کشیدن دندان

کشیدن دندان آخرین روش درمانی برای رفع مشکلات مختلف دهان و دندان محسوب می شود. دندانپزشکان و متخصصین ارتودنسی و ترمیم دندان همواره تلاش می کنند دندان طبیعی بیمار را نگهدارند. تمام روش های درمانی بر پایه نکشیدن دندان و حفظ دندان های طبیعی بیمار بنیان نهاده شده است.

زمان مناسب کشیدن دندان

در گذشته کشیدن دندان راه حل اولیه درمان عفونت دندان و درد دندان محسوب می شد. اما با پیشرفت بهداشت، علم و فرهنگ عموم این روش درمانی جای خود را به روش های پیشرفته ترمیم و نگهداری دندان سپرد. بر اساس کتاب های مرجع دندانپزشکی مواردی که منجر به کشیدن دندان می شود به شرح زیر است:

دندان دچار پوسیدگی حاد: مواردی که پوسیدگی به حدی است که دیگر دندان قابل ترمیم نیست و حتی ریشه دندان نیز از دست رفته است. در این مواقع متخصص و دندانپزشک تشخیص می دهد که دندان باید کشیده شود و تهدیدی برای دندان های مجاور محسوب می شود.

شکستگی دندان همراه با آسیب به فک: در مواقعی که استخوان فک همزمان با شکستن دندان نیز آسیب دیده است و امکان بازگرداندن دندان کنده شده وجود ندارد. پیشنهاد دندانپزشک کشیدن دندان شکسته برای جلوگیری از بروز عفونت دندان می باشد.

نکروز پالپ دندانی: دندان‌هایی که بر اثر عفونت بافت عصبی یا پولپیت غیر قابل برگشت شده‌اند یا بافت عصبی مرده یا همان پالپ نکروز شده دارند، و امکان انجام عصب کشی و درمان ریشه برای آنها امکان پذیر نیست. این دسته از دندان ها کشیده می شوند.

بیماری های مزمن لثه: در مناطقی که از لحاظ بهداشتی در وضعیت ضعیفی به سر می برند معمولا بیماری های لثه شایع است. این دسته از افراد به حدی دچار آسیب های لثه  می شوند که دیگر نمی توان دندان را ترمیم کرد و دندانپزشک ناچار به کشیدن دندان است.

برای ارتودنسی: بیمارانی که فک کوچک و دندان های بزرگی دارند معمولا دچار عارضه شلوغی و بی نظمی دندان ها می شوند. برخی بیماران نیز دارای دندان اضافه می باشند. متخصص ارتودنسی برای این گروه از بیماران کشیدن دندان را توصیه می کند.

دندان نهفته: دندان هایی که به طور کامل رشد نکرده اند و از فک خارج نشده اند. در صورتی که امکان نمایان کردن آنها وجود نداشته باشد و یا لزومی برای نمایان کردن آنها نباشد به تشخیص متخصص ارتودنسی کشیده می شوند. مثل دندان عقل نهفته.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان

از آنجا که خونریزی پس از کشیدن دندان عادی است دندانپزشک شما یک تکه گاز پانسمان روی دندان شما قرار میدهد وتا مدت 45 دقیقه روی آن کاز خواهید گرفت تا اجازه دهید خون در ان منطقه منعقد شود. ممکن است در ناحیه عمل بعد از کشیدن دندان تورم و ناراحتی وجود داشته باشد.

کمپرس سرد یا کیسه یخ می تواند به کاهش تورم کمک کند. اگر فک شما بعد از بین رفتن تورم زخم شده و سفت شده از کمپرس آب گرم استفاده کنید. در هنگام خوابیدن سر خود را به سمت بالا بگیرید تا فشار از روی فک شما برداشته شود و همچنینی بالا نگه داشتن سر با بالش اضافی می تواند کمک کننده باشد. ممکن است دندان پزشک شما برای چند روز به شما مسکن OTC مانند ایبوپروفن (موترین یا آسپرین) توصیه کند. در کشیدن با جراحی –که به طور کلی درد آن بیشتر است دندانپزشک ممکن است یک داروی ضد درد برای شما تجویز کند.

