همه چیز درباره آنفلوانزای فصلی

همزمان با تغییر فصل با شیوع آنفلوانزا مواجه هستیم و همه ساله تعداد زیادی از کودکان و بزرگسالان با این بیماری مواجه می شوند. بنابراین آشنایی با روش پیشگیری و مقابله با آنفلوانزا فصلی بسیار حائز اهمیت است. همانطور که می دانید آنفلوانزا یک بیماری شدید تب دار دستگاه تنفسی است. این بیماری هم قسمت تحتانی و هم قسمت فوقانی دستگاه تنفسی را به وسیله ویروس آنفلوانزا درگیر می کند. این بیماری همه ساله به طور یک پاندمی یعنی همه گیری در سراسر جهان اتفاق می افتد. شیوع بیماری بیشتر در مناطق معتدل در پاییز و زمستان است.

سالیانه میلیون ها نفر در دنیا به آنفلوانزا فصلی مبتلا می شوند. بخش وسیعی از این تعداد در بیمارستان ها بستری می شوند و متاسفانه تعدادی نیز جان خود را از دست می دهند.بیشتر مرگ های ناشی از آنفلوانزا فصلی در کودکان، افراد مسن و افرادی با بیماری های مزمن رخ می دهد.

انواع ویروس آنفلوانزا

این ویروس شامل 3 تیپ یا نوع است. تیپ A, B, C از انواع این ویروس به شمار می روند. تیپ C معمولا به صورت انفرادی رخ می دهد. اما نوع A به صورت پاندمی یا همه گیر است.

راه های انتقال ویروس آنفلوانزا

برای جلوگیری از این بیماری لازم است راه های انتقال این ویروس را بشناسید.

اولین راه انتقال از طریق ذرات معلق در هوا است. بدین ترتیب زمانی که فرد مبتلا در حال صحبت کردن و یا سرفه و عطسه است این ویروس را در هوا منتشر می کند.

دوم مواجه با سطوح آلوده به ترشحات تنفسی فرد است. برای مثال وقتی مبتلا سرفه می کند و دست یا دستمال خود را جلوی دهان می گیرد و سپس دست و یا دستمال آلوده در تماس با سطوح اطراف قرار می گیرد منجر به انتقال و انتشار ویروس می شود. حتی اگر دست آلوده با دستگیره درب در تماس باشد تا چند ساعت ویروس در ناحیه تماس باقی می ماند.

بروز علائم ابتلا به آنفلوانزا

از زمانی که ویروس وارد بدن می شود تا زمان شروع علائم بیشتر از 1 تا3 روز طول نمی کشد. بیماران از یک روز قبل از بروز علائم و تا یک هفته بعد از پیدا شدن علائم قادر به انتقال ویروس آنفلوانزا به محیط و اطرافیان هستند.

علائم بیماری از حالت بدون علامت تا یک سینه پهلو یا پنومونی شدید که ممکن است منجر به مرگ شود متغییر است. علائم معمولا شامل موارد زیر است:

• تب
• آبریزش بینی
• گلودرد
• سردرد
• سرفه
• بی حالی
• دردهای عضلانی
• تنفس تند یا اختلال در تنفس
• تغییر رنگ پوست به خاکستری یا آبی
• کم اشتهایی
• حالت تهوع یا اسهال و استفراغ
• خواب طولانی
• زود رنجی

برخی از علائم هستند که در صورت بروز باید حساسیت بیشتری نسبت به آن داشته باشید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

• تب بیشتر از 3 روز
• حال عمومی بد
• نشانه های تنفسی بد مثل تنفس تند و دشوار
• درد یا احساس فشار در قفسه سینه یا شکم
• درد بسیار شدید ماهیچه ها که حتی ممکن است راه رفتن را مختل کند.
• سرگیجه شدید
• اختلال در سطح هوشیاری
• علائم کم آبی شدید
• استفراغ های شدید و مداوم
• تغییر رنگ شدید پوست به خاکستری
• عود تب و سرفه شدید

چه افرادی در معرض خطر جدی آنفلوانزاهستند؟

برخی از گروه ها در معرض خطرات بیشتر این بیماری هستند. به خصوص:

