سن مناسب ارتودنسی

تا زمانی که دندان در دهان دارید می توانید از درمان ارتودنسی برای مرتب کردن دندان ها کمک بگیرید. به طور کل بیماری که مشکل فکی ندارد و فقط نیاز به حرکت دادن دندان ها دارد در هر محدوده سنی می تواند به ارتودنتیست مراجعه کند البته به شرطی که لثه ها و استخوان فکین سالم باشند. با این حال برای این نوع درمان سن مناسبی وجود دارد که تحت تاثیر نوع و شدت ناهنجاری، جنسیت و سایر عوامل قرار دارد. برای دستیابی به بهترین نتیجه لازم است معاینات اولیه، اقدامات پیشگیرانه و اقدامات درمانی هر یک در زمان و سن مناسب خود انجام شوند.

اهمیت سن در درمان ناهنجاری های فکی و دندانی

درمان ارتودنسی یکی از درمان‌ های بلند مدت دندانپزشکی است که بین 6 الی 24 ماه به طول می‌ انجامد. حرکت دادن دندان ها و همچنین درمان ناهنجاری های فکی بدلیل اینکه بر روی بافتهای استخوانی انجام می شوند، باید در سن مناسب از نظر رشد استخوان انجام شوند تا بتوانند بهترین نتیجه را در کوتاهترین زمان و با صرف کمترین هزینه بدنبال داشته باشد. در دوران بلوغ حرکت دادن استخوان ها با دستگاه های ارتودنسی بسیار راحت تر از دیگر دوران رشد انجام می شود. استخوان های صورت را می توان در هنگام رشد این استخوان ها با دستگاه ارتودنسی جهت داده و آنها را در مسیر مناسب هدایت نمود. به همین دلیل رفع اختلالات و ناهنجاری های فکی با ارتودنسی در سنین بلوغ انجام می شود. مرتب کردن دندان ها را در سنین بالاتر می توان با کمک ارتودنسی انجام داد ولی بعد از دوران بلوغ با توجه به کند شدن رشد و شکل ‌گیری استخوان‌ ها، طول دوره درمان ارتودنسی بیشتر و همچنین انجام درمان ارتودنسی دشوارتر می‌شود.

سن مناسب برای اولین معاینه ارتودنسی

به پیشنهاد انجمن ارتودنسی آمریکا اولین معاینه ارتودنسی بهتر است در سن 7 سالگی انجام شود. متخصص ارتودنسی دندان بسیاری از ناهنجاری‌های دندان و فک را در این سن می‌ تواند سریع ‌تر شناسایی نماید. شاید برخی درمان‌ ها را در این سن نتوان شروع کرد اما می‌توان اقدامات پیشگیرانه برای بروز یا کاهش اثرات ناهنجاری ‌های فک و دندان در آینده را سریع ‌تر انجام داد. یک معاینه ارتودنسی به موقع به بیمار کمک می کند طرح درمان ارتودنسی مناسبی را از ارتودنتیست خود دریافت کند. در سن 7 سالگی اولین دندان آسیاب بزرگ رشد می کند که در جفت شدن دندان ها و جویدن غذاها نقش مهمی دارد. در این زمان متخصص ارتودنسی روابط بین فک، دندان و صورت را به طور کامل بررسی می کند. بدین ترتیب به راحتی زمانبدی درمان ارتودنسی کودک مشخص می شود. این تشخیص به موقع فرصت زیادی را برای شروع درمان ارتودنسی فراهم می کند.

بهترین سن برای درمان ناهنجاری های فکی

بعد ازاولین معاینه ارتودنسی، ارتودنتیست مشخص می کند که اولین مراجعه برای شروع درمان ارتودنسی چه زمانی باید باشد. این زمان بستگی به نوع و شدت ناهنجاری دارد. در بیمارانی که مشکلات فکی دارند بیمار باید قبل از شروع بلوغ معاینه شود و در هنگام بلوغ درمان ارتودنسی را تحت نظر یک متخصص ارتودنسی ماهر که فلوشیپ جراحی فک نیز باشد شروع کند. با دخالت درمان ارتودنسی در الگوی رشد بیمار، رشد صحیح فکین حاصل می شود. همچنین حرکت دندان ها به سمت موقعیت استاندارد سوق می یابد. شروع درمان ارتودنسی برای پسرها معمولا 9 سالگی و برای دختر ها 8 سالگی تعیین می گردد. اما بر اساس نوع ناهنجاری فکین درمان ارتودنسی را می توان زود تر نیز شروع کرد. به هر حال این مورد بعد از معاینه و توسط متخصص ارتودنسی تعیین می گردد.

