هپاتیت C در دندانپزشکی از عفونت های شایع ناشی از تماس خونی است. در سال 1989 ویروس هپاتیت C یا HCV به عنوان علت 95% موارد هپاتیت غیر A و غیر B شناخته شد. در حال حاضر, هپاتیت C دلیل عمده پیوند کبد است و مرگ و میر ناشی از آن, از مرگ و میر ناشی از ایدز نیز پیشی گرفته است. هپاتیت C (بین 1 تا 3% در جهان) در مقایسه با هپاتیت B شیوع کمتری دارد و نوع مزمن آن, یک مشکل بزرگ بهداشتی است. ویروس هپاتیت C در دندانپزشکی از طریق تماس با خون و ترشحات دهان فرد آلوده منتقل می شود و کادر درمانی و سایر بیماران را در معرض خطر قرار می دهد.
هپاتیت C در دندانپزشکی از عفونت های شایع ناشی از تماس خونی است که کبد را متاثر میکند.
ویروس هپاتیت C در دندانپزشکی عمدتا از راه تماس خونی و در حین تزریق یا جراحی, به اشکال زیر صورت می گیرد:
خطر انتقال براساس عوامل مربوط به ویروس, میزبان, و محیط متفاوت است. احتمال انتقال ویروس هپاتیت C در دندانپزشکی از طریق سوزن آلوده به بدن کارکنان, از احتمال انتقال هپاتیت B کمتر و از HIV بیشتر است. احتمال انتقال از طریق خون یا فراورده های خونی آلوده در حین تزریق یا جراحی, یا در حین کار با افراد پرخطر نظیر معتادان تزریقی یا افراد دیالیزی بیشتر است.
اولین دلیل مواجهه با هپاتیت C در دندانپزشکی تماس با خون افراد آلوده است.
انتقال ویروس از طریق تماس جنسی, مگر تحت شرایط بسیار پر خطر نادر, است. انتقال به ندرت از طریق مواجهه با غشاهای مخاطی صورت می گیرد و هیچ انتقالی در اثر تماس پوست سالم با غیر سالم در کارکنان بهداشتی به اثبات نرسیده است. و علیرغم وجود آن در سایر مایعات بدن (منی, ادرار, بزاق, اشک, ترشحات واژن) انتقال ویروس از این مایعات گزارش نشده است. گاهی نیز انتقال به دلایل ناشناخته صورت می گیرد.
دوره نهفتگی هپاتیت C از 3 تا 20 هفته, با میانگین 7 هفته متغیر است. عفونت حاد در 50% افراد با تظاهرات بالینی همراه است. علائم بیماری اختصاصی نیست و شامل زردی (یرقان), تب, درد شکم, بدحالی, و افزایش آنزیم های کبدی (ALT یا AST), تا بیش از 10 برابر میزان طبیعی است. گاهی بیماری به صورت مزمن در می آید و با آزمایش HCV-RNA قابل تشخیص است. شکل مزمن بیماری در 15 تا 30% افراد مبتلا, به سیروز کبدی و در 1تا 3% به سرطان کبد تبدیل می شود.
اولین قدم تشخیص, انجام تست آنتی بادی است (anti-HCV). امروزه تست های سریعی وجود دارند که در زمان کمتر از 40 دقیقه نتیجه را مشخص می کنند. این آزمایش صرفا مشخص می کند که فرد در مواجهه با عامل بیماری قرار گرفته است. تست HCV-RNA نیز تست تشخیصی دیگری است که وجود بیماری فعلی را معلوم می کند.
به دلیل جهش های فراوانی که در این ویروس اتفاق افتاده انواع بسیار متفاوتی از آن ایجاد شده و به همین دلیل است که اقدامات انجام شده برای تولید واکسن HCV با مشکلات فراوانی روبرو شده است. در حال حاضر هیچ واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت C در دندانپزشکی وجود ندارد.
بهترین راه جلوگیری از هپاتیت C در دندانپزشکی, رعایت اقدامات احتیاطی استاندارد است.
اقدامات احتیاطی استاندارد, اساس محافظت در برابر HCV در دندانپزشکی است و شامل موارد زیرمی باشد:
ویروس HCV می تواند تا 16 ساعت در یک سطح خشک زنده بماند و مواد ضد عفونی کننده ای که بر ویروس هپاتیت B موثرند, می توانند HCV را نیز ازبین ببرند.
بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)یک تزریق بی خطر, به گیرنده آسیب نمی رساند, ارائه دهنده را در معرض هیچ خطر قابل اجتنابی قرار نمی دهد, و باعث هیچ ضایعه خطرناکی برای جامعه نمی شود. تزریق بی خطر بخشی از اقدامات بهداشتی استاندارد است.
بیشتر انتقال هپاتیت C در دندانپزشکی مربوط به استفاده مجدد از سرنگ یا آلوده شدن محلول یا داروی مورد نظر برای تزریق است. به همین دلیل رعایت نکات زیر در این مورد الزامی است:
تزریق ایمن, بخش مهم اقدامات بهداشتی استاندارد برای پیشگیری از هپاتیت C در دندانپزشکی است.
هیچ توصیه ای برای پیشگیری بعد از مواجهه با هپاتیت C در دندانپزشکی وجود ندارد. تزریق ایمونوگلوبین نیز موثر نیست. در صورت مواجهه, انجام موارد زیر الزامی است:
واترجت دندان که به عنوان نخ دندان آبی نیز شناخته می شود، وسیله ای است…
اسپری دندان درد، محصولی برای تسکین سریع درد دندان است. این اسپری حاوی مواد بی…
برخی از افراد با وجود ناهنجاری های فک و دندان برای درمان ارتودنسی اقدام نمی…
دندان عقل آخرین دندانی است که رویش کرده و در برخی مواقع نیز به صورت…
اورینگ (O-ring) ارتودنسی کش کوچکی است که به دور براکت ارتودنسی پیچیده شده و وظیفه…
یکی از نگرانی های افراد قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، حساسیت و واکنش آلرژیک…