نکات بعد از کشیدن و جراحی دندان

پانسمانی که بر روی لثه گذاشته شده است را به مدت 30 دقبقه محکم در جای خود نگهدارید. از مك زدن و خالي نمودن مكرر آب دهان خودداري كنيد. در روز اول از خوراکی های نرم استفاده کنید و نوشیدنی داغ ننوشید. كشيدن سيگار و پيپ و استفاده از ني براي نوشيدن مايعات تا چند روز توصیه نمی شود. تا یک شب بعد از کشیدن دندان از مسواک زدن خودداری کنید.

از روز دوم می توانید با محلول آب و نمک رقیق دهان خود را شستشو دهید اما از تف کردن و پر و خالی کردن شدید دهان خودداری کنید. کمی خونریزی تا دو روز بعد از کشیدن دندان طبیعی است. در صورت بروز خونریزی شدید دندان از یک گاز استریل و کمپرس سرد برای متوقف کردن خونریزی استفاده کنید. در صورتی كه خونريزی شديد و غير قابل كنترل باشد به كلينيك مراجعه نموده و از گذاشتن داروها و مواد مختلف بر موضع اجتناب نمائيد.

در صورت بروز درد می توانید از یک مسکن ضد التهابی مثل ژلوفن استفاده کنید. از مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین خودداری کنید. در صورت مشاهده خونریزی غیر قابل کنترل و عفونت و درد شدید با پزشک معالج تماس بگیرید. معمولا اثر بی حسی دندان تا 4 ساعت باقی می ماند. مراقب باشید جدار داخل دهان و زبان را گاز نگیرید. در صورتی که دچار عارضه حفره خشک شدید که بر اثر بیرون آمدن لخته خون بروز می کند به پزشک معالج مراجعه کنید تا مشکل شما را برطرف کند. احساس تلخی دهان و بوی ناخوشایند تا چند روز بعد از کشیدن دندان طبیعی است.

استفاده از کمپرس سرد و گرم بعد از کشیدن دندان

برای تسریع بهبودی بعد از کشیدن دندان استفاده از انواع کمپرس سرد و گرم کمک زیادی می کند. روش کار به این شکل است که یک روز اول بعد از کشیدن و جراحی دندان از کمپرس سرد استفاده می کنید. روز دوم نیازی به استفاده از کمپرس نیست. روز سوم به بعد می توانید از کمپرس گرم برای کاهش درد و التهاب بهره ببرید.

برای تهیه کمپرس سرد می توانید یخ خرد شده را در یک کیسه پلاستیکی بریزید و آن را در یک پارچه تمیز و خشک بپیچید. تماس مستقیم یخ با پوست ممکن است به پوست آسیب بزند. هر 20 دقیقه این کمپرس را بر روی ناحیه جراحی شده قرار دهید. 20 دقیقه دیگر به آن استراحت دهید و دوباره این عمل را تکرار کنید.

کمپرس گرم و حتی دهانشویه گرم برای بهبودی تورم و تسکین ناحیه جراحی کاربردی است. کمپرس گرم را می توانید با کیسه آب گرم و یا یک بطری درست کنید. کمپرس گرم نیز هر 20 دقیقه بر روی صورت گذاشته می شود. مراقب باشید که پوست صورت را نسوزانید.

معمولا چه دندان هایی را می کشند

دندانهای عقل یکی از دندانهای رایجی است که بسیاری از متخصصان دندان توصیه به کشیدن آنها می کنند. بسیاری از دندانپزشکان توصیه به کشیدن دندان عقل (مولر سوم) قبل ازاینکه آنها به طور کامل توسعه یافته باشند می کنند. این دندان ها معمولا در سال های نوجوانی رشد می کنند و برای کمک به از بین بردن مشکلات بالقوه دندان آنها را می کشند. یکی از مشکلات رایج دندان عقل این است که می تواند به صورت نهفته بدون اینکه جایگاهی برای رشد در دهان داشته باشد رشد کند و باعث ایجاد مشکلاتی مثل عفونت دندان، پوسیدگی دندان های مجاور، تداخل نیش ها و بیماری های لثه شوند.