• کودکان زیر 5 سال
• سالمندان بالای 65 سال
• زنان باردار
• افراد دارای بیماری های مزمن مثل دیابت، فشار خون بالا، بیماران قلبی و تنفسی، بیماری های ارثی متابولیک، بیماری های مزمن خونی مثل کم خونی داسی شکل، بیماران کلیوی و عصبی و عصبی ماهیچه ای
• چاقی بسیار شدید
• کودکانی که آسپرین زیادی دریافت می کنند

درمان آنفلوانزای فصلی

درمان آنفلوانزای فصلی بیشتر به صورت حمایتی است. بدین ترتیب که بیمار باید مایعات فراوان بنوشد و استراحت کافی داشته باشد. مصرف داروهای ضد ویروس با تجویز پزشک صورت می گیرد. آنتی بیوتیک ها هیچ اثری بر ویروس آنفلوانزا ندارند. اما اگر یک عفونت ثانویه در بیمار تشخیص داده شود آنتی بیوتیک مناسب با دوز مناسب توسط پزشک معالج تجویز می شود.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

همانطور که گفته شد در صورت بروز علائم اولیه می توانید با درمان های حمایتی بیماری آنفلوانزا را مهار کنید. اما در صورت مشاهده علائم شدیدی که گفته شد حتما به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از آنفلوانزا با واکسن

اولین و مهمترین چیزی که در پیشگیری از آنفلوانزا کاربرد دارد تزریق واکسن آنفلوانزا است. بهترین زمان تزیق واکسن آنفلوانزا در شروع فصل این بیماری یعنی شهریور ماه است. اما اگر موفق به تزریق واکسن آنفلوانزا در این ماه نشدید تا پایان فصل شیوع یعنی اردیبهشت ماه می توانید این واکسن را تزریق کنید.

تلقیح واکسن آنفلوانزا به کودکان بالاتر از 6 ماه تا پایان عمر پیشنهاد می شود. اگر کودک شیرخوار و زیر 6 ماه در منزل دارید نباید به او واکسن آنفلوانزا تزریق کنید. اما پدر، مادر و پرستار کودک و افراد در تماس با او باید این واکسن را تزریق کنند.

پیشنهاد ما برای تزریق واکسن به عموم مردم است اما افرادی که در لیست گروه پرخطر قرار می گیرند حتما این واکسن را تزریق کنند. به علاوه افرادی که با افراد پر خطر در ارتباط هستند نیز حتما واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.

تمام افراد باید یک بار واکسن بزنند اما کودکانی که بین 6 ماه تا 8 سال هستند و بار اول است که واکسن می زنند باید دو بار واکسن آنفلوانزا را به فاصله یک ماه تزریق کنند.

باید متوجه باشید که واکسن ایمنی کامل را تامین نمی کند و همچنان باید مراقبت های لازم در خصوص پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزای فصلی را انجام دهید.

پیشگیری با عدم تماس افراد بیمار

ابتدا این نکته را در نظر داشته باشید که افراد مبتلا نباید در اماکن عمومی و محل کار حاضر شوند. در مکان های شلوغ و مهمانی ها و عروسی ها شرکت نداشته باشند. مرتب دست ها را بشویند و آداب تنفسی و سرفه و عطسه را رعایت کنند. یعنی موقع عطسه و سرفه جلوی دهان خود را با دستمال کاغذی بگیرند. دستمال های آلوده را در سطل آشغال بیاندازید.  از دست دادن و روبوسی با افراد خودداری کنید. همانطور که گفته شد و دوباره تاکید می کنیم افراد مبتلا به آنفلوانزای فصلی به شدت از حضور در اماکن عمومی و خروج از منزل خودداری کنند. در صورت بروز علائم شدید آنفلوانزا حتما به پزشک مراجعه کنید.

مبتلایان به آنفلوانزا به دندانپزشکی مراجعه نکنند

از آنجایی که ویروس آنفلوانزا بسیار مسری است بیماران مبتلا به انواع آنفلونزای فصلی نباید به دندانپزشکی مراجعه کنند. این بیماری حتی در دوران نهفتگی بیماری یعنی ۵ تا ۷ روز قبل از بروز علائم قابل انتقال است. بنابراین تا از بین رفتن کامل علائم بیماری از مراجعه به دندانپزشکی و اماکن عمومی سر بسته خودداری کنید. به پزشک و دستیاران پزشک توصیه می شود از ماسک استفاده کنند تا در حد امکان از ابتلا به این بیماری جلوگیری شود.