شکستگی دندان رخدادی است که در اثر حوادث ناگوار پیش می آید و ممکن است برای هر فردی اتفاق بیافتد و عدم آگاهی در مورد اقدامات احتیاطی در شرایط خاص منجر به تکه شدن، ترک خوردن و شکستن دندان می شود. در بعضی موارد شکستگی دندان بدون درد است و مشکلی غیر از مسئله زیبایی و بهداشت ایجاد نمی کند. در سایر موارد به دلیل دردناک بودن دندان شکسته، ترمیم دندان شکسته یک فوریت پزشکی به حساب می آید و نیاز به توجه و درمان فوری دارد.
برای درک بهتر عواقب دندانهای شکسته شده، باید علل بروز آن را بررسی کنیم. در اصل دندان از 3 لایه، مینا، عاج و پالپ ساخته شده است. لایه خارجی و بالایی مینا نامیده می شود که سخت ترین ماده در بدن انسان است و حتی قوی تر از استخوان هایی که اسکلت شما را تشکیل می دهند می باشد. مینا به رنگ سفید و لایه قابل مشاهده حفاظتی اطراف دندان است. به قسمتی از دندان که در بالای لثه قرار دارد و وقتی لبخند میزنیم مشاهده می شود تاج دندان گفته می شود. در زیر مینا بافت نرمی به نام عاج قرار دارد که بخش عمده ای از ساختار دندان را تشکیل می دهد و نقش محافظتی برای قسمت پالپ دندان که شامل رگهای خونی و اعصاب است را ایفا می کند. در واقع عاج و پالپ ریشه های دندان را در فک محکم نگه می دارند.
قسمت پایینی دندان از ریشه تشکیل شده است که در لثه و فک قرار دارند و توسط مینای دندان پوشیده نشده اند، بلکه توسط لایه دیگری به نام سمنتوم پوشیده شده اند. سمنتوم شبیه مینای دندان اما کمی نرم تر است. لایه سطحی مینای دندان است که در معرض آسیب و شکستن قرار دارد.
هنگامی که یک دندان خرد، ترک خورده یا شکسته می شود، در درجه اول بر لایه بیرونی یعنی مینای دندان تاثیر می گذارد. با این وجود، در شرایط خاص، آسیب و شکستگی ممکن است عاج و پالپ دندان را نیز درگیر کند. به عنوان مثال ممکن است صورت و دندان ها به عنوان بخشی از حادثه دچار ضربه شدید شوند. در مواقع معمولی، لایه های داخلی دندان تحت تأثیر شکستگی قرار نمی گیرند اما اگر ترمیم دندان شکسته به موقع انجام نشود، پالپ و ریشه دندان ممکن است تحریک یا آلوده شود.
روش های پیشنهادی مربوط به معالجه و بهترین روش ترمیم دندان شکسته به علت و میزان آسیب و پوسیدگی دندان بستگی دارد. در اینجا چند روش که دندانپزشکان برای ترمیم دندان شکسته استفاده می کنند را توضیح می دهیم.
اگر شکستگی بسیار جزئی و کوچک باشد کار ترمیم دندان شکسته شامل گرد کردن و شکل دادن لبه های تیز دندان و صیقل دادن و صاف کردن آن به طوریکه با سایر دندانها همخوانی پیدا کند و شکستگی دندان از نظر زیبایی طبیعی جلوه کند.
در این روش ترمیم دندان شکسته از مواد دندانپزشکی مخصوص استفاده می شود و در قسمت شکستگی یا ترک قرار می گیرنداین مواد می تواند امالگام یا کامپوزیت یا گلاس اینومر و غیره باشد و سپس توسط دندانپزشک آن را هم راستا با سایر دندانها فرم و شکل می دهد، بعد از آن مواد سفت و سخت می شود تا دندان شکسته طبیعی تر به نظر آید.
روکش کردن دندان یکی از روشهای ترمیم دندان شکسته است که معمولا برای هر بیمار به طور اختصاصی ساخته می شوند تا بتوانند جایگزین قسمت شکسته دندان باشند و در این حالت قسمت های پایه و ساختار اصلی دندان سالم باقی می ماند. در این روش ، یک تاج دندان مصنوعی جزئی یا کامل ساخته می شود و سپس به دندان وصل می شود تا استحکام بیشتری داشته باشد و تا حد ممکن دندان طبیعی را حفظ کند. اغلب برای اطمینان از موفقیت در ترمیم دندان شکسته درمان کانال ریشه نیز لازم است.
برای صدمات شدیدتر، وقتی که ساختار داخلی (پالپ) دندان آسیب دیده است، می توان با روند تمیز کردن و پر کردن، ریشه طبیعی دندان را نجات داد. با حفظ ریشه طبیعی دندان، تاج و مینای طبیعی دندان به طور کلی ضعیف شده و نیاز به تعبیه یک تاج مصنوعی وجود دارد.
