عفونت دندان

عفونت دندان با دندان درد آغاز می شود. اگر دندان پوسیده و آسیب دیده بدون یک اقدام درمانی مناسب رها شود دندان دچار عفونت می شود. همچنین عفونت دندان درمان نشده می تواند به تمام نقاط بدن سرایت کند. این عارضه دردناک معمولا ناگهانی بروز نمی کند و بر اثر عدم درمان و رسیدگی به پوسیدگی های دندانی و بیماری های لثه در طی طولانی مدت بروز می کند.

در صورتیکه پوسیدگی دندان زیاد باشد به مرور زمان عصب مرکزی دندان درگیر می شود و اگر بیمار تحت درمان عصب کشی قرار نگیرد دندان عفونی می شود و در ناحیه ریشه دندان در داخل استخوان فک کیست Cyct تشکیل می شود در بعضی موارد کیست ایجاد شده به داخل دهان سرباز می نماید و عفونت ایجاد شد خارج می شود و بیمار با آبسه دندانی و عفونت و درد به مطب دندانپزشکی مراجعه می نماید درمان این عارضه در صورتی که کیست کوچک باشد. عصب کشی یا Root canal therapy است و در صورتی که کیست بزرگ باشد باید با جراحی کوچکی که در مطب انجام می شود کیست ناحیه انتهای ریشه را برداشت.  بدین صورت که بر روی لثه بیمار برشی با تیغ بیستوری داده می شود و به انتهای ریشه دندان دسترسی ایجاد می شود و با جراحی باز کل ناحیه عفونت خارج می گردد و ناحیه با سرم فیزیولوژی شسته می شود وانتهای ریشه با مواد پرکردگی پر می شود و دوباره لثه بر روی استخوان بخیه زده می شود.

هنگامی که یک دندان درد ضربانی دارد که  بطور مداوم تکرار می شود و بیمار با این درد در طول شب بیدار می شود، در این موقعیت  احتمال دارد که دندان دچارعفونت و آبسه شده باشد این عفونت می تواند در نواحی انتهای ریشه دندان یا اطراف ریشه پخش شده باشد. عفونت دندان از درگیری پالپ و اعصاب مرکزی دندان سر چشمه می گیرد. به طور کلی در  مرکز دندان کانالی وجود دارد که داخل ان اعصاب و رگ های خونی وجود دارد که به مجموع آنها  پالپ گفته می شود. در صورتی که پوسیدگی پیشرفت نماید و به پالپ دندان نزدیک شود باکتری ها و میکروبها به پالپ حمله کرده و تکثیر می یابند. با تکثیر میکروارگانیسمها، عفونت  در داخل حفره پالپ پخش می شود و با انتشار عفونت در انتهای ریشه عفونت می تواند به بافت های مجاور ریشه و به  استخوان نیز نفوذ  کند.

به عبارت دیگر پوسیدگی دندان باعث از بین رفتن مینای دندان و ایجاد آسیب به لایه نرم تر بافت زیر دندان یعنی عاج دندان می شود که این پوسیدگی می تواند وارد  مرکز دندان که شامل پالپ دندان است شود که دراصطلاح گفته می شود  پالپ دچار التهاب شده است. به این ترتیب پالپ دندان می میرد و دچار عفونت می شود. میکروارگانیسم ها به ایجاد عفونت در پالپ ادامه می دهند تا اینکه عفونت به بافت های مجاور و هم چنین به  استخوانی که دندان را احاطه کرده می رسد و به این ترتیب عفونت دندان ایجاد می شود.

عفونت مجموعه ای از سلول های سفید مرده خون، بافت های باقیمانده، و میکرو ارگانیسم ها می باشد. منبع ایجاد عفونت دندان با عفونت لثه متفاوت است. عفونت و آبسه دندان یا عفونت پری آپیکال از کانال مرکزی دندان و یا  پالپ دندان سر چشمه می گیرد و در انتهای  ریشه دندان تشکیل می شود. ولی آبسه و عفونت لثه یا پریودنتال با تشکیل یک کیست عفونی خارج از دندان و در کنار ریشه ایجاد می شود. نوع درمان در مورد  عفونت لثه و یا دندان بستگی به منشا ایجاد عفونت دارد.

علائم عفونت دندان

دندانی که دچار عفونت شده است ممکن است یکی یا همه علائم زیر را بروز دهد:

• احساس درد دندان
• احساس درد در ناحیه فک ، گوش یا گردن (معمولاً در همان طرف درد دندان)
• درد دندانی که هنگام خوابیدن پیش رونده است
• حساسیت به فشار در دهان
• حساسیت به غذاها و نوشیدنی های گرم یا سرد
• تورم گونه
• تورم غده های لنفاوی، لوزه و گردن
• تب
• بوی بد دهان
• احساس طعم ناخوشایند در دهان

در صورتی که عفونت دندان درمان نشود و به دیگر نقاط بدن سرایت کند ممکن است با علائم زیر مواجه شوید:

• احساس ناخوش بودن، سر درد و خستگی مفرط
• بروز تب که با سرخ شدن پوست، تعریق و یا لرز همراه است
• ورم صورت به طوری که نمی توانید دهان را به طور کامل باز کنید. تنفس و قورت دادن آب دهان مشکل خواهد شد.
• بالا رفتن ضربان قلب به طوری که پالس های قلب بیشتر می شود و سر درد عارض می شود.
• تعداد تنفس از 25 بار در دقیقه بیشتر می شود.
• بروز تهوع و اسهال

چطور دندان عفونی می شود؟

زمانی که باکتری ها از طریق شکاف، ترک و یا هرگونه پوسیدگی وارد دندان می شوند منجر به عفونت دندان می شوند. ریسک فاکتورهای بروز عفونت دندان شامل:

• بهداشت دهان و دندان ضعیف، شامل مسواک نزدن 2 بار در روز و عدم استفاده از نخ دندان.
• رژیم غذایی با قند بالا، از جمله مصرف بالای شیرینی، شکلات و نوشابه های گازدار.
• دهان خشک که معمولا بر اثر بالا رفتن سن، بیماری های مختلف و یا تنفس دهانی مداوم بروز می کند.

