:

تخریب مینای دندان با مواد شیمیایی و اسیدی

از دیگر دلایل فرسایش مینای دندان می توان به برخورد مواد شیمیایی و اسیدی به مینا اشاره کرد‌. برای مثال افرادی که به وفور از مرکباتی نظیر آب نارنج و لیمو ترش یا سرکه و لواشک ترش در رژیم غذایی خود استفاده می کنند در معرض آسیب و فرسایش مینای دندان هستند. از طرفی برخورد مواد قلیایی به دندان نیز منجر به خوردگی مینای دندان می شود.

مرکباتی مانند لیموترش و پرتقال ترش می تواند به مینای دندان شما آسیب برساند

تاثیر تغییرات دمایی بر روی مینای دندان

نوشیدن و خوردن مواد غذایی داغ و سرد بدون وقفه زمانی و به صورت پشت سر هم منجر به آسیب دیدگی مینای دندان و فرسایش آن می شود. افرادی که در مناطقی با آب و هوای بسیار سرد زندگی می کنند نیز دندان های آسیب پذیرتری دارند. استفاده از ماسک در روزهای سرد موجب مراقبت از مینای دندان می شود.

مینای دندان ترک خورده
مینای دندان ترک خورده

عدم مراقبت از دندان ها و فرسایش مینای دندان

در اکثر مواقع افرادی دچار فرسایش مینای دندان می شوند که نسبت به مراقبت از دندان های خود بی‌ توجه هستند. برای مثال به هیچ عنوان از نخ دندان و مسواک استفاده نمی کنند؛ بنابراین کاملاً طبیعی است که مینای دندان خود را از دست داده و شاهد پوسیدگی شدید دندان باشند.

مینای دندان با حفره هایی در دندان
حفره روی دندان ها

آسیب مینای دندان در اثر ضربه

از دیگر دلایل فرسایش مینای دندان می توان به وارد شدن ضربه به دندان اشاره کرد. برای مثال ضربه توپ یا اسباب بازی به دندان شخص اگر شدید باشد، منجر به فرسایش و آسیب دیدگی مینای دندان می شود.

راه های پیشگیری از فرسایش مینای دندان


حتماً برایتان جالب است که بدانید به چه طریقی می توان از فرسایش مینا دندان جلوگیری کرد. ترفندها و روش‌ های زیر به شما عزیزان کمک می کند که مینای دندان سالم و مقاومی داشته باشید. این راهکارهای مفید عبارت اند از:

  • استفاده از خمیردندان های دارای فلوراید: جالب است بدانید که فلوراید قادر به نظافت و مراقبت از مینای دندان است. البته استفاده بیش از حد از این قبیل خمیر دندان ها نیز چندان توصیه نمی شود. بهتر است برای انتخاب خمیر دندان مناسب حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید.
  • استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان: برخی از افراد به صورت روزانه 2 الی 3 بار مسواک می زنند؛ اما مینای دندان آسیب دیده و دندان های پوسیده دارند. اینکه شیوه صحیح مسواک زدن را بلد باشید و استفاده از نخ دندان را فراموش نکنید، حائز اهمیت بوده و از سلامت مینای دندان شما در برابر فرسایش و آسیب جلوگیری می کند.
  • اصلاح رژیم غذایی: همان طور که عنوان شد مواد غذایی که مصرف می کنیم تأثیر بسزایی در سلامت مینای دندانهای ما دارند. در این راستا توصیه می کنیم مصرف مواد غذایی اسیدی مانند مرکبات را کنترل کرده و بین غذاهایی که می خورید تعادل ایجاد کنید. برای مثال مواد غذایی مانند لبنیات منجر به تقویت مینای دندان می شوند.
  • استفاده از مواد معدنی مناسب: برای سلامت مینای دندانها بدن شما نیازمند برخی از مواد معدنی است. برای مثال مصرف کلسیم و ویتامین D منجر به سلامت مینا دندان شده و از فرسایش آن جلوگیری می کنند.
  • درمان مشکلات گوارشی و دندان قروچه: از دیگر دلایل آسیب شدید مینای دندان می توان به دندان قروچه یا مشکلات گوارشی اشاره کنیم. مینای دندان افرادی که دندان قروچه دارند، معمولاً فرسایش می یابد. افرادی که مشکلات معده از جمله رفلاکس دارند، با برگردان اسید معده به دهان به مینای دندان خود آسیب می زنند. در نتیجه اگر این قبیل از مشکلات را دارید با کنترل و درمان آنها می توانید از فرسایش مینای دندان جلوگیری کنید.
  • نوشیدن آب کافی و حذف نوشیدنی های گاز دار: نوشابه ها و نوشیدنی های گاز دار یکی از اصلی ترین عوامل فرسایش مینای دندان محسوب می شوند. بهتر است این قبیل از نوشیدنی ها را از رژیم غذایی خود حذف کرده و آب را جایگزین کنید.
  • استفاده از دهانشویه: با توصیه دندانپزشک می توانید ازدهانشویه های حاوی فلوراید برای مراقبت و جلوگیری از فرسایش مینای دندان استفاده کنید.