برای دندانهای بسیار آسیب دیده که توسط هیچ یک از روش های ترمیم دندان شکسته که در بالا ذکر شد امکان نجات آنها وجود نداشته باشد کشیدن دندان آخرین گزینه ممکن است. کشیدن دندان منجر به ایجاد شکاف و فاصله بین دندان ها خواهد شد. برای حفظ سلامت لثه و زیبایی لبخند و افزایش اعتماد به نفس شما نیاز به نوعی از دندان مصنوعی در این زمان احساس می شود. در این مواقع از روش های کاشت و ایمپلنت دندانی برای ترمیم دندان شکسته استفاده می شود.
1-اگر دندان به طور ناگهانی شکسته شد چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
اگر تمام دندان شما شکسته شد ولی ریشه های دندان سالم بود بلافاصله دهان خود را با آب بشویید و دندان شکسته را در یک ظرف کوچک شیر، آب یا سرم نگهداری کنید. در صورت خونریزی با اعمال فشار خونریزی را متوقف کنید و اگر خونریزی بیش از حد است به اورژانس مراجعه کنید.
2-اگر دندان شکسته لبه های تیز ایجاد کرد چه اقدامی مناسب است؟
اگر دندان شکست و لبه های تیز دندان ناراحت کننده بود و باعث زخم شدن زبان شد می توانید آن را با آدامس، گاز یا موم بپوشانید. اگر درد زیادی را احساس می کنید، یک داروی ضد درد را امتحان کنید یا برای کاهش درد از کمپرس سرد استفاده کنید.
3-آیا دندان شکسته یا ترک خورده خود به خود ترمیم می شود؟
برخلاف استخوان های اسکلت بدن دندان ها در صورت آسیب به استخوان نمی توانند خود را ترمیم کنند و باید از اقدامات پزشکی برای ترمیم دندان شکسته استفاده شود.
4-اگر دندان شکسته ترمیم نشود چه عوارضی دارد؟
در بعضی موارد شکستگی و ترک دندان بسیار ناچیز است به طوری که فرد متوجه آن نمی شود و فقط با عکسبرداری تشخیص داده خواهد شد. در این مواقع خطری بیمار را تهدید نمی کند. اما در صورتیکه شکستگی واضح باشد و بدون درمان رها شود باعث آسیب به ریشه دندان در اثر پوسیدگی دندان خواهد شد.
5-آیا دندان شکسته شده دچار عفونت می شود؟
در صورت عدم ترمیم دندان شکسته، امکان ورود راحت تر باکتری ها به ریشه دندان در جایی که اعصاب و رگ های خونی وجود دارند تسهیل می شود. پس از رسیدن عفونت به قسمت اعصاب دندان، بیمار دچار علائم دندان درد و حساسیت شدید دندان ها می شود.
واترجت دندان که به عنوان نخ دندان آبی نیز شناخته می شود، وسیله ای است…
اسپری دندان درد، محصولی برای تسکین سریع درد دندان است. این اسپری حاوی مواد بی…
برخی از افراد با وجود ناهنجاری های فک و دندان برای درمان ارتودنسی اقدام نمی…
دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…
اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…
یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…
نمایش دیدگاه ها
سلام دکتر روز بخیر
من دندان یک پایینم یک دهه پیش بر اثر بی احتیاطی ترک خورده بود که رفتم پیش پزشک و با چسب مخصوص تا الان بدون مشکل بودم اما یک هفته پیش از بالای لثه شکست و جدا شد. به چند تا پزشک مراجعه کردم راهکارشان کشیدن باقی مانده دندان و انجام ترجیحا ایمپلنت و بریج بود . یاد آور می شوم باقی مانده دندانم هیچگونه پوسیدگی ندارد و دردی هم ندارم. جناب دکتر به غیر دو روش فوق که هزینه بر هستند راهکار دیگری که با هزینه کمتری داشته باشد وجود ندارد ؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید. ارادت
باسلام. به یک متخصص باتجربه مراجعه نمایید. اگر شکستگی تا حد لثه باشد یعنی تا ریشه نرفته باشد می توان تاج دندان را ساخت و روکش دندان گذاشت. ولی اگر شکستگی به ریشه هم زده باشد چاره ای جز ایمپلنت نیست.
سلام خسته نباشید دندان ۵ بالا سمت چپ قبلا عصب کشی شده بود الان از وسط شکست امکان ترمیمش وجود دارد؟
باسلام. بله، امکان ترمیم وجود دارد. اگر ریشه سالم باشد تاج دندان ساخته می شود سپس روکش دندان قرار می گیرد.
