کش ارتودنسی یا الاستیک ها جزو ابزار و تجهیزات بسیار ساده ارتودنسی می باشد که از آنها برای کمک به جا به جایی و اصلاح دندان ها استفاده می شود. در برخی از ناهنجاری های دندانی و فکی مثل آندربایت یا اوربایت، استفاده از ارتودنسی ثابت به تنهایی نمی تواند مشکل بیمار را حل نماید. در این گونه موارد متخصص ارتودنسی الاستیک ها یا کش ارتودنسی را به بیمار پیشنهاد می دهد.
برای تسریع روند بهبودی و اعمال فشار و نیروی بیشتر به دندان ها برای جا به جایی سریع تر و بیشتر در صورت وجود مشکلات و ناهنجاری های دندانی شدید، می توان از کش ارتودنسی استفاده کرد.
انتخاب کش ارتودنسی مناسب
برای تعیین ضخامت مناسب و محل نصب کش ارتودنسی، شما باید با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید. توجه داشته باشید که جزئی ترین تغییرات در کش ارتودنسی می توانند بر نتیجه نهایی درمان ارتودنسی بیمار تاثیر گذار باشند.
نکات مهم در استفاده از کش ارتودنسی یا الاستیک ها
برای استفاده از کش ارتودنسی، باید بر روی دندان شما براکت قلاب دار نصب شده باشد تا بتوانید کش ارتودنسی را بر روی آن قرار دهید. نحوه قرار گیری و انتخاب نوع کش ها و اینکه کش ها بر روی کدام دندان ها بسته شوند، به میزان و نوع ناهنجاری شما و نظر ارتودنتیست معالج شما بستگی دارد.
بستن کش ارتودنسی بر روی دندان ها کار زیاد سختی نیست و بیمار با کمی تمرین به راحتی می تواند این کار را انجام دهد. پس از تعیین نوع کش و محل بسته شدن آنها توسط متخصص ارتودنسی، شما یاد می گیرید که از این پس، گذاشتن و برداشتن کش ارتودنسی را خودتان انجام دهید.
به صورت کلی الاستیک ها یا کش ارتودنسی بسته به نوع ناهنجاری دندانی و فکی شما، به روش های زیر می توانند بسته شوند:
1- کش ارتودنسی کلاس یک
در این حالت، کش از قلاب موجود بر روی دندان های یک فک بر روی سایر دندانهای همان فک وصل می شود. از این حالت برای افزایش کشش و جا به جایی دندان ها و پر شدن فضای خالی بین دندان ها استفاده می شود.
2- الاستیک های کلاس دو
در این حالت، کش ارتودنسی از بالا به دندان نیش و از پایین به یکی از دندان های مولر متصل می شود. هدف از انجام این کار، حرکت دادن دندان های فک بالا به سمت عقب و حرکت دادن دندان های فک پایین به سمت جلو می باشد.
3- الاستیک های کلاس سه
در این حالت، کش ارتودنسی از بالا به یکی از دندان های مولر و از پایین به دندان نیش متصل می شود. نحوه اتصال این نوع از الاستیک ها برعکس کلاس دو می باشد. هدف از این کار، حرکت دادن دندان های بالایی به سمت جلو و حرکت دادن دندان های پایین به سمت عقب می باشد.
الاستیک ها می توانند براساس نوع ناهنجاری و برحسب طرح درمان بر اساس تجربه و دانش متخصص ارتودنسی به روش های مختلفی استفاده شوند که در ادامه چند روشی که بیشتر کاربرد دارد آورده شده است.
کش مثلثی: در این حالت کش ارتودنسی ابتدا به دندان نیش بالا و سپس به دندان آسیاب کوچک و در نهایت به دندان آسیاب بزرگ وصل می شود تا یک حالت مثلثی ایجاد شود. این نوع کش را می توان بر روی سایر دندانها هم به صورت مثلثی قرار داد.
4- کش ارتودنسی مستطیلی یا چهار گوش
در این حالت دو دندان از ردیف پایین را به دو دندان از ردیف بالا متصل می کنند تا با اعمال نیرو به طور متناسب روی هم قرار بگیرند.
5- کش ارتودنسیV
برای اینکه کش های ارتودنسی به صورت حرف انگلیسی V در بیایند، از سه دندان استفاده می شود. برای این منظور یک دندان از ردیف پایین را به دو دندان از ردیف بالا متصل می کنند تا باعث تماس هر دو ردیف از دندان ها با یکدیگر شوند و دندان ها روی هم قرار بگیرند.
6- کش Criss cross
این حالت همان گونه که از اسم آن نیز مشخص است، برای اصلاح کراس بایت دندان استفاده می شود به این صورت که کش ارتودنسی از قسمت داخلی دندان بالا به قسمت خارجی قلاب دندان پایین متصل می شود. و یا از قسمت خارجی دندان بالا به قسمت داخلی قلاب دندان پایین متصل می شود.
سوالات متداول استفاده از کش ارتودنسی
کش ارتودنسی معمولا به صورت دائمی و 24 ساعته بر روی دندان ها قرار می گیرد. شما تنها برای تمیز کردن دندان ها و هنگام غذا خوردن و تعویض کش ها می توانید آنها را از دندان هایتان باز کنید.
الاستیک ها دارای انواع مختلفی هستند که در میزان ضخامت تفاوت دارند. جنس این الاستیک ها بیشتر از جنس لاتکس می باشد و باعث افزایش فشار و اعمال نیروی کشش زیاد به دندان ها می شود. هر چه ضخامت کش الاستیک بیشتر باشد، نیروی کششی و جا به جا کننده آن بیشتر خواهد بود. توجه داشته باشید که براساس نوع ناهنجاری و صلاحدید متخصص ارتودنسی نوع خاصی از الاستیک که ضخامت خاصی دارد برای شما تجویز می شود.
الاستیک ها به طور معمول باید روزی یک بار عوض شوند زیرا با گذشت زمان خاصیت کشسانی خود را از دست می دهند. بنابراین حتما باید نحوه باز و بسته کردن کش ارتودنسی را براساس نوع ناهنجاری یاد بگیرید و در زمان مناسب آنها را تعویض کنید.
متخصص ارتودنسی مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی را تعیین می کند. بعد از پایان این دوره ممکن است همچنان نیاز باشد که دستگاه ارتودنسی ثابت را بر روی دندان های خود نگهدارید. در انتهای درمان ارتودنسی نیز استفاده از ریتینر ارتودنسی تجویز می شود.
استفاده از کش ارتودنسی درد ندارد. ممکن است بیماران در روزهای اولیه استفاده از کش ارتودنسی احساس خوشایندی نداشته باشند. پس از مدت زمان کوتاهی استفاده از کش ارتودنسی برای بیمار عادی و راحت خواهد شد.
این مدت بر اساس نوع ناهنجاری متغیر است. متخصص ارتودنسی براساس شرایط دندانها حتی ممکن است جهت کش ها را برای مدتی عوض نماید و به بیمار برای مدت دیگری یک نوع دیگری از کش ارتودنسی را تجویز کند.
سلام من یک ساله اورتودنسی دارم این ماه که رفتم کلینیک دکتر بهم گفت ماه دیگه اورتودنسی تون برداشته میشه اما من وقتی به دندان هام زبون میزنم حس میکنم هنوز باید مرتب تر شن،دندان کرسی سمت چپ فک پاینم داخل تر از دندان های فک بالام هست الان من باید به دکترم بگم این رو؟؟
باسلام. بنده هیچگونه اطلاعاتی راجع به موقعیت دندانها و فک شما ندارم توصیه می شود با متخصص ارتودنسی معالج خود مشورت نمایید.
سلام
از کش کلاس دو استفاده می کنم
دکترم گفته که باید وقتی کش را از فک بالا به فک پایین
اوردم دوباره از فک پایین کش به فک بالا وصلش کنم
ولی من نمی تونم از فک پایین دوباره به فک بالا وصل کنم و این خیلی سختیه
سوالم اینه که می تونم به جاش از دوتا کش استفاده کنم
باسلام. بستگی به شرایط فکی و دندانی شما دارد. باید با متخصص ارتودنسی معالجتان در این خصوص مشورت نمایید.
سلام کش ارتودنسی را باید شب ها از دهان بیرون بیاوریم؟
باسلام. کش ارتودنسی را باید هنگام خواب و میل کردن غذا از دهان خارج نمایید.
دکتر برای من کش ارتودنسی نگذاشته مشکلی داره باید به ایشان بگم ؟
باسلام. قرار دادن کش ارتودنسی بستگی به ناهنجاری دندانی و فکی دارد. تشخیص با ارتودنتیست معالج است.
سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
من از الاستیک های کلاس سه استفاده کردم اما بین دندون های شماره دو و سه فک پایینم فاصله افتاده عادی هست یا مشکلی داره ؟
باسلام. معمولا وقتی از الاستیک های کلاس سه استفاده می شود دندان نیش فک پایین عقب می رود و بین دندان دو و سه (دندان نیش) فاصله می افتد که این فاصله طبیعی است. ولی در این شرایط باید با متخصص ارتودنسی معالج خودتان هم مشورت نمایید.
سلام چه مطالب و نکات خوبی را توضیح دادید. متشکرم
درود بر شما.
سلام دکتر وقت بخیر
دکتر برای کش الاستیک شماره سه که فک پایین رو عقب ببره
می شه در هر سمت فک دو تا کش الاستیک پشت هم گذاشت که بیشتر کشده بشه و زود تر عقب بیاد؟
با سلام. باید معاینه انجام گیرد. بر اساس نوع ناهنجاری دندانی متخصص ارتودنسی تصمیم خواهد گرفت.
سلام دکتر
دندان های من لبالب روی هم قرار دارن و دندان های فک بالا به مقدار کم بیرون اومده. و چند روزی هست از کش کلاس سه استفاده میکنم برای عقب بردن فک پایین. ولی با این کار دندونای فک بالا بیرون تر میان. به نظر شما برای جلوگیری از این مشکل چیکار باید کرد؟ میشه از کش های کلاس دو و سه همزمان استفاده کرد تا هردو فک برن عقب؟؟
با سلام. باید معاینه از دندن ها انجام گیرد. مثلا اطلاعاتی راجع به شیب دندان ها ، وضعیت فکین و … لازم است. تا جواب دقیق داده شود.
با سلام و عرض خسته نباشید خدمت جناب آقای دکتر
بنده ناهنجاری اپن بایت دارم. بنا به نظر دکتر متخصص ارتودنسی از الاستیک باکس قدامی استفاده کردم منتها بعد از استفاده متوجه لقی دندان های نیشم شدم.
ااین لقی دندان بخاطر استفاده از الاستیک باکس طبیعیه یا باید ازش استفاده نکنم؟
با سلام. شما تحت درمان متخصص معالج ارتودنسی خودتان هستید و بنده هیچگونه اطلاعاتی راجع به موقعیت دندانها و فک شما ندارم. باید معاینه کلینیکی انجام شود. در هنگام معاینه راهنمایی های لازم داده می شود. می توانید با شماره تلفن مطب 22011892 جهت گرفتن وقت قبلی تماس بگیرید.
سلام. آقای دکتر متخصص معالج برای من از کش ارتودنسی استفاده نکرده ؟
با سلام. استفاده از کش ارتودنسی در برخی از ناهنجاری های دندانی و فکی مثل آندربایت یا اوربایت، استفاده از ارتودنسی ثابت به تنهایی نمی تواند مشکل بیمار را حل نماید، از کش ارتودنسی استفاده می شود.
سلام آقای دکتر نصب این کش های ارتودنسی برای ما راحته؟
با سلام. بستن کش ارتودنسی بر روی دندان ها کار دشواری نیست با کمی تمرین به راحتی می تواند این کار را انجام دهد. متخصص ارتودنسیمعالج شما یاد می دهد که از این پس، باز و بسته شدن کش ارتودنسی را خودتان انجام دهید.