اگر بیمار در زمان مناسب و در حین بلوغ برای درمان مشکلات فکی مراجعه نکند بعد از این دوران استخوان فکین سخت می شوند و با دستگاه های ارتودنسی قابل حرکت دادن نیستند. در این زمان بیمار نیاز به جراحی فک خواهد داشت. بنابراین مراجعه به موقع می تواند برای درمان ناهنجاری های فکین بدون جراحی راهگشا باشد.

بهترین سن برای ارتودنسی

به طور کل بیماری که مشکل فکی ندارد و فقط نیاز به حرکت دادن دندان ها دارد در هر محدوده سنی می تواند به ارتودنتیست مراجعه کند البته به شرطی که لثه ها و استخوان فکین سالم باشند. ولی اگر در اولین معاینه در دوران کودکی مشخص شود که بیمار مشکلات فکی ندارد و فقط دندان های نامنظم دارد برای مرتب کردن دندان ها با ارتودنسی می تواند در محدوده سنی 10 تا 12 سال مراجعه کند. در این بازه سنی به دلیل اینکه بیشتر دندان‌های شیری افتاده اند و بیشتر دندان های دائمی فرد (به استثناء دندان عقل و آسیای بزرگ) درآمده‌ اند، می‌توان با معاینه ارتودنسی مناسب از بروز ناهنجاری‌ های شدیدتر جلوگیری نمود و به اصلاح ناهنجاری ‌های اسکلتی و دندانی پرداخت.

اگر چنین درمان هایی در سن مناسب خود انجام نشود، می توان آنها را در سنین بالاتر نیز انجام داد. پس از سن 30 سالگی با توجه به تحلیل استخوان در فک متخصص ارتودنسی باید در انتخاب نوع درمان و شیوه درمان محافظه ‌کارانه ترعمل کرده و اطلاعات کامل را با توجه به محدودیت های موجود درمانی در اختیار بیمار قرار دهد.

سوالات متداول سن مناسب ارتودنسی

1-آیا سن بیمار در ارتودنسی به طول درمان هم ارتباط دارد؟

بله، سن بیمار از اهمیت بسیاری برخوردار است. ولی میزان ناهنجاری، شدت نا هنجاری، نوع ناهنجاری، بهداشت دهان و دندان، نوع براکت های استفاده شده نیز بی تاثیر نیستند.

2-آیا با انجام ارتودنسی در سن کودکی مشکل نهفتگی دندان ها درمان خواهد شد ؟

بله،با انجام ارتودنسی، در کودکی سبب می شود تا فضای فک و دهان برای دندان های دائمی بازتر شود و در واقع هر یک از دندان ها در جایگاه درست خود قرار گیرند. تا دندان ها در حالت نهفته در قسمت فک رشد نکنند.

3-در کدام ناهنجاری ها سن بیمار ملاک اصلی درمان است؟

سن بیمار در برخی ناهنجاری ها مانند انواع کراس بایت ها و جلو زدگی فک پایین از اهمیت بسزایی برخوردار است همچنین مشکلات مربوط به فکین مثل جلو زدگی فک، عقب ماندگی فک، اختلات فکی دندانی، و یا مواردی که کودک عادت به مکیدن انگشت شست دارد و یا دچار مشکلات تنفسی باشد. این گونه مشکلات بهتر است با ارتودنسی در سن پایین برطرف شود.

4-آیا سن درمان ارتودنسی در طول عمر دندان تاثیر دارد؟

بله، مراجعه به موقع و در سن مناسب به متخصص ارتودنسی و درمان مناسب ناهنجاری ها همزمان با رشد دندان و استخوان ها باعث می شود که آنها در موقعیت مناسب داخل فک قرارگیرند که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان‌ ها است همچنین منظم ‌شدن دندان‌ ها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد. این موارد ضمن کمک به بهبود عملکرد دندان باعث افزایش طول عمر آن خواهد شد.