کش ارتودنسی یا الاستیک ارتودنسی یک نوار لاستیکی کوچک است که سبب می شود دندان ها طبق فشار یا تنش معینی که بر روی آن ایجاد شده است، تنظیم شوند. کش ارتودنسی بین براکت های ارتودنسی فک بالا و پایین و یا قسمت های جلو یا عقبی آن ها متصل می شوند. بدین ترتیب به اصلاح روابط بین دو فک کمک کرده و نتیجه بهتری به درمان ارتودنسی خواهند داد. کش گذاشتن در ارتودنسی معمولاً بعد از مرحله بریس گذاری انجام شده و کش بین دندانی ارتودنسی بین براکت های بالا و پایین یا قسمت‌ های جلو و عقب تنظیم می شود.

اهمیت استفاده از کش ارتودنسی

گاهی ممکن است اینگونه به نظر برسد که این کش های لاستیکی کوچک کمک زیادی به بهبود وضعیت دندان ها نمی کنند، اما این کش های ارتودنسی اهداف بزرگی دارند. بعضی از درمان های ارتودنسی نیاز به فاز اصلاحی دارند که ارتودنسی نقش خود را با این کش ها به نحوه بهتری انجام می دهد. اگر چه این مرحله یکی از طولانی ترین فازهای درمانی نسبت به سایر مراحل دیگر بوده و مشکل هم می باشد، اما برای داشتن یک وضعیت فکی مناسب و دندان هایی مرتب کنار آمدن با این کش ها ارزشش را دارد.

یک نکته مهم در مورد کش ارتودنسی اینست که نیاز به مشارکت کاربر دارد. این امر واقعا حائز اهمیت است زیرا کاربر باید آن را با توجه به دستورالعمل های ارتودنتیست خود انجام دهد. همکاری و نظم و انضباط نقش کلیدی دارند تا فرد بتواند به یک نتیجه عالی در پایان دست یابد. آنها باید به طور مرتب بر روی براکت های خاص قرار داده شوند و اغلب جایگزین شوند تا موثر باشند. بسته به شرایط ناهنجاری دندان و فک، ممکن است حتی برای قرار گرفتن در موقعیتی اثربخش، در شکل خاص یا پیکربندی معینی قرار داده شوند.

استفاده از کش ارتودنسی برای تنظیم دندان های فک بالا و پایین در طول درمان ارتودنسی

بررسی مزایای استفاده از کش بین دندانی در ارتودنسی

استفاده از کش دندان در ارتودنسی مزایای متعددی دارد. در نتیجه توصیه می کنیم در صورت پاره شدن کش ارتودنسی حتماً برای تعویض آن اقدام نمایید. موارد زیر از جمله مهم‌ ترین مزیت های استفاده از کش ارتودنسی محسوب می‌ شوند:

  • افزایش سرعت درمان
  • بهبود نتیجه و تأثیر ارتودنسی
  • قیمت مقرون به صرفه کش‌ های ارتودنسی
  • قابلیت اصلاح مشکلات مربوط به بایت
  • امکان تعویض کش ارتودنسی
  • قابلیت فیکس شدن دندان های فک بالا و پایین به روی هم به کمک کش بین دندان ارتودنسی

البته ناگفته نماند که استفاده از کش بین دندان در ارتودنسی معایب جزئی نیز دارد. برای مثال ممکن است در زمان استفاده احساس درد و ناراحتی مختصری داشته باشید و استفاده ۲۴ ساعته از کش ارتودنسی برایتان دشوار باشد. با کذشت زمان بدون شک به کش های نصب شده روی بریس ها و مدت زمان از استفاده از کش ارتودنسی عادت می کنید.

ویژگی های مختلف کش ارتودنسی

کش‌های ارتودنسی در اندازه‌ ها و قدرت‌ های کشسانی مختلفی تولید می‌شوند. این تنوع در انواع، به همراه تفاوت‌ ها در شیوه‌ی اتصال آن‌ها به قلاب‌ها، باعث می‌شود تا استفاده از کش در ارتودنسی تاثیرات متفاوتی داشته باشد. کش ارتودنسی اساسا دارای چهار ویژگی یا سه بخش مهم است:

1. استحکام

استحکام کش های ارتودنسی به طور کلی از طریق اونس نشان داده خواهد شد و دارای سطوح مختلفی از سبک (2.5 اونس)، متوسط (3.5 اونس)، سنگین (4.5 اونس)، سنگین x (6.0 اونس) و سنگین xx (6.5 اونس) است.