عوارض کشیدن دندان

ممکن است چندین عارضه در پی کشیدن دندان بروز کند، این عوارض ممکن است شامل:

آسیب تصادفی به دندان های مجاور: می تواند یکی از عوارض کشیدن دندان باشد.

مشکلات تراز بندی مرتبط با جویدن و عملکرد مفصل فک: دندان های منحرف ممکن است درد ایجاد کنند یا ترک خوردگی یا دندان قروچه ایجاد کنندعلاوه بر این دندان های منحرف می توانند غذا هارا به دام بندازند و تمیز کردن دندان ها را سخت تر کنند و موجب افزایش خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های لثه شوند.

استخراج ناقص، که در آن ریشه دندان در فک باقی مانده است: دندانپزشک شما معمولا برای جلوگیری از عفونت ریشه دندان را نیز حذف می کند ولی در بعضی موارد این کار در نوک ریشه های کوچکتر کمتر مخاطره آمیز است.

ممکن است در هنگام کشیدن دندان فک شکسته شود: که اغلب در افراد مسن مبتلا به پوکی استخوان فک رخ می دهد.

اگر دندان های بالا کشیده شود ممکن است یک سوراخ به یکی از سینوس های شما ایجاد شود: به طور معمول به سرعت خودش التیام می یابد ولی اگر التیام نیافت ممکن است نیاز داشته باشید تا با دندانپزشک خود ملاقات کنید.

عفونت: در حالی که نادر است گاهی اوقات رخ میدهد. در صورتی که خطر ابتلا به عفونت در شما وجود داشته باشد دندانپزشک شما ممکن است قبل و بعد از عمل کشیدن دندان برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند .

آسیب عصب: در حالی که این آسیب بیشتر در ارتباط با کشیدن دندان های عقل پائین است ممکن است در هنگام کشیدن هر دندان دیگر رخ دهد. به طور معمول آسیب عصب بیشتر توسط جراحی ها رخ میدهد و لی نادر هستند و معمولا موقتی هستند.

بیس فسفونات ها: داروهایی هستند که در درمان پوکی استخوان، مولتیپل میلوما، سرطان استخوان و متاستاز استخوان ناشی از سرطان های دیگر استفاده میشوند و ممکن است برای بیمارانی که میخواهند دندان خود را بکشند پوکی استخوان ایجاد کرده باشد و انها را در خطر قرار دهد .اگر در حال استفاده از داروهای پوکی استخوان مانند Fosamax هستید سعی کنید هر زمان که ممکن است برای جلوگیری از کشیدن دندان پیشگیری را به جای کشیدن دندان انتخاب کنید .

حفره خشک: حفره خشک، عارضه شایع پس از کشیدن دندان، هنگامی رخ میدهد که یک لخته خون از جای خودش در حفره برداشته شده باشد و باعث می شود استخوان های زیرین و اعصاب در معرض هوا و غذا قرار بگیرند. اغلب دردناک است و میتواند بد بو و بد طعم شود و به طور معمول 2 تا 5 روز بعد از کشیدن دندان ممکن است ایجاد شود.

کشیدن دندان عقل

دندانپزشکان و متخصصین معتقد اند که نباید دندان را بی دلیل کشید. اگر دندان عقل شما در بروز مشكلات خاص دهان و دندان نقش دارد، حتما بايد براي كشيدن آن به موقع به دندانپزشك مراجعه كنيد چون بيشتر نگهداشتن آن كار عاقلانه ای نيست. اين مشكلات عبارتند از:

• درد و ناراحتي
• ايجاد عفونت
• ايجاد كيست يا غده
• آسيب رسيدن به دندان‌های كناری
• ايجاد بيماري لثه
• در صورت بروز پوسيدگي در دندان عقل

هزینه کشیدن دندان

به طور عام هزینه کشیدن دندان با سختی کشیدن آن رابطه مستقیم دارد، هرچه کشیدن دندان سخت تر باشد، هزینه نیز افزایش پیدا خواهد کرد. درصورتی که کشیدن دندان بنا به ضرورت پزشکی باشد بسیاری از طرح های بیمه دندانپزشکی هزینه های کشیدن دندان را تا 80 درصد پوشش می دهند .