جلوگیری از بروز عفونت دندان

اگر بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت نمی کنید در معرض بروز عفونت دندان می باشید. بنابراین به توصیه های زیر توجه کنید:

• حداقل دو بار در روز دندان های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
• حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
• مصرف مواد قندی را کاهش دهید.
• رژیم غذایی مناسبی شامل مقادیر بالای میوه و سبزی را برنامه ریزی و پیروی کنید.
• از تنباکو و مشتقات آن دوری کنید.
• آب نوشیدنی حاوی فلوراید مصرف کنید.
• مراجعات منظمی به دندانپزشکی داشته باشید.

درمان عفونت دندان

برای درمان عفونت دندان آنچه که مسلم است ضرورت مراجعه فوری به دندانپزشک است. توصیه می شود قبل از مراجعه به دندانپزشک به دفعات از محلول آب و نمک استفاده کنید. همچنین می توانید تا زمان مراجعه به دندانپزشک برای رهایی از درد دندان در هنگام شب از یک مسکن استفاده کنید.

زمانی که به دندانپزشک مراجعه می کنید محل عفونت به درستی بررسی می شود و نوع عفونت مشخص می شود. در برخی مواقع گرفتن عکس از دندان برای تشخیص دقیق عفونت دندان توصیه می شود.

در مرحله بعدی تخلیه و درناژ عفونت انجام می شود و دندانپزشک معالج برای شما آنتی بیوتیک مناسب تجویز می کند. در اکثر مواقع نیاز به یک درمان ثانویه مثل درمان ریشه الزامی است. برای جلوگیری از عود عفونت دندان درمان هرگونه پوسیدگی و شکستگی دندان توصیه می شود. بنابراین روند درمان عفونت دندان را به طور کامل طی کنید تا دچار عود عفونت نشوید.

در برخی موارد نیز ریشه دندان بر اثر عفونت مزمن کاملا از دست می رود و ترمیم و نگهداشتن دندان غیر ممکن می شود. در این مواقع دندانپزشک دندان را می کشد و عملیات تخلیه عفونت دندان را به پایان می رساند.

عفونت لثه

عفونت لثه در نتیجه بیماری های لثه و انساج پریودنتال ایجاد می شود که در اصطلاح به آن التهاب لثه یا پریودنتیت گفته می شود. عوامل زیر شامل عدم بهداشت مناسب، تحلیل لثه، تحلیل استخوان، ایجاد آسیب به لثه حتی اگر قبلا  التهاب لثه وجود نداشته باشد. سیگار کشیدن، جویدن تنباک، لق شدن دندان در ادامه بیماری های مزمن و طولانی لثه  می تواند در ایجاد عفونت لثه نقش داشته باشد. در عفونت لثه اتصال بین دندان‌ها و ساختارهای نگهدارنده اطراف دندان با جمع شدن جرم و پلاک و راه یافتن میکروارگانیسمها  به اطراف دندان از بین می‌رود. چنانچه درمان  بیماری های لثه به تعویق بیفتد، دندان لق می گردد. لق شدن شدید دندان در نهایت منجر به از دست دادن دندان می‌ شود.

سوالات متداول عفونت دندان

1-آیا زردچوبه و آویشن برای درمان عفونت دندان مناسب می باشند؟

خواص ضد میکروبی زردچوبه و آویشن در گذشته ثابت شده است. اما هیچ گونه تحقیق علمی مبنی بر اثر این ادویه ها برای درمان عفونت دندان منتشر نشده است. بنابراین برای درمان عفونت دندان زمان را از دست ندهید و سریعا به یک دندانپزشک مراجعه کنید.

2-با عفونت دندان عصب کشی شده چه کنیم؟

در مواقعی که از پانسمان دندان عصب کشی شده درست مراقبت نکرده اید و یا برای ترمیم دندان و برداشتن پانسمان دیر به دندانپزشک مراجعه می کنید به عفونت دندان دچار می شوید.  در این مواقع دندانپزشک ناچار است ابتدا نسبت به درمان عفونت دندان اقدام کند و سپس ترمیم دندان را آغاز نماید. بدین ترتیب روند درمان و ترمیم دندان عصب کشی شده با تاخیر انجام می شود.

3-درمان خانگی عفونت دندان چگونه است؟

درمان خانگی عفونت دندان یک روش موقتی برای تسکین درد و عفونت است تا زمانی که به دندانپزشک مراجعه کنید. در این فاصله می توانید از محلول آب و نمک و کمپرس یخ استفاده کنید. توصیه می شود نصف قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب حل کنید و آن را غرغره و سپس از دهان خارج کنید.

4-آیا درمان عفونت دندان اورژانسی است؟

در صورتی که عفونت دندان به موقع درمان نشود احتمال آسیب به ریشه دندان و از دست رفتن دندان طبیعی بالاست. همچنین درد دندانی که دچار عفونت شده است بسیار شدید است و مزاحمی برای زندگی و آسایش بیمار محسوب می شود. درمان و رسیدگی به عفونت دندان باید به طور اورژانسی و بدون فوت وقت انجام شود.