سلام دوندون 6 آسیاب از وسط انگار کامل شکسته و یک طرف ثابته طرف دیگه لق شده تکون خوردنش مشخصه کاملا اگر کامل دو تکه شده باشه دندون قابل ترمیم هست ؟ کامل قبلا عصب کشی شده بود و پر شده بود
باسلام. باید معاینه شود تا جواب قطعی را داد. اگر ریشه مشکلی نداشته باشه و مینا دندان به اندازه کافی باشه می توان تاج دندان را ساخت و روکش دندان گذاشت.
سلام آقای دکتر من دندون عصب کشی شدم دیواره ی ی طرفش یکم شکسته و دندونم دیوارش سیاهه ولی درد نمیکنه امکان روکش کردنش هست؟
باسلام. اگر عصب کشی کامل و درست صورت گرفته باشد. مر توان روکش دندان انجام داد.
سلام من دندون جلوم که زیبایی به حساب میاد پر کرده بودم الان مواد پر کرده با ته مونده دندونم افتاده میشه کاری برایش کرد
باسلام. دندان شکسته شده را با ترمیم می توان اصلاح کرد. به یک متخصص ترمیمی با تجربه مراجعه نمایید.
سلام خسته نباشید. دندونم ۵ بالام خیلی درد ميکنه هم شکسته هم سوراخ شده. دندون ۵ بالا چند کانال داره؟ عصب کشیش درد داره؟ چیکار کنم دردش و موقع عصب کشی نفهمم؟
باسلام. برای درمان عصب کشی دندان و درمان ریشه به متخصص ریشه مراجعه نمایید. محل دندانی که می خواهد عصب کشی شود بی حسی تزریق می گردد و شما احساس درد در آن ناحیه دندان نخواهید داشت.
سلام خسته نباشید
من دندان فک بالا سمت راست یکی مونده به آخر کلا یه مدتی بود خالی شده بود و دکتر که رفتم گفت باید عصب کشی شود حالا یه مقدار از دندان مونده شکسته و ریخت حالا نمیخوام این دندان رو بکشم چه راه حلی وجود داره برای ترمیم دندانم؟
باسلام. باید توسط دندانپزشک معاینه کلینیکی انجام شود سپس تشخیص درمان مناسب داده می شود. روش اینله و آنله می تواند مناسب باشد.
با عرض سلام و ادب خدمت جناب دکتر جمیلیان
جناب دکتر دندان شماره هفت بنده از بیخ شکست وبا لثه هم سطح شده ،آیاروشی غیر از کشیدن الباقی دندان و ایمپلنت برای درمان چنین دندانی وجود دارد؟ اون قسمت باقی مانده در لثه نمیتواند پایه ای برای الحاق یک دندان مصنوعی باشد؟ از راهنمایی و مشاوره جنابعالی متشکرم
باسلام. دو راه وجود دارد. 1- دندان را کشید و جایگزین آن ایمپلنت گذاشت. 2- اگر ریشه دندان خوب باشد می توان طی مراحلی روی ریشه کارهایی را انجام داد و تاج دندان را با روش پست و کور بسازیم.
سلام وقت بخیر
دندون شماره ۶ فک بالا سمت چپ رو دو هفته ای میشه با مواد همرنگ پر کردم،اما متوجه شدم همین دندون شماره ۶ از قسمت پایین دندون که چسبیده به لثه هست زیر دندون بازه و انگار شکسته و زبونم که میخوره بهش خیلی تیزه
به نظر شما میشه همون قسمت رو مجدد با مواد همرنگ پر کرد؟
باسلام. باید دندان و رادیوگرافی دندان معاینه و بررسی گردد. سپس تشخیص درمان مناسب داده می شود.
سلام وقت بخیر
دندون شماره ۶ فک بالا سمت چپ رو دو هفته ای میشه با مواد همرنگ پر کردم،اما متوجه شدم همین دندون شماره ۶ از قسمت پایین دندون که چسبیده به لثه هست( یعنی بین دندون ۵ و ۶ بازه و انگار شکسته و زبونم که میخوره بهش خیلی تیزه
به نظر شما میشه همون قسمت رو مجدد با مواد همرنگ پر کرد؟
باسلام.
سلام دکتر خسته نباشید بنده دندان جلو بالا لب پر شده ولی خیلی کم دردی هم نداره الان بخوام برم ترمیم کنم نیاز به آمپول بی حسی هستش؟
باسلام. برای ترمیم لب پریدگی دندان مختصری تراش لازم است اگر تراش در حد مینا دندان باشد نیاز به بی حسی نیست و دردی ندارد. اما اگر تراش درحد تاج دندان باشد باید بی حسی زده شود.