2. قطر

قطر ویژگی هندسی مهمی برای کش های ارتودنسی است. قطر با توجه به فاصله لازم کشش برای اتصال دو براکت می تواند متفاوت باشد. قطر کش ارتودنسی با 1/8 اینچ، کوچکترین و با 3/8 اینچ بزرگترین قطراست.

3. مواد سازنده

کش ارتودنسی از جنس مواد لاتکس و مواد غیرلاتکس تهیه می شود. کش های لاتکس از جمله مواردی هستند که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند اما از آنجایی که بعضی از افراد به لاتکس حساسیت دارند، کش های غیرلاتکس هم برای راحتی آن ها وجود دارند. کش ارتودنسی که از لاتکس طبیعی ساخته شده است، دارای رنگ مایل به زرد می باشد، در حالی که نمونه های عاری از لاتکس شفاف هستند.

4. نوع کش ارتودنسی

  • کلاس 1: برای نزدیک کردن فاصله دندان های یک ردیف استفاده می شود.
  • کلاس 2: برای اصلاح اوربایت استفاده می شود و فک پایین را به جلو و فک بالا را عقب می برد.
  • کلاس 3: برای اصلاح آندربایت استفاده می شود و فک بالا را به سمت جلو و فک پایین را به عقب هدایت می کند.
  • کش ارتودنسی کراس: برای اصلاح کراس بایت استفاده می شود و دندان ها را روی قوس دندانی هدایت می کند.
  • کش ارتودنسی ورتیکال: برای اصلاح اپن بایت استفاده می شود و دندان های بالا و پایین را به هم متصل می کند.
نمای نزدیک از دندان های ارتودنسی شده با کش ارتودنسی

نحوه انداختن کش ارتودنسی

نحوه انداختن کش ارتودنسی چندان دشوار نیست. در مرتبه اول متخصص ارتودنسی شیوه استفاده از کش ارتودنسی را به شما آموزش داده و اطلاعات کاملی درباره محل نصب آن در اختیارتان می گذارد. به صورت کلی توجه به نکات و مراحل زیر در شیوه صحیح و نحوه انداختن کش ارتودنسی کمک بسزایی به شما می کند:

  • ابتدا قبل از استفاده از کش ارتودنسی، دستان خود را بشویید تا از هر گونه آلودگی پاک شود.
  • کش ارتودنسی و لوازمی مانند انبرک، قلاب مخصوص و آینه را آماده کنید.
  • حلقه‌ های موجود در براکت‌ ها را که باید کش را به آن‌ ها متصل کنید، مشخص نمایید.
  • یک طرف از کش را در یک حلقه بچسبانید و سپس کش را به آرامی به حلقه دیگر بکشید و آن را در حلقه بعدی قرار دهید.
  • پس از قرار دادن کش‌ها، مطمئن شوید که آن‌ها به درستی در حلقه‌ ها قرار گرفته‌ اند و هیچ گونه کشش اضافی وجود ندارد.
  • کش های ارتودنسی را حتما باید طبق الگو یا دستورالعمل متخصص ارتودنسی معالج خود قرار دهید تا از آسیب دیدن لثه ها و دندان ها جلوگیری شود. دقت نمایید که الگوهای متفاوت نیروهای متفاوتی را به دندان ها وارد می کند.
کش ارتودنسی طبق دستورالعمل متخصص ارتودنسی روی براکت ارتودنسی قرار می گیرد.

زمان تعویض کش ارتودنسی

یکی از موارد بسیار مهمی که در استفاده از کش ارتودنسی باید نسبت به آن توجه داشت، زمان تعویض کش ارتودنسی است. درباره مسئله زمان مناسب تعویض ارتودنسی معمولاً ارتودنتیست توصیه‌ های لازم را به بیمار می کند. لازم به ذکر است که تعویض رورانه کش ارتودنسی برای اثرگذاری بیشتر و از جنبه رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است. به صورت کلی زمان تعویض کش ارتودنسی را می توان به سه حالت زیر گروه‌ بندی کرد:

  1. تعویض روزانه کش ارتودنسی: بهتر است کش ارتودنسی ۲ الی ۳ مرتبه در روز تعویض شود. توصیه می کنیم که حداکثر هر ۱۲ ساعت یک بار برای تعویض کش ارتودنسی اقدام کنید. برای مثال می‌ توانید بعد از مسواک و نظافت دندان‌ ها از کش جدید استفاده کنید.
  2. تعویض کش ارتودنسی شل شده: گاهی اوقات کشسانی کش ارتودنسی بعد از چند ساعت کم شده و کش شل می شود. به محض اینکه متوجه این قضیه شدید، طبق دستورالعمل‌ های متخصص ارتودنسی خود برای تعویض کش ارتودنسی شل شده اقدام نمایید.
  3. تعویض کش ارتودنسی پاره شده: برخی از کش های ارتودنسی ممکن است کیفیت ضعیفی داشته و دچار پارگی شوند. به محض اینکه کش ارتودنسی در دهان شما پاره شد، بهتر است برای نصب کش جدید اقدام کنید.

افرادی که از کش ارتودنسی استفاده می کنند، باید قبول کنند که نگهداری از آن ها در حال حاضر بخشی از زندگی روزمره آنهاست، چرا که آنها باید در همه زمان به جز موقع صرف غذا نسبت به آن ها آگاه و حساس باشند. این بخشی است که برای بعضی از مردم خسته کننده یا آزار دهنده می باشد. در ابتدا ممکن است که قرار دادن آن ها در مسیر درست دشوار باشد، اما با گذشت زمان این امر روندی ساده تر به خود خواهد گرفت.

سوالات متداول درباره کش ارتودنسی

جنس کش ارتودنسی از چیست؟

کش بین دندان در ارتودنسی معمولاً از جنس لاتکس بوده و برای افرادی که به لاتکس حساسیت دارند از الاستیک های غیر لاتکس به عنوان کش بین دندانی ارتودنسی استفاده می کنند. کش های بین دندانی لاتکس مقاومت مطلوبی داشته و تا ۲۴ ساعت می توان از آنها استفاده کرد.

مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی چقدر است؟

مدت زمان استفاده از کش بین دندانی ارتودنسی بستگی به وضعیت و ناهنجاری دندان های شما ارتباط داشته و ارتودنتیست شما در این زمینه نظر تخصصی ارائه می دهد.

هر چند وقت یکبار باید کش ارتودنسی را تعویض کنیم؟

برای تعویض کش ارتودنسی نیز بهتر است که در طول روز ۲ الی ۳ بار برای تعویض کش اقدام نمایید. توصیه می کنیم که حداکثرهر ۱۲ ساعت یک بار اقدام به تعویض نمایید زیرا ممکن است با پاره شدن کش ارتودنسی مواجه شده یا حالت کشسانی آن کاهش یابد.

آیا می توان در زمان غذا خوردن یا خوابیدن کش ارتودنسی را از دهان خارج کرد‍؟

کش های ارتودنسی صرفاً برای غذا خوردن، مسواک زدن دندان و خوابیدن باید از دهان خارج شوند.

چگونه کش ارتودنسی را تمیز کنیم؟

کش ارتودنسی بین دندانی به صورت یکبار مصرف بوده و باید در طی روز تعویض شود. در نتیجه لازم نیست برای نظافت آن اقدام خاصی انجام داد.

آیا همه بیماران ارتودنسی باید از کش ارتودنسی استفاده کنند؟

خیر، با توجه به شرایط فک و میزان بهم ریختگی دندانها ارتودنتیست متخصص استفاده از کش ارتودنسی را تجویز می کند و ممکن است بیماری نیازمند استفاده از کش نباشد.

پروفسور جمیلیان

پروفسور جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند.

نمایش دیدگاه ها

1 2 3 8
منتشر شده توسط
پروفسور جمیلیان

مقالات اخیر

با دندان عقل نهفته چه کنیم؟

دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…

2 هفته قبل

اورینگ ارتودنسی چیست؟

اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…

1 ماه قبل

واکنش آلرژیک به براکت های ارتودنسی

یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…

2 ماه قبل

9 راهکار کاهش درد ناشی از ارتودنسی

بعد از نصب براکت های ارتودنسی به روی دندان ها ممکن است، بیماران دچار درد…

3 ماه قبل

7 عادت مضر برای براکت ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها

در حالیکه براکت های ارتودنسی برای کمک به رفع ناهنجاری های دهان و دندان طراحی…

5 ماه قبل

هوش مصنوعی در دندانپزشکی

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در دندانپزشکی به استفاده از الگوریتم‌ ها و تکنیک‌ های پیشرفته…

5 ماه قبل