درمان فرسایش مینا دندان

همان طور که اشاره کردیم مینای دندان قابل رشد کردن نبوده و خود به خود درمان نمی شود. اگر به نکات عنوان شده دقت داشته باشید مینای دندان شما از آسیب جدی مصون خواهد ماند. چنانچه نشانه‌ های آسیب دیدگی مینا را مشاهده کردید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. در اکثر مواقع با ترمیم، جرم گیری دندان و سایر روش های دیگر می توان برای درمان مینا دندان فرسایش یافته اقدام کرد. دندانپزشک متخصص با معاینه دقیق می تواند روش مناسبی را برای درمان مینا دندان شما تجویز کند.

سوالات متداول درباره مینای دندان

نقش مینای دندان در دهان چیست؟

مهم‌ ترین نقش و وظیفه مینا محافظت از دندان در برابر تشکیل پلاکت، بیماری‌ های لثه و مراقبت از دندان ها در برار فرسایش، شکستگی و سایر موارد مشابه است. از طرفی وجود مینا دندان های شما منجر به مقاومت در برابر مواد شیمیایی و آسیب های جدی دندان می شود.

چگونه بفهمیم مینای دندان از بین رفته است؟

به افزایش پوسیدگی دندان‌ ها، نازک شدن دندان، مشاهده لکه های سفید و براق روی دندان، ترک خوردگی، شکستگی دندان و تغییر رنگ، دندان از جمله علائم از بین رفتن مینای دندان به شمار می روند. به محض اینکه هر کدام از نشانه های نامبرده را در دهان و دندان خود مشاهده کردید، بهتر است در اسرع وقت برای مراجعه به دندانپزشکی اقدام کنید.

برای تقویت مینای دندان چه بخوریم؟

از جمله مواد غذایی مفید برای تقویت مینای دندان می توان به ماهی سالمون، ماست، شیر، قارچ و غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D اشاره کنیم. مصرف روغن نارگیل نیز به دلیل سرشار بودن از مواد معدنی برای تقویت و مقاومت مینا دندان توصیه می شود.

دلایل فرسایش مینا دندان چیست؟

مهم‌ ترین دلیل عادت ناسالم افراد است. برای مثال کسانی که غذاهای شیرین، اسیدی، نوشابه های گازدار را به وفور در رژیم غذایی خود استفاده می کنند در معرض آسیب های دندانی و فرسایش مینا دندان هستند.

آیا امکان رشد مجدد مینا دندان وجود دارد؟

اگرچه مینا دندان بسیار سخت و مقام است؛ اما در صورت آسیب دیدن قابل رشد مجدد نیست‌. در واقع مینا دندان هیچ گونه سلول زنده ای ندارد و اگر از طریق آسیب‌ های فیزیکی و‌ شیمیایی صدمه ببیند، قادر به رشد مجدد نبوده و باید از طریق دریافت خدمات دندانپزشکی برای درمان آن اقدام کرد.


پروفسور جمیلیان

درباره پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

10 دیدگاه برای “هر آنچه باید درباره مینای دندان بدانید

  1. حسنا گفت:

    سلام. جناب دکتر چقدر مقاله راجب مینای دندان کامل و مفید بود. من تا حالا چقدر لیمو ترش به دندان هام میکشیدم. ممنون از شما

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      سپاس و درود بر شما.

  2. سوسن گفت:

    سلام آقای دکتر جمیلیان، آیا با فلورایدترا‌پی مینای دندان ساخته میشه؟

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      باسلام. فلورایدتراپی برای پیشگیری از فرسایش مینای دندان مناسب است. برای تقویت مینای دندان می توان با رژیم غذایی مناسب مانند ماهی سالمون، ماست، شیر، قارچ و غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D اشاره کرد.

  3. مینا گفت:

    سلام. دندان شماره 2 من در اثر از بین رفتن مینا پوسیده و سوراخ شده باید چیکار کنم؟

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      باسلام. دندانپزشک پوسیدگی دندان را برمیدارد و از پر کننده کامپوزیت که برای دندان های جلویی که مسئله زیبایی در آنها از اهمیت بالاتری برخوردار است استفاده می کند. اطلاعات بیشتر مراجعه به این لینک پرکردن دندان با آمالگام یا کامپوزیت

  4. فاطمه گفت:

    سلام آقای دکتر چه مطالب و اطلاعات خوبی من بیشتر اوقات که لیموترش میخورم به دندان هام میکشیدم تا سفید بشه الان متوجه شدم که مینا دندونم را نابود کردم، متشکرم از اطلاعات خوبتون.

    1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

      باسلام. از توجه شما به مطالب سایت سپاسگزارم.

      1. عباس گفت:

        سلام. من تقریبا هفته ای یکبار برای سفید کردن دندان هام از ترکیب جوش شیرین و آبلیمو استفاده می کنم. پس خوب نیست؟

        1. دکتر جمیلیان دکتر جمیلیان گفت:

          باسلام. استفاده از محلول جوش شیرین توصیه نمی شود زیرا استفاده از جوش شیرین برای دندان دارای اثرات مخرب زیادی از جمله ایجاد حساسیت، تخریب دستگاه های ارتودنسی و به مینای دندان شما آسیب میرساند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *